PRACA ZDALNA PRAKTYCZNY PRZEWODNIK PO NOWYCH PRZEPISACH

ISBN: 978-83-8328-472-9

247 stron
format: A5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2023

Publikacja omawia nowe rozwiązania legislacyjne dotyczące pracy zdalnej wprowadzone do Kodeksu pracy na mocy ustawy z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Praca zdalna oznacza odejście od tradycyjnego modelu, który dotychczas dominował w Kodeksie pracy. Jednym z podstawowych założeń tego modelu była kontrola pracodawcy nad przestrzenią fizyczną, w której wykonywana jest praca. Założenie to stanowiło podstawę do ukształtowania m.in. rozkładu odpowiedzialności za bezpieczeństwo pracy, a także dopuszczania szerszego zakresu prawnie dozwolonej ingerencji w dobra osobiste pracownika świadczącego pracę na terenie zakładu pracy. W tym kontekście praca zdalna ma rewolucyjny charakter, oznacza bowiem zinstytucjonalizowanie zjawiska przenoszenia pracy z zakładu pracy do przestrzeni prywatnej pracownika, a taki stan rzeczy ma szansę stać się powszechnie stosowanym rozwiązaniem.

Autor skupia się w opracowaniu na praktycznych kwestiach związanych z wdrożeniem i stosowaniem nowych przepisów. Identyfikuje problemy, które pojawią się przed pracodawcami i pracownikami podczas stosowania nowych przepisów, oraz proponuje sposoby ich rozwiązania. Dodatkowo w publikacji graficznie wyeksponowano najważniejsze zagadnienia, a także przykłady obrazujące nowe rozwiązania prawne.

Książka w szczególności jest przeznaczona dla pracowników działów HR, kadry menedżerskiej, przedsiębiorców i prawników obsługujących pracodawców. Może też zainteresować każdego pracownika.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Wstęp

Rozdział I
Istota pracy zdalnej (art. 67)
1. Praca zdalna a telepraca
2. Kodeksowa definicja pracy zdalnej
2.1. Miejsce pracy zdalnej wskazywane przez pracownika
2.2. "Każdorazowe" uzgodnienie miejsca pracy zdalnej z pracodawcą
2.3. Praca zdalna jako praca z przestrzeni prywatnej
2.4. Praca zdalna częściowa lub całkowita - zarządzanie miejscem pracy
2.5. Praca zdalna, w szczególności z wykorzystaniem środków porozumiewania
się na odległość
3. Praca zdalna w ustawie covidowej
4. Problem "pierwszego dnia", czyli formalne wymogi dotyczące wdrożenia kodeksowej pracy zdalnej a uchylenie podstaw z ustawy covidowej
5. Praca zdalna dla pozaumownych stosunków pracy

Rozdział II
Wdrożenie pracy zdalnej
1. Tryby wdrożenia pracy zdalnej
2. Uzgodnienie indywidualne z pracownikiem
2.1. Porównanie z dotychczasowymi przepisami o telepracy
2.2. Uzgodnienie pracy zdalnej "przy zawieraniu umowy o pracę"
2.3. Uzgodnienie wykonywania pracy zdalnej w trakcie zatrudnienia
2.4. Czynności związane z uzgodnieniem pracy zdalnej
2.4.1. Uzgodnienie miejsca wykonywania pracy zdalnej
2.4.2. Ustalenie wymiaru pracy zdalnej - całkowicie lub częściowo
2.4.3. Określenie szczególnych warunków pracy zdalnej (np. sposobu potwierdzania obecności, zgłaszania nieobecności) i związanych
z kontrolą pracy
2.4.4. Sporządzenie oceny ryzyka przez pracodawcę, zapoznanie z tą oceną pracownika, a także udokumentowane potwierdzenie przez pracownika zaznajomienia się z oceną ryzyka oraz potwierdzenie, że miejsce pracy
zdalnej pozwala na pracę zgodnie z zasadami bezpiecznej i higienicznej pracy
2.5. Miejsce pracy zdalnej jako istotny element umowy o pracę (miejsce wykonywania pracy - art. 29 ő 1 pkt 2 k.p.)
2.5.1. Pojęcie miejsca pracy zdalnej
2.5.2. Analiza dotychczasowej praktyki określania miejsca wykonywania pracy
2.5.3. Praca zdalna hybrydowa a umowne miejsce pracy
2.5.4. Czy można zrezygnować z określenia miejsca pracy w umowie o pracę?
2.6. Następcze zmiany w zakresie miejsca pracy zdalnej
3. Wyjątki od konsensualnego uzgodnienia pracy zdalnej
3.1. Praca zdalna na polecenie pracodawcy
3.1.1. Warunki wydawania poleceń pracownikom
3.1.2. Przesłanki umożliwiające wydanie polecenia pracy zdalnej
3.1.3. Posiadanie warunków lokalowych i technicznych przez pracownika
3.1.4. Polecenie pracy zdalnej a wskazywanie miejsca wykonywania pracy
3.1.5. Praca zdalna na polecenie a umowa o pracę
3.1.6. Inne wymogi co do polecenia pracy zdalnej
3.1.7. Polecenie pracy zdalnej a obowiązki w zakresie BHP
3.1.8. Polecenie pracy zdalnej - podsumowanie
3.1.9. Odpowiedzialność pracownika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie
polecenia pracy zdalnej
3.2. Obowiązek uwzględnienia wniosku pracownika o skierowanie do pracy zdalnej
4. Okazjonalna praca zdalna

Rozdział III
Porozumienie lub regulamin pracy zdalnej
1. Regulacja kodeksowa
2. Porozumienie w sprawie warunków pracy zdalnej
3. Regulamin wykonywania pracy zdalnej
4. Zmiana porozumienia lub regulaminu
5. Treść porozumienia i regulaminu
5.1. Grupa lub grupy pracowników, którzy mogą być objęci pracą zdalną
5.2. Zasady pokrywania przez pracodawcę kosztów pracy zdalnej albo ustalania ekwiwalentu pieniężnego lub ryczałtu
5.3. Zasady porozumiewania się pracodawcy i pracownika, w tym sposób potwierdzania obecności na stanowisku pracy
5.4. Zasady kontroli wykonywania pracy; zasady kontroli w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
5.5. Zasady kontroli przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych
5.6. Zasady instalacji, inwentaryzacji, konserwacji, aktualizacji oprogramowania i serwisu powierzonych pracownikowi narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych
6. Ustalanie warunków pracy zdalnej w poleceniu lub uzgodnieniu indywidualnym z pracownikiem

Rozdział IV
Kontrola pracownika w warunkach pracy zdalnej, prawo do prywatności oraz monitoring pracowników
1. Zagadnienia wstępne
2. Kontrola pracowników przez pracodawcę
3. Poszanowanie dóbr osobistych pracownika oraz innych osób
4. Metody kontroli pracownika zdalnego
5. Kontrola pracownika zdalnego a monitoring w rozumieniu Kodeksu pracy
5.1. Pojęcie monitoringu na tle Kodeksu pracy
5.2. Kamerka w komputerze pracownika jako narzędzie pracy i forma monitoringu - analiza praktyczna
5.3. Monitoring w pracy zdalnej/kontrola zdalna - konkluzje
6. Podsumowanie

Rozdział V
Obowiązek ponoszenia kosztów pracy zdalnej przez pracodawcę
1. Obowiązek zapewnienia narzędzi i materiałów
2. Zapewnienie instalacji, serwisu, konserwacji narzędzi pracy albo pokrycie kosztów w tym zakresie
3. Pokrycie kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej
4. Pokrycie innych kosztów
5. Zapewnienie pracownikowi szkoleń i pomocy technicznej niezbędnej do wykonywania pracy
6. Ekwiwalent i ryczałt, a także sposób ustalania wartości kosztów, ekwiwalentu i ryczałtu
7. Czy koszty muszą być rzeczywiście poniesione przez pracownika?

Rozdział VI
Praca zdalna a RODO
1. Przetwarzanie danych osobowych w związku z zatrudnieniem
2. Przetwarzanie danych osobowych klientów w ramach pracy pracownika
3. Konsekwencje pracy zdalnej dla przetwarzania danych osobowych
3.1. Przetwarzanie danych o miejscu pracy zdalnej
3.2. Przetwarzanie innych danych osobowych związanych z realizacją uprawnień lub obowiązków przy pracy zdalnej
3.3. Działania polegające na lokalizacji pracownika wykonującego pracę zdalną
3.4. Praca zdalna a wewnętrzne procesy przetwarzania danych osobowych

Rozdział VII
Zaprzestanie wykonywania pracy zdalnej
1. Zagadnienia wstępne
2. Zaprzestanie wykonywania pracy zdalnej
2.1. Wiążący wniosek o zaprzestanie wykonywania pracy zdalnej i przywrócenie poprzednich warunków wykonywania pracy (uzgodnienie pracy zdalnej
w trakcie zatrudnienia)
2.2. Zaprzestanie wykonywania pracy zdalnej uzgodnionej przy zawieraniu umowy o pracę
2.3. Zakres wniosku o zaprzestanie wykonywania pracy zdalnej - art. 67 k.p.
2.4. Zagadnienie praktyczne: pozorne uzgadnianie pracy zdalnej po pierwszym dniu pracy
3. Cofnięcie polecenia pracy zdalnej przez pracodawcę
4. Cofnięcie zgody na wykonywanie pracy zdalnej w efekcie
kontroli pracownika (art. 67 ő 3 k.p.)

Rozdział VIII
Ochrona oraz zakaz dyskryminacji przy pracy zdalnej
1. Niedozwolone przyczyny wypowiedzenia (art. 67 k.p.)
2. Zakaz dyskryminacji pracowników zdalnych (art. 67 k.p.)
2.1. Nierówne traktowanie pracowników w dostępie do pracy zdalnej
3. Prawo zachowania więzi ze społecznością zakładu pracy (art. 67 k.p.)

Rozdział IX
Bezpieczeństwo i higiena pracy w pracy zdalnej
1. Ograniczenie przedmiotowe prac, które mogą być wykonywane w trybie pracy zdalnej
2. Uregulowanie obowiązków stron w zakresie BHP przy pracy zdalnej
3. Szczególne ukształtowanie obowiązków dotyczących szkoleń przy pracy zdalnej
4. Ocena ryzyka zawodowego i przygotowanie informacji o zasadach bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej
5. Organizacja stanowiska pracy zdalnej przez pracownika
6. Wypadki przy pracy

Rozdział X
Zagadnienia praktyczne
1. Czy pracownicy mobilni będą kwalifikowani jako pracownicy wykonujący pracę zdalną?
2. Roszczenie pracownika o zakwalifikowanie jako wykonującego pracę zdalną
3. Samowolna zmiana miejsca wykonywania pracy zdalnej przez pracownika
4. Workation
5. Zagraniczne miejsce pracy zdalnej
6. Łączenie okazjonalnej pracy zdalnej z modelem hybrydowym
7. Czy pracodawca może polecić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną przybycie do siedziby pracodawcy lub podróż służbową?
8. Czy pracodawca może samodzielnie określić miejsce pracy zdalnej pracownikowi?
9. Praca zdalna a właściwość miejscowa sądów pracy
10. Awaria w domu pracownika a przestój w pracy
11. Obowiązek zachowania trzeźwości przy wykonywaniu pracy zdalnej
12. Systemy czasu pracy przy pracy zdalnej
13. Odzwierciedlenie pracy zdalnej w dokumentacji pracowniczej
14. Czy pracodawca może nakazać pracownikowi włączenie kamerki internetowej w trakcie pracy?
15. Czy pracodawca może w ramach kontroli pracownika oczekiwać korzystania z określonych programów komputerowych? Czy możliwe jest sprecyzowanie obowiązków poprzez stosowanie określonych przez pracodawcę komunikatorów internetowych?
16. Czy możliwe jest wskazanie przez pracownika więcej niż jednego miejsca pracy zdalnej?
17. Czy pracodawca może przeprowadzić kontrolę w miejscu pracy zdalnej wbrew woli pracownika?
18. Czy osoba trzecia (np. domownik) może uniemożliwić kontrolę w miejscu wykonywania pracy zdalnej, np. nie wyrażając zgody na wejście na posesję?
19. Czy w trakcie kontroli pracodawcy w domu pracownika zdalnego może dojść do naruszenia dóbr osobistych innej osoby?
20. Stosowanie narzędzi kontrolujących, szpiegujących albo aplikacji typu
bossware w ramach uprawnień kontrolnych pracodawcy
21. Czy wysokość kosztów obciążających pracodawcę powinna być dokładnie wyliczona?
22. Czy w ramach obowiązku zapewnienia narzędzi i materiałów do pracy zdalnej pracodawca ma sfinansować pracownikowi zakup biurka i krzesła albo
też wypłacić ekwiwalent za używanie własnych mebli?

Literatura