POSZUKIWANIE GODOTA STUDIUM SOCJOLOGICZNE O RELACJACH POMIĘDZY OCZEKIWANIEM A ŁADEM SPOŁECZNYM

ISBN: 83-7164-357-8

243 stron
format: A5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2002

Tytuł książki nieprzypadkowo i nie w sposób ornamentacyjny nawiązuje do słynnego dramatu Samuela Becketta. Realność świata przedstawionego w dramacie jest wysoce wątpliwa, a niewiele też wiemy o samych pojawiających się bohaterach sztuki: skąd przychodzą i dokąd zmierzają, o ile w ogóle zdradzają taki zamiar. Trudno oprzeć się wszak wrażeniu, że to właśnie Godot,jakkolwiek obecny w dramacie tylko w partiach deklamowanych przez bohaterów, jest najbardziej rzeczywistą postacią sztuki. Oczekiwanie na Godota nadaje ład amorficznemu światu przedstawionemu. Nie wiemy, dlaczego Via-dimir i Estragon czekają na Godota, wiemy tyle, że czekają na niego jak na Mesjasza i to oczekiwanie nadaje sens i strukturę całemu dramatowi. Godot, jakkolwiek nie pojawia się ostatecznie, pozostaje wielką metaforą oczekiwania, które wprowadza w ludzkie doświadczenie ład i sens. Socjologiczna podróż w poszukiwaniu źródeł ładu społecznego oraz jego legitymizacji jest mozolnym odkrywaniem Godota w historii i teraźniejszości zbiorowości ludzkich. Wielki nieobecny w dramacie Becketta staje się metaforą ładotwórczej oraz sensotwórczej działalności człowieka. Jego socjologiczne poszukiwanie jest z jednej strony refleksją nad fenomenem oczekiwania ludzkiego, z drugiej strony - zadumą nad tworzeniem ładu społecznego. Rozprawa niniejsza nie jest w stanie objąć wszystkich wymiarów i przykładów ludzkiego oczekiwania. Jest jednak próbą socjologicznego spojrzenia na jeden z podstawowych fenomenów życia człowieka i jego społeczeństwa. Oczekiwanie jest zjawiskiem par excellence społecznym i dlatego godnym zainteresowania ze strony socjologa. Nawet jeśli psychologowie nie spełnili jeszcze oczekiwania Marcela Maussa.

SPIS TREŚCI

Wstęp.Część IOczekiwanie przedmiotem refleksji człowiekaRozdział lOczekiwanie jako kategoria religijna1.Doświadczenie religijne a czas2.Oczekiwanie religijne jako dćja vu.3.Czas linearny a figura Mesjasza4.Jezus - chrześcijański MesjaszRozdział 2Oczekiwanie jako kategoria filozoficzna1.Bardzo krótka historia kategorii oczekiwania w filozofii2.Kierkegaard i Marcel - nadzieja pomimo absurdu3.Filozoficzne Królestwo Boże Ernsta BlochaRozdział 3Oczekiwanie jako kategoria etyczna1.O głowie, którą ścięła gilotyna Hume‘-a2.Kłopoty z imperatywem kategorycznym Immanuela Kanta3.Kwestia norm moralnych w etyceRozdział 4Oczekiwanie jako kategoria psychologiczna1.Rozbieżności w psychologicznym obrazie człowieka2.Poza świadomością - behawioralny model istoty ludzkiej3.Nieschematyczny człowiek teorii kognitywnej4.Kwestia ideału w psychoanalizie i teorii motywacji5.Człowiek w obliczu innych ludzi, czyli o tym, dlaczego jesteśmykonformistamiRozdział 5Oczekiwanie jako kategoria socjologiczna1.O pojęciowym zamieszaniu wokół kategorii oczekiwania w socjologii2.Socjologiczne echa filozoficznego sporu miedzy nominalizmema realizmem3.Człowiek w okowach normatywnego terroru4.Grupa odniesienia - niekoniecznie religijny wątek ekskluzywizmu w życiu społeczeństwa5.Socjologiczna opowieść o teatrze6.Życie społeczne jako bazarCześć IIŁadotwórczy wymiar oczekiwaniaRozdział 6Oczekiwanie zobiektywizowane, czyli o teorii instytucjonalizacji1.Kwestia ładu społecznego2.Antropologiczne źródła teorii instytucjonalizacji3.Sposoby obiektywizowania wytworów eksternalizacji4.O pozornej nieśmiertelności instytucji5.Uobecnianie świata społecznego przez odgrywanie rólRozdział?Uniwersum symboliczne - określenie granic możliwości1.Poziomy legitymizacji ładu społecznego2.Określanie możliwości, czyli wprowadzanie ładu w doświadczenie3.Fraternizacja kosmosu w archaicznych legitymizacjach4.Specyfika koncepcji kosmosu w religiach Dalekiego Wschodu5.Paradoks wszechmocy Boga Żydów i chrześcijan6.Od greckiej agory po Projekt Badania Ludzkiego Genomu - dziejeracjonalności europejskiej7.Syndrom postmodernistycznej wolnościRozdział 8Transmisja miedzypokoleniowa a podtrzymanie świata1.Casus Don Juana DeMarco jako przykład socjalizacji paradoksalnej2.Mechanizm wprowadzania "ignorantów" w świat ludzkich znaczeń3.Rodzicielskieprestidigitatorstwo4.Miedzypokoleniowa transmisja języka i majątku5.Dlaczego despoci i rewolucjoniści obawiają się rodziny?6.Konwersacja a zachowanie ładu świata7.Rodzice i dzieci - pomiędzy tradycją i zmianąRozdział 9Realizowanie oczekiwań w samospełniającym się proroctwie1.Zawiłości semantyczne definicji samospełniającego się proroctwa2.Resocjalizacja jako wylęgarnia dewiantów3.Kategoria,"nienormalności" - pomiędzy deprecjacją a nobilitacją4.Eichmann i urzędnik - odczłowieczenie przez uprzedmiotowienie5.Ekonomiczna i kulturowa perspektywa źródeł upośledzenia społecznego6.Legi