KARIEROWICZE KRYMINALNI? AKTYWNOŚĆ PRZESTĘPCZA W DALSZYCH LOSACH NIELETNICH

ISBN: 978-83-66300-46-0

548 stron
format: B5
oprawa: twarda
Rok wydania: 2021

Książka Karierowicze kryminalni? Aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich, to owoc pracy całego zespołu Zakładu Kryminologii INP PAN i to nie tylko zespołu dzisiejszego, ale także starszego pokolenia badaczek, których pracę kontynuowaliśmy. Zebrany materiał badawczy obejmuje przeszło 30 lat. Prowadzone przez nas badania miały charakter eksploracyjnym, stąd głównym ich celem było poznanie procesów, które w planie badań nazwaliśmy wstępnie "karierami kryminalnymi". Innymi słowy, chcieliśmy zobaczyć, jakich czynów niezgodnych z prawem osoby, które popełnianie przestępstw rozpoczęły jako nieletni, dokonywali w późniejszym okresie życia, już po osiągnięciu dorosłości. Następnie chcieliśmy sprawdzić, czy te ich drogi życiowe można pogrupować i czy układają się one w jakieś wzorce.

SPIS TREŚCI

Witold Klaus
Dagmara Woźniakowska-Fajst
Wprowadzenie, czyli dlaczego warto badać kariery
kryminalne oraz jak można to robić
1. Potrzeba i historia badań karier kryminalnych
2. Badana zbiorowość
3. Krótko o metodach badawczych
4. Perspektywa badawcza analizy wywiadów
5. Cele badań i hipotezy badawcze
6. Czym jest kariera kryminalna, czyli problem z definicją
7. Struktura książki

Konrad Buczkowski
Paulina Wiktorska
Kariery kryminalne - Problem definicji
1. Zagadnienia wstępne
2. Powrotność do przestępstwa a recydywa
3. Ogólne koncepcje przyczyn przestępczości powrotnej
w wybranych teoriach kryminologicznych
4. Wybrane perspektywy analizowania aktywności kryminalnej
oraz definicje karier kryminalnych
5. Podsumowanie

Justyna Włodarczyk-Madejska
Dominik Wzorek
Jak badać aktywność przestępczą w toku życia?
Perspektywa teoretyczna
1. Wprowadzenie do life-course criminology
2. Parametry trajektorii przestępczej
2.1. Rozpoczęcie, zakończenie oraz długość trajektorii
(duration)
2.2. Prewalencja
2.3. Bezwzględne natężenie przestępczości
2.4. Częstotliwość
2.5. Koncentracja
3. Podsumowanie

Irena Rzeplińska
Historia badań karier kryminalnych w kryminologii
polskiej
1. Pytania i hipotezy badawcze
2. Wyniki badań nad dalszymi losami sprawców przestępstw:
pozostanie albo wyjście, odejście, wygaszanie aktywności
kryminalnej
3. Podsumowanie
4. Co wynika z tych badań?

Monika Szulecka
Docieranie do informacji o aktywności przestępczej
jednostek - Metodologiczne aspekty badań własnych nad
karierami kryminalnymi
1. Możliwości i ograniczenia związane z wyborem metod
badania aktywności przestępczej oraz źródeł danych
2. Procedury badawcze w ramach badania karier
kryminalnych w latach 2017-2020
2.1. Analiza danych zastanych
2.2. Harmonizacja zbiorów danych pochodzących
z badań nad nieletnimi
2.3. Sprawdzenie i analiza dalszej karalności
2.4. Badanie aktowe dotyczące wielokrotnych sprawców
przestępstw
2.5. Przygotowanie badania jakościowego
w zakładach karnych
2.6. Merytoryczne i etyczne aspekty realizacji wywiadów
jakościowych z udziałem skazanych
3. Ogólna charakterystyka zbiorów danych analizowanych pod
kątem karier kryminalnych
3.1. Zbiór danych ilościowych obejmujący
dane 2397 "byłych nieletnich"
3.2. Indywidualne wywiady jakościowe ze skazanymi
3.3. Podejście do łączenia danych ilościowych
z jakościowymi
4. Doświadczenie i kompetencje badaczy w kontekście
wyzwań badawczych
5. Podsumowanie

Konrad Buczkowski
Paulina Wiktorska
Struktura przestępczości dawnych nieletnich sprawców
czynów karalnych w okresie ich dorosłości - pokolenie
transformacyjne i milenijne
1. Wprowadzenie
2. Ogólna charakterystyka struktury przestępczości
w Polsce w okresie transformacji i po jej zakończeniu
3. Przestępczość w losach życiowych badanych
z pokolenia transformacyjnego i milenijnego
3.1. Uwagi metodologiczne
3.2. Pokolenie transformacyjne i milenijne -
próba porównania
4. Kariera przestępcza według typów przestępstw
4.1. Przestępczość w nieletniości i w dorosłości
4.1.1. Skazani mężczyźni z pokolenia transformacyjnego i milenijnego
4.1.2. Skazane kobiety
4.1.3. Kobiety i mężczyźni w nieletniości
i dorosłości - porównanie
4.2. "Specjalizacja" w przestępczości
5. Podsumowanie

Justyna Włodarczyk-Madejska
Dominik Wzorek
Jak długo i jak dużo? Analiza empiryczna aktywności
przestępczej w toku życia badanych
1. Wprowadzenie
2. Opis badanej zbiorowości
3. Badani na tle rówieśników
4. Uwagi metodologiczne
5. Parametry trajektorii przestępczych 2017
5.1. Wejście, odejście oraz długość trajektorii przestępczej
5.2. Prewalencja
5.3. Bezwzględne natężenie przestępczości
5.4. Częstotliwość
6. Podsumowanie

Justyna Włodarczyk-Madejska
Dominik Wzorek
Różne drogi, różne wzory. Typologie trajektorii
przestępczych
1. Wprowadzenie
2. Metody wyróżniania trajektorii przestępczych
3. Metody badań
4. Opis danych poddawanych analizie i wybór modelu
5. Trajektorie przestępcze pokolenia milenijnego
5.1. Nie-sprawcy
5.2. Sprawcy przypadkowi
5.3. Sprawcy czasowo aktywni o niskiej aktywności
5.4. Sprawcy czasowo aktywni o wysokiej intensywności
5.5. Sprawcy późnoaktywni
5.6. Sprawcy chroniczni
6. Podsumowanie

Dagmara Woźniakowska-Fajst
Kariery kryminalne kobiet
1. Badana grupa
2. Przestępczość w dorosłości: występowanie karier
kryminalnych, czas ich trwania i natężenie przestępczości
2.1. Powrotność do przestępstwa i występowanie
karier kryminalnych
2.2. Czas trwania karier kryminalnych
2.3. Natężenie przestępczości
2.4. Struktura przestępczości kobiet i mężczyzn
2.5. Motywacje przestępczości kobiet
2.6. Sytuacja rodzinna w nieletniości a późniejsze losy
3. Kariery kryminalne kobiet a pozbawienie wolności
4. Podsumowanie

Olga Wanicka
Dagmara Woźniakowska-Fajst
Bez korzeni, bez skrzydeł. Czynniki ryzyka w ocenie
chronicznych przestępców
1. Wprowadzenie
2. Uwagi metodologiczne
3. Kontrola jako czynnik powstrzymujący przestępców przed
popełnianiem przestępstw
4. Obciążenia biologiczne, niepowodzenia szkolne i przemoc
w życiu badanych
5. Rodzina
5.1. Struktura rodziny badanych
5.2. Nieporadność wychowawcza i brak kontroli
jako czynniki ryzyka
5.3. Rola matki w życiu badanych
5.4. Rola ojca w życiu badanych
5.5. Przestępczość, problemy i zachowania
dewiacyjne rodzeństwa
5.6. Status socjoekonomiczny rodziny
6. Otoczenie społeczne - podwórko i koledzy
6.1. Przestrzeń życiowa
6.2. Koledzy
6.3. Koncepcja męskości a zachowania dewiacyjne
nieletnich chłopców
6.4. Sposoby spędzania wspólnie czasu
7. Pomoc instytucjonalna: wsparcie czy fiasko?
8. Podsumowanie

Witold Klaus
Sidła i udręki, czyli co stoi na przeszkodzie procesu
odchodzenia od przestępczości?
1. Wprowadzenie
2. Perspektywa badawcza
3. Teoretyczne spojrzenie na proces odchodzenia
od przestępczości
4. Haki, sidła i udręki na drodze odchodzenia
od przestępczości
5. Udręki kary pozbawienia wolności przenikające
poza więzienie
5.1. Rola dolegliwości kary w zapobieganiu
przestępczości
5.2. Przenikanie udręk izolacji poza mury więzienia
6. Sidła piętna wytworzonego przez system wymiaru
sprawiedliwości i kontakt z nim
6.1. Publiczne napiętnowanie przez społeczeństwo
6.2. Uwewnętrzniany wstyd jako hamulec zmiany
6.3. Dalsze pogłębianie piętna przez instytucje
pomocowe, organy ścigania i instytucje
wymiaru sprawiedliwości
7. Udręki osamotnienia na wolności i braku
systemu wsparcia
8. Psychologiczne udręki związane z procesem
odchodzenia od przestępczości
9. Podsumowanie

Irena Rzeplińska
Paulina Wiktorska
Podsumowanie

Bibliografia