PRAWO INFORMATYCZNE I GEOINFORMACYJNE

W podręczniku Prawo informatyczne i geoinformacyjne zawarto omówienie zagadnień znajdujących się na pograniczu prawa i nowych technologii w zakresie, jaki wymagany jest na uniwersyteckim kursie tego przedmiotu.

W publikacji podjęto próbę usystematyzowania prawa informatycznego w istniejącym porządku prawnym.

Ponadto omówiono następujące zagadnienia:
- filozoficzne podwaliny prawa informatycznego,
- wprowadzenie i opis nowych technologii, w tym rodzajów danych i rodzajów aplikacji geolokalizacyjnych,
- analizę produktów informatycznych i baz danych,
- licencje otwarte,
- internet rzeczy i internet ludzi,
- handel elektroniczny,
- zasady ochrony danych osobowych,
- analizę danych przestrzennych i modele ich rozpowszechniania.

Podręcznik skierowany jest do studentów prawa, informatyki i geoinformacji.

SPIS TREŚCI

Przedmowa

Wykaz skrótów

Rozdział I. Wprowadzenie do prawa informatycznego
ő 1. Prawo informatyczne
I. Pojęcie informatyki i jego pochodzenie
1. Informatyka
2. Próby definicyjne
3. Technologie informacyjne i technologie informatyczne
II. Gałęzie i działy informatyki
1. Podział na informatykę teoretyczną i praktyczną oraz inne
podziały
III. System prawa, gałęzie prawa, dyscypliny naukowe
i dydaktyczne
1. Prawo prywatne i prawo publiczne
2. Gałęzie prawa
3. Nowe dyscypliny naukowe i dydaktyczne. Informatyzacja
państwa
ő 2. Systematyka prawa informatycznego
I. Status prawa informatycznego, przedmiot regulacji oraz
podstawowe regulacje prawne
1. Definicja prawa informatycznego i jego przedmiot
2. Podstawowe regulacje prawne w informatyce
II. Przedmiot i systematyka prawa informatycznego
ő 3. Zarys prawa informatycznego - wprowadzenie
I. Własność intelektualna a inne dziedziny nauk
II. Zakres przedmiotowy prawa informatycznego
1. Prawo autorskie w informatyce
2. Ochrona baz danych
3. Prawo własności przemysłowej
4. E-commerce
5. Dostęp do informacji publicznej i re-use
6. Ochrona danych osobowych i prywatności
7. Infrastruktura informacji przestrzennej
III. Rozwój ICT w Polsce
IV. Higiena cyfrowa

Rozdział II. Historia i źródła prawa informatycznego
ő 4. Uwagi wprowadzające
I. Internet, Internet rzeczy, sztuczna inteligencja
ő 5. Historia źródeł prawa informatycznego w ujęciu prawnym
I. Rozwój i źródła prawa informatycznego w Europie i Polsce
w ujęciu prawnym
1. Prawne określenie pojęcia internetu
2. Historia i źródła unijnego prawa informatycznego
3. Historia i źródła prawa informatycznego w polskiej
administracji publicznej
ő 6. Historia źródeł prawa internetu rzeczy
ő 7. Historia źródeł prawa sztucznej inteligencji

Rozdział III. Społeczeństwo i usługi XXI w.
ő 8. Uwagi ogólne
I. Zegar, prasa drukarska, internet - trzy kamienie milowe
społeczeństwa informacyjnego
ő 9. Filozoficzne podwaliny technologii jako dobra kształtującego
społeczeństwo
I. Naukowe autokracje
II. Technokracja Inc.
III. Wikinomia, czyli Era Uczestnictwa
IV. Netokracja
ő 10. Społeczeństwo sieci i społeczeństwo informacyjne
I. Relacja z technologią
II. Społeczeństwo informacyjne
III. Cechy i usługi społeczeństwa informacyjnego
ő 11. Nowe dobra cywilizacyjne
I. Dane, informacja, wiedza
II. Dobra własności intelektualnej
III. Kapitał intelektualny
IV. Dobra wirtualne
1. Pojęcie
2. Wirtualna rzeczywistość
3. Własność wirtualna
4. Dane w wirtualnym świecie
V. Nowe technologie
VI. Internet
ő 12. Zdolność cyfrowa
I. Pojęcie zdolności cyfrowej
II. Zdolność cyfrowa pracownika informacyjnego
III. Twórczość pracownicza a biznes według W. Dyducha
i K. Bratnickiej
IV. Piramida umiejętności

Rozdział IV. Wytwory informatyczne a prawo autorskie
ő 13. Uwagi wprowadzające
I. Sektor informatyczny a prawo autorskie
II. Wytwory informatyczne w świetle prawa autorskiego
ő 14. Utwór
I. Pojęcie utworu
II. Rodzaje utworów
1. Utwór zależny
2. Utwór inspirowany
3. Kompilacja, utwór zbiorowy i utwory połączone
4. Utwór multimedialny
III. Twórczość pracownicza w sektorze informatycznym
ő 15. Wytwory informatyczne
I. Program komputerowy
1. Definicja
2. Model ochrony programów komputerowych
3. Treść praw autorskich
4. Chronione i niechronione elementy programu
komputerowego
II. Gra komputerowa
1. Budowa gry komputerowej
2. Kwalifikacja gry komputerowej
III. Baza danych
IV. Strona www i jej elementy
V. Nowe kategorie utworów
1. Mapa cyfrowa. Dane
2. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ)
i dokumenty techniczne
3. Inne

Rozdział V. Modele ochrony autorskoprawnej a sektor informatyczny
ő 16. Modele ochrony prawnoautorskiej w systemach prawnych
współczesnych gospodarek
I. Systemy ochrony
1. System monistyczny
2. System dualistyczny
II. Model własnościowy
1. Zakres i specyfika ochrony prawnoautorskiej. Prawa
pokrewne - wzmianka
2. Autorskie prawa osobiste
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Katalog otwarty
2.3. Autorskie prawa osobiste a dobra osobiste
2.4. Reżim ochrony
2.5. Losy praw osobistych po śmierci twórcy
2.6. Wyłączenia
3. Majątkowe prawa autorskie
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Rozporządzanie prawem
3.3. Czas trwania praw
ő 17. Monopol prawnoautorski i jego ograniczenia
I. Zakres ochrony
II. Wyczerpanie prawa autorskiego. Wyczerpanie w środowisku
online
III. Dozwolony użytek utworów
1. Charakter prawny dozwolonego użytku
2. Dozwolony użytek w sektorze informatycznym
2.1. Peer-to-peer
2.2. Streaming
2.3. Caching
2.4. Press clipping
3. Digitalizacja i archiwizacja zasobów bibliotecznych
i muzealnych (e-biblioteki i e-muzea)
IV. Procesowe aspekty prawnoautorskiej ochrony wytworów
sektora informatycznego. Wyspecjalizowane sądy ds. własności
intelektualnej
ő 18. Najnowsze wyzwania ochrony prawnoautorskiej w sektorze
informatycznym
I. Data mining
II. AI - sztuczna inteligencja a prawo autorskie
III. Cloud-computing
IV. Blockchain

Rozdział VI. Umowy autorskoprawne w sektorze informatycznym
ő 19. Umowy autorskoprawne w sektorze informatycznym
I. Umowy przenoszące majątkowe prawa autorskie
1. Umowy wdrożeniowe, utrzymaniowe i serwisowe
II. Umowy licencyjne
III. Wolne i otwarte licencje oraz ich rodzaje
1. Uwagi ogólne
2. Rodzaje licencji otwartych
2.1. Licencje copyleft i przyzwalające
2.2. Licencje wolne i otwarte
3. Grupy i typy licencji
3.1. Licencje akademickie
3.2. Typowe licencje na oprogramowanie
3.3. Licencje artystyczne
3.4. Licencje Creative Commons

Rozdział VII. Ochrona baz danych
ő 20. Uwagi wprowadzające
ő 21. Pojęcie danych i baz danych
I. Pojęcie danych
II. Pojęcie bazy danych
1. Pojęcie bazy danych w dyrektywie Nr 96/6
2. Pojęcie bazy danych w ustawie o bazach danych
3. Pojęcie bazy danych w prawie autorskim
4. Pojęcie bazy danych w teleinformatyce
ő 22. Rodzaje baz danych
ő 23. Ochrona baz danych
I. Ochrona baz danych na podstawie dyrektywy Nr 96/6
II. Ochrona baz danych w prawie polskim
1. Ochrona baz danych na gruncie ustawy o ochronie baz
danych
2. Ochrona baz danych na gruncie prawa autorskiego
III. Ochrona baz danych na gruncie RODO
ő 24. Pobieranie baz danych i ich wtórne wykorzystanie
I. Pobieranie baz danych
II. Wtórne wykorzystanie baz danych

Rozdział VIII. Prawo własności przemysłowej w informatyce
ő 25. Uwagi wprowadzające
I. Wynalazki, wzory przemysłowe, znaki towarowe, know-how
a sektor informatyczny
II. Ochrona wynikająca z praw własności przemysłowej
ő 26. Prawo informatyczne a prawo wynalazcze
I. Pojęcie wynalazku
II. Pojęcie programu komputerowego
III. Wynalazki w obszarze informatyki
IV. Patentowanie programów komputerowych
1. Ochrona patentowa a ochrona prawnoautorska
2. Za i przeciw patentowaniu oprogramowania komputerowego
3. Patentowanie rozwiązań programistycznych w innych
krajach
3.1. Wprowadzenie
3.2. Ochrona w Stanach Zjednoczonych
3.3. Praktyka Europejskiego Urzędu Patentowego
3.4. Praktyka wybranych krajowych urzędów patentowych
4. Patentowanie programów komputerowych w prawie polskim
V. Zdolność patentowa rozwiązań wykorzystywanych w handlu
elektronicznym
ő 27. Ochrona produktów informatycznych jako wzorów przemysłowych
I. Pojęcie wzoru przemysłowego
II. Zdolność rejestracyjna portalu internetowego
III. Zdolność rejestracyjna gry komputerowej
IV. Ochrona wynikająca z prawa do rejestracji
ő 28. Wytwory informatyczne a wzory użytkowe - wzmianka
I. Pojęcie wzoru użytkowego
II. Wytwory informatyczne a wzory użytkowe
ő 29. Prawo informatyczne a prawo znaków towarowych
I. Uwagi wprowadzające
II. Ogólne uwagi o znakach towarowych
III. Naruszenia znaków towarowych w internecie
1. Używanie znaku towarowego w nazwach domen
internetowych
2. Niewidzialne naruszenia prawa do znaku towarowego
używanego w Internecie
3. Użycie znaku w odesłaniach (linking) i ramkowaniu
(framing)
IV. Ochrona znaków towarowych w internecie
ő 30. Topografie układów scalonych
I. Pojęcie topografii układu scalonego
II. Topografie układów scalonych a prawo informatyczne
ő 31. Know-how w informatyce
I. Uwagi wstępne
II. Know-how a prawo własności przemysłowej
III. Regulacja prawna know-how
1. Know-how w prawie polskim
2. Dyrektywa w sprawie ochrony niejawnego know-how
3. Pojęcie know-how w doktrynie
IV. Umowa know-how

Rozdział IX. Handel elektroniczny
ő 32. Wprowadzenie
I. Pojęcie handlu elektronicznego
II. Wzrost znaczenia handlu elektronicznego
III. Różnice między handlem elektronicznym a handlem
"tradycyjnym"
ő 33. Zawieranie umów w internecie
I. Uwagi wprowadzające
II. Oświadczenia woli składane w postaci elektronicznej
III. Forma elektroniczna czynności prawnej
IV. Podpis elektroniczny
V. Sposoby zawierania umów on-line
1. Oferta złożona drogą elektroniczną
2. Negocjacje prowadzone w internecie
3. Aukcje internetowe
ő 34. Wybrane rodzaje umów zawieranych w internecie
I. Charakterystyka umów zawieranych w internecie
II. Umowy o świadczenie usług drogą elektroniczną
1. Pojęcie świadczenia usług drogą elektroniczną
2. Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną
3. Przykłady umów zawieranych drogą elektroniczną
III. Umowa o rejestrację domeny internetowej
ő 35. Ochrona konsumenta w sieci
I. Przedkontraktowe obowiązki informacyjne
II. Prawo do zwrotu towaru, czyli odstąpienie od umowy
III. Reklamacja, rękojmia i gwarancja
IV. Instytucje ochrony praw konsumenta
ő 36. Pieniądz elektroniczny i kryptowaluty
I. E-pieniądz, czyli co?
II. Rozwój rynku e-pieniądza a bezpieczeństwo obrotu
III. Handel elektroniczny w świetle rozwoju e-pieniądza
IV. Kryptowaluta na rynku - status prawny i obrót

Rozdział X. Dostęp do informacji publicznej
ő 37. Uwagi wprowadzające
I. Pojęcie informacji publicznej
II. Podmiot uprawniony do złożenia wniosku o udostępnienie
informacji
ő 38. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej
I. Uwagi ogólne
II. Wniosek w formie pisemnej
III. Wniosek złożony telefonicznie
IV. Wniosek złożony drogą elektroniczną
V. Wniosek złożony ustnie
ő 39. Sposób udostępnienia informacji
I. Termin rozpatrzenia wniosku
II. Koszty
ő 40. Ograniczenia w udostępnianiu informacji publicznej
I. Ograniczenia prawa do informacji publicznej
II. Dostęp do informacji publicznej a ochrona danych osobowych
III. Odmowa udostępnienia informacji publicznej
IV. Skarga i odpowiedzialność karna
ő 41. Ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego
I. Ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego
- pojęcie i zakres informacji
II. Dostęp do informacji publicznej a ponowne wykorzystywanie
informacji sektora publicznego
ő 42. Ograniczenia prawa do ponownego wykorzystywania informacji
sektora publicznego
ő 43. Warunki ponownego wykorzystywania informacji sektora
publicznego
I. Warunki ponownego wykorzystywania
II. Wniosek
III. Opłaty
IV. Termin załatwienia sprawy
V. Tryb odwoławczy
ő 44. Najbliższe zmiany w prawie. Dyrektywa Nr 2019/1024

Rozdział XI. Ochrona danych osobowych
ő 45. Uwagi wprowadzające
I. Pojęcie danych osobowych
II. Rozwój ochrony danych osobowych
ő 46. Prawo do prywatności a ochrona danych osobowych
ő 47. Zasady ochrony danych osobowych
ő 48. Podstawa prawna przetwarzania danych osobowych
ő 49. Obowiązki administratora danych osobowych związane
z przetwarzaniem danych osobowych
I. Pojęcie administratora danych
II. Realizacja obowiązku informacyjnego
III. Powierzenie przetwarzania danych osobowych
IV. Dokumentacja ochrony danych osobowych
1. Polityka ochrony danych osobowych
2. Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym
do przetwarzania danych osobowych
3. Rejestr naruszeń
4. Rejestr czynności przetwarzania danych osobowych
5. Analiza ryzyka
6. Ocena skutków dla ochrony danych
7. Powołanie Inspektora Ochrony Danych
8. Odpowiedzialność administratora danych osobowych
ő 50. Prawa osób, których dane dotyczą
I. Prawo dostępu do danych
II. Prawo do sprostowania danych
III. Prawo do usunięcia danych
IV. Prawo do ograniczenia przetwarzania danych
V. Prawo do przenoszenia danych
VI. Prawo do sprzeciwu
VII. Prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego
VIII. Prawo niepodlegania decyzjom opartym wyłącznie
na zautomatyzowanym przetwarzaniu
IX. Profilowanie
X. Zautomatyzowane podejmowanie decyzji
XI. Realizacja praw osób, których dane dotyczą

Rozdział XII. Nowe technologie a prawo do prywatności
ő 51. Populacja cyfrowa, prywatność, internet rzeczy i internet ludzi,
geolokalizacja
I. Uwagi ogólne
II. Źródła regulacji prywatności
1. Prywatność jako prawo człowieka
2. Prywatność jako dobro osobiste
III. Pojęcie prywatności
1. W poszukiwaniu definicji prywatności
2. Rekonstrukcja prawa do prywatności
IV. Internet rzeczy i internet ludzi
V. Geolokalizacja
1. Uwagi ogólne
2. Dane geolokalizacyjne jako dane osobowe
3. Cele i sposoby wykorzystania danych geolokalizacyjnych
ő 52. Technologie lokalizacyjne
I. Uwagi ogólne
II. Ochrona prywatności w sieciach Wi-Fi
III. Prywatność a RFID
1. Technologia RFID
2. Zagrożenia wynikające ze stosowania RFID
IV. Prywatność a monitoring
1. Monitoring wizyjny chroni i kontroluje
2. Monitoring jako ochrona bezpieczeństwa
3. Monitoring jako narzędzie kontroli pracowników
V. Prywatność a media społecznościowe

Rozdział XIII. Prawo geoinformacyjne
ő 53. Uwagi wprowadzające
I. Zagadnienia wstępne
1. Prawne pojęcie geoinformacji
ő 54. Historia źródeł prawa geoinformacyjnego w ujęciu prawnym
I. Projekt Międzynarodowej konwencji o regulacji geoinformacji
1. Zagadnienia wstępne
2. Cele i założenia Międzynarodowej Konwencji o regulacji
geoinformacji
3. Historia i źródła unijnego prawa geoinformacyjnego
4. Informacja przestrzenna a informacja publiczna
ő 55. Modele udostępniania danych przestrzennych
I. Zagadnienia wstępne
II. Modele udostępniania danych przestrzennych
III. Model licencyjny w regulacji INSPIRE
1. Licencja podstawowa i szczególna

Indeks rzeczowy