ROLA LISTÓW ZASTAWNYCH W ZWIĘKSZANIU STABILNOŚCI POLSKIEGO SYSTEMU FINANSOWEGO

ISBN: 978-83-8206-083-6

252 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2020

Książka powstała na podstawie rozprawy doktorskiej napisanej pod kierunkiem dr. hab. Leszka Pawłowicza, prof. UG, która się znalazła w gronie laureatów VI edycji Konkursu o Nagrodę Prezesa NBP za najlepszą pracę doktorską i habilitacyjną z zakresu nauk ekonomicznych. W 2020 r. weszły w życie regulacje harmonizujące europejski rynek listów zastawnych, do których powstania wnieśli wkład polscy eksperci. Ich opinie przedstawiono w niniejszej monografii.

Obecny kryzys, spowodowany pandemią COVID-19, sprawia, że z tym większą uwagą powinniśmy się zastanowić nad problemem niedorozwoju polskiego rynku listów zastawnych. Jego odblokowanie jest ważne z kilku powodów. Z jednej strony pozwalałoby to na istotne zwiększenie rozmiarów wsparcia tarczy antykryzysowej, tak niezbędnej dla ochrony polskiej gospodarki, jednocześnie z drugiej dawałoby szansę na rozwiązanie trzech ryzyk systemowych polskiego sektora bankowego: strukturalnej luki płynności, problemu kredytów frankowych oraz monokultury zmiennej stopy procentowej.

List zastawny jest szczególną obligacją zabezpieczoną, ściśle regulowaną i bardzo bezpieczną dla inwestora. W ponad 250-letniej historii listu zastawnego nie było przypadku jego niewypłacalności, mimo że w tym czasie doszło na świecie do bardzo wielu kryzysów. Poprzedni globalny kryzys finansowy, który miał miejsce w latach lat 2007-2009, potwierdził, że list zastawny to jedyny instrument zapewniający bankom ciągłość długoterminowego i stosunkowo taniego finansowania. Co charakterystyczne, w szczycie poprzedniego kryzysu koszt pozyskania finansowania przez banki za pomocą listów zastawnych z krajów szczególnie nim dotkniętych był niższy od kosztów długu państwowego, a kolejne kraje, jak np. Norwegia, zbudowały niemal od podstaw swoje rynki listów zastawnych. Podobna szansa stoi obecnie przed Polską.

SPIS TREŚCI

PRZEDMOWA
WPROWADZENIE

Rozdział 1. STABILNOŚĆ SYSTEMU FINANSOWEGO
1.1. System finansowy
1.1.1. Struktura, modele i funkcje systemu finansowego
1.1.2. Kryzys systemu finansowego
1.1.3. Pojęcie stabilności finansowej
1.2. Sieć bezpieczeństwa finansowego
1.2.1. Elementy sieci bezpieczeństwa finansowego i ich współdziałanie
1.2.2. Nowy paradygmat stabilności finansowej
1.2.3. Ryzyko systemowe i polityka makroostrożnościowa
1.3. Stabilność polskiego systemu finansowego
1.3.1. Stabilność finansowa w polityce Narodowego Banku Polskiego
1.3.2. Ryzyko systemowe hipotecznych kredytów walutowych
1.3.3. Podatek bankowy a stabilność finansowa i listy zastawne
1.3.4. Strukturalna luka płynności
Podsumowanie

Rozdział 2. LISTY ZASTAWNE
2.1. Pojęcie listu zastawnego
2.1.1. Definicje, rodzaje i główne elementy listów zastawnych
2.1.2. Charakterystyka listów zastawnych
2.2. Regulacje listów zastawnych
2.2.1. Rozwój ustawodawstwa i modele emisji listów zastawnych
2.2.2. Regulacje ostrożnościowe listów zastawnych
2.2.3. Bariery rozwoju polskiego rynku listów zastawnych
2.3. Listy zastawne w Polsce
2.3.1. Wybrane wskaźniki mieszkalnictwa
2.3.2. Polski rynek kredytów hipotecznych
2.3.3. Emisje polskich listów zastawnych i ich uwarunkowania
Podsumowanie

Rozdział 3. RYNEK LISTÓW ZASTAWNYCH
3.1. Eurorynek listów zastawnych
3.1.1. Przesłanki rozwoju rynku listów zastawnych w Europie
3.1.2. Zalety listów zastawnych
3.1.3. Systemy listów zastawnych
3.1.4. Emitenci i inwestorzy na rynku listów zastawnych
3.1.5. Listy zastawne denominowane w USD i GBP
3.2. Listy zastawne a inne klasy aktywów
3.2.1. Uwarunkowania rentowności listów zastawnych
3.2.2. Listy zastawne a obligacje niezabezpieczone
3.2.3. Listy zastawne a obligacje rządowe
3.2.4. Europejskie obligacje zabezpieczone ESN
Podsumowanie

Rozdział 4. HARMONIZACJA EURORYNKU LISTÓW ZASTAWNYCH
4.1. Geneza konsultacji Komisji Europejskiej
4.1.1. Główne trendy na rynku listów zastawnych
4.1.2. Koncepcja zintegrowanych europejskich ram prawnych
4.2. Stanowisko polskich ekspertów w konsultacjach KE
4.2.1. Metodologia badania
4.2.2. Przyczyny zróżnicowania listów zastawnych w UE
4.2.3. Korzyści i propozycje integracji eurorynku listów zastawnych
4.2.4. Zagadnienia szczegółowe integracji
Podsumowanie

ZAKOŃCZENIE
BIBLIOGRAFIA
SPIS RYSUNKÓW
SPIS TABEL
Załączniki
1. Pytania konsultacyjne KE
2. Wybrane pytania konsultacyjne
3. Wzór pisma przewodniego do pytań konsultacyjnych
4. Podsumowanie materiału konsultacyjnego KE