PRAWO ALIMENTACYJNE ZAGADNIENIA SYSTEMOWE I PROCEDURALNE TOM I

ISBN: 978-83-8019-288-1

474 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2015

Monografie z cyklu pt. "Prawo alimentacyjne. Zagadnienia problemowe" stanowią nowatorski przegląd zagadnień alimentacji, których kompozycja stanowi odpowiedź doktryny na potrzeby praktyki. Publikacje zawierają rozważania istotne w pracy zawodowej adwokatów, radców prawnych, sędziów oraz innych osób pracujących z dłużnikami i wierzycielami alimentacyjnymi. Jednocześnie walory naukowe opracowań pozwalają na wskazanie ich znaczenia dla pracowników naukowych, a także studentów prawa i kierunków związanych z pomocą społeczną czy naukami o rodzinie. Jest to interesujący zbiór studiów oparty na bogatym orzecznictwie oraz doświadczeniu zawodowym osób, które łączą pracę naukową z praktyką. To pozwala na sięgnięcie przez czytelnika do informacji odpowiednio pogłębionej i usystematyzowanej, odnoszącej się również do tych sfer tytułowego problemu, które nie zawsze były dotąd przedmiotem pogłębionej analizy w doktrynie prawa i szerzej-nauk społecznych. Publikacje te, ze względu na wagę i skomplikowany charakter poruszanych w nich problemów, mogą również stać się inspiracją do dalszych rozważań [...]. Różnorodność podejścia do tematu stanowi ich niewątpliwy walor, dzięki któremu mogą być bardzo interesujące nawet dla najbardziej wymagających czytelników. dr hab. Andrzej Zieliński, emerytowany profesor UKSW

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE DO CYKLU "Prawo alimentacyjne. Zagadnienia problemowe" (J.M. Łukasiewicz, I. Ramus) WSTĘP (Autorzy) Część I ZAGADNIENIA SYSTEMOWE Dział I Prawo prywatne ROZDZIAŁ I: Kilka uwag na temat alimentacji w prawie rzymskim (Renata Świrgoń-Skok) 1. Wstęp 2. Rozwój obowiązku alimentacyjnego w prawie rzymskim 3. Obowiązek alimentacyjny w okresie cesarstwa 4. Realizacja obowiązku alimentacyjnego w prawie rzymskim 5. Inne przykłady powstania obowiązku alimentacyjnego w prawie rzymskim 6. Wnioski ROZDZIAŁ II: Ewolucja zasad alimentacji w polskim prawie rodzinnym (Michał Chajda) 1. Wstęp 2. Charakter świadczenia alimentacyjnego 3. Zasady rządzące stroną podmiotową stosunku alimentacyjnego 4. Zasady rządzące wysokością i rodzajem świadczeń alimentacyjnych 5. Wnioski ROZDZIAŁ III: Prawo właściwe dla zobowiązań alimentacyjnych - ujęcie kolizyjnoprawne (Katarzyna Anna Dadańska) 1. Wstęp 2. Źródła regulacji kolizyjnoprawnej zobowiązań alimentacyjnych 2.1. Źródła prawa międzynarodowego 2.2. Prawo polskie 2.3. Prawo Unii Europejskiej 3. Prawo właściwe dla alimentów w świetle Protokołu haskiego z 23 listopada 2007 r 3.1. Ogólna charakterystyka Protokołu haskiego z 2007 r 3.2. Zakres statutu alimentacyjnego oraz zakres zastosowania Protokołu haskiego 3.3. Wybór prawa 3.4. Łączniki stosowane w razie braku wyboru prawa 3.5. Alimenty w stosunkach między małżonkami 3.6. Środki obrony dłużnika alimentacyjnego 4. Wnioski ROZDZIAŁ IV: Strony stosunku zobowiązaniowego - zarys problematyki (Jakub M. Łukasiewicz) 1. Wstęp 2. Pojęcie stosunku prawnego - zagadnienia ogólne 3. Stosunek alimentacyjny jako stosunek konkretny i stosunek potencjalny 4. Element podmiotu i strony stosunku alimentacyjnego potencjalnego i skonkretyzowanego 5. Forma uczestnictwa w postępowaniu alimentacyjnym 6. Wnioski Dział II Prawo publiczne ROZDZIAŁ V: Prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego (Tomasz Dąbrowski, Adam Orliński) 1. Wstęp 2. Wymogi przyznawania świadczeń z funduszu alimentacyjnego 2.1. Osoby uprawnione 2.2. Wiek osoby dziecka, kontynuacja nauki i niepełnosprawność 2.3. Dochód 2.4. Ustawowe wyłączenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 2.5. Wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego 3. Zasady, tryb przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego 3.1. Dokumenty wymagane do ustalenia prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego 3.2. Organ właściwy w sprawach z funduszu alimentacyjnego 3.3. Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego i ich wypłata 3.4. Wstrzymanie wypłat świadczeń z funduszu alimentacyjnego 3.5. Nienależne pobranie świadczeń 4. Wnioski ROZDZIAŁ VI: Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Agnieszka Skóra) 1. Wstęp 2. Znaczenie preambuły ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów 3. Odpowiednie stosowanie prawa. Uwagi teoretyczne 4. Krąg współuczestników w postępowaniu o przyznanie i wypłacanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego (legitymacja dłużnika alimentacyjnego) 5. Stosowanie przepisów art. 34 k.p.a. o ustanowieniu kuratora strony nieznanej z miejsca pobytu pełniącego obowiązki w postępowaniu administracyjnym ROZDZIAŁ VII: Dyscyplinowanie dłużników alimentacyjnych (rozważania na tle dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego dotyczących odbierania im prawa jazdy) (Marek Andrzejewski) 1. Wstęp 2. Konteksty sporu o postawę względem zjawiska niealimentacji 3. O wyższości funkcji dyscyplinującej funduszu alimentacyjnego nad jego funkcją socjalną 4. Odbieranie prawa jazdy 5. Wnioski ROZDZIAŁ VIII: Opodatkowanie alimentów (Ireneusz Nowak) 1. Wstęp 2. Powszechność opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych 3. Alimenty jako przychód podatkowy 4. Zwolnienie podatkowe alimentów 5. Zwolnienie podatkowe alimentów w praktyce 6. Wyłączenie z opodatkowania świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny 7. Wnioski Dział III Prawo karne ROZDZIAŁ IX: Problem karalności za przestępstwo niealimentacji (Michał Pietkiewicz) 1. Wstęp 2. Rys historyczny 3. Cele i funkcje prawa karnego a przeciwdziałanie zjawisku niealimentacji 4. Ustawowe znamiona przestępstwa niealimentacji ze szczególnym uwzględnieniem strony przedmiotowej 5. Tryb ścigania 6. Ustawowy i sądowy wymiar kary 7. Wnioski ROZDZIAŁ X: Przestępstwo niealimentacji a europejski nakaz aresztowania (Grzegorz Skrobotowicz) 1. Wstęp 2. Obowiązek alimentacyjny 3. Przestępstwo "niealimentacji" 4. Stosowanie europejskiego nakazu aresztowania w kontekście przestępstwa z art. 209 k.k 5. Wnioski Część II REALIZACJA UPRAWNIEŃ ALIMENTACYJNYCH (ZAGADNIENIA PROCEDURALNE) Dział I Międzynarodowe postępowanie cywilne ROZDZIAŁ XI: Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych w stosunkach transgranicznych na podstawie Konwencji nowojorskiej z 1956 r. (Anna Dąbrowska) 1. Wstęp 2. Cel Konwencji nowojorskiej 3. Wyznaczenie Organu przesyłającego i Organu przyjmującego 4. Wymagane dokumenty do złożenia wniosku i ich przekazywanie 5. Czynności Organu przyjmującego 6. Wnioski ROZDZIAŁ XII: Egzekucja alimentów z Anglii na podstawie przepisów prawa unijnego (Magdalena Aksamitowska-Kobos, Jakub M. Łukasiewicz) 1. Wstęp 2. Tryb dochodzenia alimentów od zobowiązanego przebywającego w Anglii 2.1. Wniosek do organu centralnego w Polsce 2.2. Przekazanie do angielskiego organu centralnego 2.3. Rejestracja w sądzie magistrackim 2.4. Uznanie orzeczenia tzw. exequatur 2.5. Wydanie nakazu alimentacyjnego 2.6. Egzekucja alimentów 2.7. Otrzymanie czeków przez uprawnionego 3. Wady i zalety rozporządzenia 4/2009 w zakresie egzekucji alimentów od zobowiązanego przebywającego w Anglii 4. Wnioski Dział II Krajowe postępowanie cywilne ROZDZIAŁ XIII: Roszczenia alimentacyjne i ułatwienia w ich dochodzeniu przed sądem (Joanna Studzińska) 1. Wstęp 2. Natura roszczenia alimentacyjnego 3. Ułatwienia proceduralne dla dochodzenia roszczeń alimentacyjnych w postępowaniu rozpoznawczym 4. Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych a zwolnienie od kosztów sądowych 5. Wnioski ROZDZIAŁ XIV: Pośmiertne ustalenie ojcostwa a obowiązek alimentacyjny (Iwona Ramus) 1. Wstęp 2. Legitymacja czynna 3. Legitymacja bierna 3.1. Kurator 3.1.1. Ustanowienie kuratora 3.1.2. Status kuratora 3.1.3. Problem braku zgody strony na przeprowadzenie dowodu biologicznego 3.2. Interwencja uboczna 3.2.1. Pozycja procesowa 3.2.2. Przypozwanie w kontekście przeprowadzenia dowodu biologicznego 3.2.3. Uwagi de lege ferenda 4. Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych 4.1. Roszczenia alimentacyjne wobec spadkobierców 4.2. Regres alimentacyjny 5. Wnioski ROZDZIAŁ XV: Zasądzenie świadczeń alimentacyjnych z datą wsteczną (Agnieszka Skorupka) 1. Wstęp 2. Zasądzenie alimentów z datą wsteczną - analiza orzecznictwa 3. Wykładnia przepisu art. 137 ő 2 k.r.o 4. Charakter roszczenia regresowego 5. Okres przedawnienia, zawieszenie i przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczeń alimentacyjnych 6. Uwagi procesowe na tle art. 137 ő 2 k.r.o 7. Wnioski ROZDZIAŁ XVI: Zakres świadczeń alimentacyjnych określonych w ugodzie sądowej i pozasądowej (Anna Urbańska) 1. Wstęp 2. Zakres świadczeń alimentacyjnych 3. Usprawiedliwione potrzeby uprawnionego 4. Zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego 5. Ugoda sądowa i pozasądowa 6. Ugoda jako tytuł egzekucyjny 7. Fikcyjne postępowania alimentacyjne 8. Rola sądu podczas zawierania ugody 9. Wnioski ROZDZIAŁ XVII: Egzekucja świadczeń alimentacyjnych (Kinga Flaga- -Gieruszyńska, Piotr Osowy) 1. Wstęp 2. Uprzywilejowana cecha świadczeń alimentacyjnych 3. Odrębności egzekucji świadczeń alimentacyjnych 4. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych w aktach prawa międzynarodowego 5. Wnioski Bibliografia AKTY NORMATYWNE TEKSTY ŹRÓDŁOWE LITERATURA ORZECZNICTWO INNE ŹRÓDŁA SPIS TREŚCI: Prawo alimentacyjne. Zagadnienia materialne (Tom II)