PSYCHOLOGICZNE UWARUNKOWANIA BEZPIECZEŃSTWA ŻOŁNIERZY - UCZESTNIKÓW MISJI POZA GRANICAMI KRAJU

ISBN: 978-83-66299-23-8   331 stron format: B5 oprawa: miękka Rok wydania: 2020

Biorąc pod uwagę liczne walory naukowe, w tym podkreślenie znaczenia psychologicznego przygotowania żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej do działania w warunkach zagrożenia, a także innowacyjność recenzowanej monografii, stwierdzam, iż jako całość publikacja ta przedstawia znaczny wkład w rozwój dyscypliny nauki o bezpieczeństwie w zakresie podejmowanej tematyki.
prof. dr hab. inż. Marek Wrzosek (Akademia Sztuki Wojennej, Warszawa)

Jest to próba eksponująca kwestię bezpieczeństwa zdrowotnego jako całości, która złożona jest z takich czterech komponentów, jak: zdrowie fizyczno-somatyczne, zdrowie psychiczne i zdrowie społeczne oraz zdrowie duchowe. To czyni recenzowaną publikacje wartościową merytorycznie, tym bardziej, że jej warstwa narracyjno-analityczna osadzona jest na rzetelnej i wręcz benedyktyńskiej staranności związanej z odsyłaczami i przypisami do literatury.
dr hab. Janusz Świniarski (Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa)

SPIS TREŚCI

Wstęp

1. Bezpieczeństwo personalne i strukturalne w psychologii wojskowej
1.1. Poczucie bezpieczeństwa jako potrzeba i wartość
1.2. Bezpieczeństwo personalne w rozwoju psychologii wojskowej
1.3. Bezpieczeństwo personalne i strukturalne w kontekście zadań sił zbrojnych

2. Bezpieczeństwo żołnierzy a zadania sił zbrojnych
2 1. Zadania sił zbrojnych w warunkach pokoju i stanach nadzwyczajnych
2.1.1. Zarządzanie kryzysowe
2.1.2. Działania antyterrorystyczne
2.1.3. Działania poza granicami kraju
2.1.4. Stany nadzwyczajne
2.1.4.1. Stan klęski żywiołowej
2.1.4.2. Stan wyjątkowy
2.1.4.3. Stan wojenny
2.1.4.4. Stan wojny
2.2. Misje pokojowe i stabilizacyjne
2.2.1. Charakterystyka misji pokojowych i stabilizacyjnych
2.3. Znaczenie psychicznej odporności żołnierzy podczas misji poza granicami kraju

3. Wpływ stresu bojowego na bezpieczeństwo w działaniach wojskowych
3.1. Stres i jego odmiany w działaniach wojskowych
3.2. Służba wojskowa jako źródło stresu
3.3. Stres bojowy i jego ujmowanie
3.3.1. Stres bojowy jako broń
3.3.2. Stres bojowy jako "tarcie"
3.3.3. Stres bojowy jako wyzwanie dla dowódców
3.3.4. Stres bojowy jako sprawdzian osobistych wartości i kompetencji
3.4. Rodzaje stresów we współczesnych operacjach wojskowych
3.4.1. Stresory fizyczne
3.4.2. Stresory poznawcze
3.4.3. Stresory emocjonalne
3.4.4. Stresory społeczne, kulturowe i duchowe

4. Reakcje na stres u żołnierzy - uczestników misji poza granicami kraju
4.1. Negatywne konsekwencje stresu i niedostateczne umiejętności radzenia sobie z nim
4.2. Pozytywne skutki doświadczeń traumatycznych
4.2.1. Teoria dezintegracji pozytywnej
4.2.2. Model wzrostu po traumie
4.2.3. Model funkcjonalno-opisowy wzrostu po traumie
4.2.4. Model kryzysów życiowych i osobowego wzrostu
4.3. Pozytywne i negatywne konsekwencje doświadczonych wydarzeń życiowych żołnierzy w badaniach własnych
4.3.1. Nasilenie negatywnych i pozytywnych następstw zdarzeń traumatycznych wśród badanych żołnierzy
4.3.2. Nasilenie potraumatycznego stresu a potraumatyczny wzrost wśród badanych żołnierzy
4.4. Wnioski z badań własnych

5. Teoretyczne i praktyczne ujęcie radzenia sobie ze stresem przez żołnierzy uczestniczących w misjach poza granicami kraju
5.1. Adaptacja na stres podczas uczestnictwa w misji
5.2. Czynniki wpływające na radzenie sobie ze stresem
5.2.1. Wsparcie społeczne
5.2.2. Funkcjonowanie poznawcze
5.2.3. Predyspozycje osobowe, temperament i emocje
5.2.4. Duchowość, poczucie koherencji i optymizm życiowy
oraz prężność
5.3. Sposoby i strategie radzenia sobie ze stresem
5.4. Rola zasobów psychologicznych w radzeniu sobie ze stresem
u żołnierzy uczestniczących w misjach w badaniach własnych
5.4.1. Rola prężności psychicznej, sposobów i strategii radzenia sobie ze stresem
5.4.2. Rola wskaźników nasilenia symptomów PTSD
5.4.3. Rola predyktorów potraumatycznych i poczucia koherencji
5.4.4. Znaczenie wsparcia społecznego
5.5. Stan wiedzy o efektach stresu wśród uczestników misji poza granicami kraju - podsumowanie wyników badań własnych
5.5.1. Znaczenie prężności
5.5.2. Znaczenie sposobów i strategii radzenia sobie ze stresem
5.5.3. Znaczenie poczucia koherencji
5.5.4. Znaczenie wsparcia społecznego

6. Potencjalne zastosowanie wyników badań własnych w kształtowanie kompetencji do działań w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa
6.1. Kryteria doboru
6.1.1. Dobór do pracy i służby
6.1.2. Dobór dowódców
6.2. Przygotowanie do działań w warunkach stresu
i zagrożeń bezpieczeństwa
6.2.1. Walka zbrojna jako szczególna forma aktywności
6.2.2. Podejmowanie decyzji w trakcie walki zbrojnej
6.2.3. Wpływ grupy na zachowania żołnierzy
6.2.4. Zabijanie na polu walki
6.3. Pomoc psychologiczna osobom powracającym z misji
6.3.1. Wybrane elementy osłony psychologicznej żołnierzy przed i w trakcie misji
6.3.2. Postępowanie z żołnierzami powracającymi do kraju po zakończeniu służby poza granicami państwa

Zakończenie

Bibliografia

Aneks 1. Wykaz polskich aktów prawnych i urzędowych w zakresie bezpieczeństwa - wybór