PIENIĄDZ W SŁUŻBIE KRÓLA I RZECZYPOSPOLITEJ

ISBN: 978-83-7666-602-0

278 stron
format: B5
oprawa: twarda
Rok wydania: 2020

Książka przedstawia politykę monetarną z perspektywy dyskursu sejmowego za panowania króla Jana Kazimierza, głównie w latach 1658-1668. Przebadanie debat i zakulisowej gry politycznej podczas obrad 11 sejmów w tych latach umożliwiło wskazanie motywacji poszczególnych polityków, związków między kryzysami politycznym i monetarnym oraz pokazało duże znaczenie polityki mo-netarnej w ówczesnej polityce oraz dla bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Książka ukazuje również szersze problemy strukturalne państwa oraz praktykę rządzenia w sytuacji kryzysu.Od autora"Konkluzja o niekompetencji większości uczestników debaty oraz politycznym wykorzystywaniu kwestii monetarnych w walce opozycji z tronem nie jest zaskakująca (dziś wszak nie jest wiele lepiej), ale oparcie jej na obszernej kwerendzie źródłowej i uważnej analizie ma istotne znaczenie poznawcze i posuwa naprzód historiografię polską".Z recenzji wydawniczej prof. Michała Kopczyńskiego

SPIS TREŚCI

WSTĘP1. Literatura2. Baza źródłowa3. KonstrukcjaI. UWARUNKOWANIA DYSKURSU O MONECIE1. Pieniądz w nowożytnej Europie1.1. Zróżnicowanie walut i metali 1.2. Zasady emisji monety miedzianej1.3. Finansowanie wojen - problem niepłatnych oddziałów2. Podmioty prowadzące politykę monetarną2.1. Król2.2. Sejm i komisje 2.3. Senat 2.4. Podskarbi2.5. Prusy Królewskie i Książęce oraz Kurlandia3. System pieniężny Rzeczypospolitej3.1. Wspólna moneta Polski i Litwy3.2. Polityka monetarna w I połowie XVII wieku opinie i praktyka 3.3. Próba naprawy pieniądza - komisja do spraw monety w 1650 roku 3.4. Odchodzenie od ustaleń komisji do spraw monety lata 1651-1657II. EMISJE MONETY MIEDZIANEJ W CELU POKRYCIA"WOJSKOM NASZYM WINNEGO DŁUGU‘-1. Sejm 10 lipca-30 sierpnia 1658 roku uchwalenie podatków i staraniao przeprowadzenie reform1.1. Sytuacja przed sejmem1.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych1.3. Obrady sejmu2. Sejm 22 marca - 31 maja 1659 roku uchwalenie zapłaty wojsku2.1. Sytuacja przed sejmem2.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych 2.3. Obrady sejmu 3. Komisja do spraw monety 4. Nowe emisje monety III. MIĘDZY PIENIĄDZEM A POLITYKĄ 1. Sejm 2 maja - 17 lipca 1661 roku: batalia o reformę sejmowania i elekcjęvivente rege oraz sąd nad Tytusem Liwiuszem Boratynim 1.1. Sytuacja przed sejmem 1.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych 1.3. Obrady sejmu 2. Sejm 20 lutego - 1 maja 1662 roku: zapłata wojsku i wyrzeczenie się planówelekcyjnych 2.1. Sytuacja przed sejmem 2.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych 2.3. Obrady sejmu 3. Fałszerstwa polskiej monety 4. Komisja lwowska - opłacenie wojska IV. PIENIĄDZ A SPÓR KRÓLA Z JERZYM LUBOMIRSKIM 1. Sejm 26 listopada 1664 - 7 stycznia 1665 roku: sąd nad marszałkiem 1.1. Sytuacja przed sejmem 1.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych 1.3. Obrady sejmu 2. Sejm 12 marca - 29 marca 1665 roku: starania o zapłatę wojsku i sporyo Jerzego Lubomirskiego i mennice 2.1. Sytuacja przed sejmem 2.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych 2.3. Obrady sejmu 3. Sejm 17 marca - 4 maja 1666 roku 3.1. Sytuacja między sejmami 3.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych 3.3. Obrady sejmu 4. Sejm jesienny 9 listopada- 27 grudnia 1666 roku 4.1. Sytuacja między sejmami 4.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych 4.3. Obrady sejmu V. SPORY O PIENIĄDZ PRZED ABDYKACJĄ KRÓLA: SEJMY 1667-1668 1. Sejm: 7 marca- 19 maja 1667 roku 1.1. Sytuacja przed sejmem 1.2. Legacja królewska i obrady sejmików przedsejmowych 1.3. Obrady sejmu 2. Dwa sejmy w 1668 roku 2.1. Sejm: 24 stycznia- 7 marca 1668 roku 2.2. Sejm abdykacyjny: 27 sierpnia - 16 września 1668 roku VI. REALIA POLITYKI MONETARNEJ ZA PANOWANIA JANA KAZIMIERZA1. Praktyka działań podmiotów realizujących politykę monetarną1.1. Król1.2. Rada senatu 1.3. Sejm i komisje 1.4. Podskarbi 1.5. Prusy2 .Cele polityki monetarnej za panowania Jana Kazimierza - deklarowanefaktyczne3. Efekty polityki monetarnej3.1. Znaczenie zysku menniczego dla skarbu3.2. Zamieszanie na rynku pieniężnym i w handlu4. Dyskurs na temat monety4.1. Uwarunkowania kulturowe4.2. Uczestnicy4.3. Oceny polityki monetarnej i postulaty naprawy pieniądza 4.4. Pieniądz jako narzędzie politykiZAKOŃCZENIE SUMMARY WYKAZ SKRÓTÓWBIBLIOGRAFIAŹródła archiwalne Źródła drukowaneStarodrukiEdycje źródłowe OpracowaniaINDEKS OSOBOWY