ROZWÓJ W DOBIE GLOBALIZACJI

ISBN: 978-83-209-1833-8

615 stron
format: B5
oprawa: twarda
Rok wydania: 2010

Próbując znaleźć odpowiedź na pytanie, czy globalizacja ułatwia, czy utrudnia rozwój, Autorzy książki skupili swoją uwagę na analizie takich zagadnień, jak:* rozwój w perspektywie teoretycznej (np. definicje pojęcia rozwoju, globalizacji) i historycznej (np. ewolucja teorii wzrostu i rozwoju)-* przestrzenne aspekty rozwoju i globalizacji (np. zjawiska urbanizacji, migracji zarobkowych czy turystyki międzynarodowej)-* najważniejsze stare i nowe kwestie rozwoju gospodarczego (np. ewolucja systemów gospodarczych, podział dochodów, problem ekspansji korporacji transnarodowych, propagowanie zasad sprawiedliwego handlu)-* rola instytucji w procesach rozwojowych (np. koncepcja obywatelstwa, prawa człowieka, zagadnienia związane z terroryzmem politycznym i pomocą rozwojową)-* społeczno-kulturowy wymiar rozwoju (np. zagadnienie zderzenia cywilizacji, aspekty rewolucji informacyjnej, rola kobiet).Książkę warto polecić: studentom ekonomii, zarządzania, politologii i stosunków międzynarodowych, słuchaczom różnych studiów podyplomowych (np. Rozwój w Dobie Globalizacji- Global Development na Uniwersytecie Warszawskim), pracownikom naukowym i pracownikom instytucji rządowych i samorządowych.

SPIS TREŚCI

O Autorach

Wstęp

CZĘŚĆ 1. ROZWÓJ W PERSPEKTYWIE TEORETYCZNEJ I HISTORYCZNEJROZDZIAŁ 1. Pojęcie rozwoju gospodarczegoú- analiza wstępnaOkreślenie pojęćPostęp i rozwój w myśli społeczno-ekonomicznejRozwój gospodarczyú- zakres pojęcia i jego ewolucjaPerspektywyLiteraturaROZDZIAŁ 2. Globalizacja i regionalizacja we współczesnej gospodarce światowejGlobalizacjaRegionalizacjaFazy globalizacji i regionalizacjiUwagi końcoweSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 3. Od teorii wzrostu do ekonomii rozwojuKlasycy ekonomii o wzroście gospodarczymK. Marks (1818-1883) o rozwoju gospodarczymNeoklasyczne teorie wzrostuNowe teorie wzrostu endogenicznegoNarodziny ekonomii rozwojuNowe podejścia do zagadnienia rozwojuSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 4. Zróżnicowanie poziomu rozwoju gospodarczego na świecieZróżnicowanie gospodarcze świata według wielkości produkcjiú- PKB i dochód narodowy per capitaInne mierniki poziomu rozwoju gospodarczegoHDI jako miernik poziomu rozwoju społeczno-gospodarczegoKategorie krajówCzy kraje rozwijające się "doganiają" kraje wysoko rozwinięte?Sugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 5. Stosunki Północ-Południe w perspektywie historycznej. U źródeł Wielkiego PęknięciaOd świata wielobiegunowego do dwubiegunowegoRewolucja przemysłowa a luka rozwojowaSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 6. Charakterystyka gospodarki słabo rozwiniętejPresja demograficznaNiski poziom wykształcenia społeczeństwaNiski poziom PKB per capitaDysproporcje w podziale dochodówSłabo rozwinięta infrastrukturaRola sektorów surowcowychGospodarka dualna i sektor nieformalnyKapitał społeczny i instytucje rynkuSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaCZĘŚĆ 2. PRZESTRZENNY WYMIAR ROZWOJU I GLOBALIZACJIROZDZIAŁ 7. Środowisko a rozwójTrochę historii. Już starożytniNiejednoznaczny wpływ przyrodyPrzekształcanie i adaptacjaJaka przyszłość?Sugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 8. Urbanizacja a globalizacjaUrbanizacja i metropolizacja na świecieOd miasta metropolitalnego i megamiasta do miasta globalnegoStruktura przestrzenna wielkich miast świataSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 9. Migracje międzynarodoweWprowadzenieTypologie współczesnych migracji zarobkowychGłówne kierunki migracji zarobkowych i charakterystyka najważniejszychobszarów docelowychSkutki migracji zarobkowych w obszarach docelowychSkutki migracji w krajach wysyłających migrantówWnioskiSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 10. Turystyka międzynarodowa jako czynnik aktywizacji regionówCharakterystyka turystyki międzynarodowejWpływ turystyki międzynarodowej na rozwój regionówWpływ turystyki międzynarodowej na obszary recepcyjneú- przykładyWnioskiSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaCZĘŚĆ 3. STARE I NOWE ZAGADNIENIA ROZWOJU GOSPODARCZEGOROZDZIAŁ 11. Systemy gospodarcze. Rola państwa i sektora publicznego w rozwojuSystemy gospodarczeNarzędzia interwencji: państwo jako przedsiębiorca czy jako regulator procesów gospodarczych?Finanse publiczne jako narzędzie realizacji polityki gospodarczejFinanse publiczne w krajach rozwijających sięStabilność gospodarkiPrzeciwdziałanie inflacjiRynek pracy i kształtowanie kapitału ludzkiegoPodział dochodów a rozwój gospodarczyPolityka państwa w zakresie redystrybucji dochodówSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 12 .Wybrane zagadnienia transformacji społeczno-ekonomicznejZmiany struktury makroekonomicznej jako prawidłowości przekształceń gospodarczychTransformacja a strategia gospodarczaTransformacja w ujęciu historycznym i współczesnymInstytucjonalne aspekty transformacjiInstytucje wspierające transformacjęNiektóre przeszkody na drodze transformacjiObecne trendy: zaawansowana integracja i globalizacjaWybrane przypadki transformacjiSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 13. Rolnictwo w procesie globalnego rozwojuEtapy rozwoju rolnictwa światowegoRolnictwo a problem głodu na świecieProtekcjonizm w polityce rolnej (przykład Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej)Światowa Organizacja Handlu a handel rolnySugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 14. Międzynarodowe stosunki gospodarcze i finansowe w dobie globalizacjiWymiana handlowaú- aspekt ilościowyKorzyści z wymiany handlowejPolityka handlowaPrzepływy kapitałoweZadłużenie zagraniczne"Bańka finansowa"Sugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 15. Korporacje transnarodoweWstępDefinicja, pochodzenie, skala i struktura gałęziowa korporacji transnarodowych (KTN)Bezpośrednie inwestycje zagraniczne i struktura organizacyjna KTNMotywy wkraczania na rynki zagraniczne i teorie KTNFormy ekspansji na rynkach zagranicznychWłasność a kontrola w KTNKTN i kraje przyjmującePróby regulacji działalności KTNSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaZałącznik 1. Największe przedsiębiorstwa na świecie w 2006 r. według wartości rocznej sprzedaży (w mln USD)Załącznik 2. Liczba przedsiębiorstw wśród 500 największych, pochodzących z danego kraju w 2006 r.ROZDZIAŁ 16. Globalizacja a drogi rozwoju małych terytoriów wyspiarskichWprowadzenieWyspy i ich typyGospodarka w czasach przedkolonialnych i kolonialnychú- zależność od przyrodyTransformacja gospodarczaWspółczesne gospodarki wyspiarskieMit raju mórz południowychú- zwrot ku turystyceKonkluzja. Wystarczy byćSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 17. Sprawiedliwy Handel. Solidarność na sklepowych półkachOd drobnych inicjatyw do ponadnarodowych sieciCo to jest i co oferuje Fair Trade?Zasięg Fair TradeSprawiedliwy Handel w PolsceFair Tradeú- nisza czy realna alternatywa?Sprawiedliwy Handel. Sprawiedliwa globalizacjaSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaCZĘŚĆ 4. INSTYTUCJE W DOBIE GLOBALIZACJI. SPOŁECZNO-KULTUROWY WYMIAR ROZWOJUROZDZIAŁ 18. Rola instytucji w rozwojuGeneza nowej ekonomii instytucjonalnejDefinicja instytucjiInstytucje gospodarkiNowa ekonomia instytucjonalna a rozwójSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 19. Współczesne zagadnienia państwa i państwowościWspółczesne rozumienie państwaPaństwo a procesy globalizacjiFunkcje państwa we współczesnym świeciePaństwa upadłeDylematy rozwojoweú- możliwości i zagrożenia dla rozwojuSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 20. Obywatelstwo i prawa człowieka we współczesnym świecieObywatelstwoPrawa człowiekaPrawa człowieka a problematyka rozwojowaSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 21. Terroryzm politycznyTerroryzmú- działanie polityczne czy przestępcze?Zamach terrorystyczny jest przestępstwemTerroryzm jako element politykiDefinicja zjawiska terroryzmu i typologia organizacjiGeografia terroryzmu politycznegoPodsumowanieú- redefinicja pojęcia: nowe spojrzenie na fenomen po 11 września 2001 r.Sugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 22. Współpraca i pomoc rozwojowaGeneza i ewolucja międzynarodowej współpracy na rzecz rozwojuPomoc rozwojowaSkuteczność pomocy rozwojowej i działania zmierzające do jej poprawyUdział Polski w międzynarodowej współpracy na rzecz rozwojuLiteraturaROZDZIAŁ 23. Edukacja globalnaPrzejawy świadomości globalnejKoncepcje edukacji globalnej i edukacji rozwojowejZasady i postulaty edukacji globalnej i edukacji rozwojowejEdukacja globalna/rozwojowa a działania o zbliżonym profiluSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 24. Rozwój z perspektywy socjologicznej. W stronę krajów PołudniaWprowadzenieRozwój w kontekście teorii modernizacjiMożliwości rozwoju w świetle rozważań o globalnej naturze zjawisk i procesówSpołeczne bariery rozwoju w realiach biednych krajów PołudniaZakończenieSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 25. Zderzenia cywilizacjiú- Wschód a ZachódWprowadzenieCo to jest cywilizacja?Sugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 26. Kościół katolicki wobec problemów rozwoju współczesnego świataKościół katolickiú- specyficzny uczestnik debaty nad rozwojemNauczanie społeczne Kościoła wobec problemów rozwoju AfrykiZaangażowanie Stolicy Apostolskiej na rzecz rozwoju w Systemie NZSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 27. Islam i islamizm wobec wyzwań rozwojuKoran i SunnaIslamizmEgipscy centryściZewnętrzne uwarunkowania rozwojuPrzyczyny zacofaniaJaki system władzy?Miejsce kobiety w społeczeństwieGospodarka islamskaPodsumowanieSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 28. Społeczne aspekty rewolucji informacyjnejWpływ rewolucji informatycznej na transformację społecznąPodział cyfrowy jako katalizator dysproporcji rozwojowychRewolucja informatyczna w służbie demokracjiPróba rekapitulacjiSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteraturaROZDZIAŁ 29. Płeć kulturowa a rodzina w społeczeństwach krajów rozwijających sięWokół interpretacji płciRole mężczyzn i kobiet w rodzinie tradycyjnejPleć a przemiany modernizacyjneZakończenieLiteraturaROZDZIAŁ 30. Kultura a rozwój lokalnyKultura jako czynnik rozwoju lokalnegoKultura jako czynnik kształtujący zachowania aktorów lokalnychKultura a mobilizacja społecznaKultura jako czynnik kształtujący atrakcyjność terytoriumKultura jako czynnik leżący u podstaw kreowania "lokalnych" produktów i marekSTUDIUM PRZYPADKU. Kultura w planach rozwoju lokalnego miejscowości położonych w kanionie Colca w PeruLokalne strategie rozwojoweSugestie dotyczące dalszej lekturyLiteratura