HUMANITAS W USTAWODAWSTWIE KONSTANTYNA WIELKIGO. RELIGIA - POLITYKA - PRAWO

Wykaz skrótów

Wprowadzenie
1. Przedmiot i cel badań
2. Ogólna charakterystyka źródeł
3. Literatura przedmiotu
4. Metoda i struktura pracy

Rozdział I
Humanitas w ideologii i propagandzie czasów Konstantyna
1.1. Humanitas - znaczenie i rozwój historyczny
1.1.1. Pojęcie humanitas
1.1.2. Ewolucja historyczna idei humantias do początków IV w.
1.2. Humanitas w twórczości Laktancjusza
1.2.1. Życie Laktancjusza i jego rola dla ideologii władzy Konstantyna
1.2.2. Fundamenty antropologiczne i źródła inspiracji dla koncepcji humanitas Laktancjusza
1.2.2.1. Źródła pogańskie
1.2.2.2. Źródła chrześcijańskie
1.2.3. Treść pojęcia humanitas w DMnae Institutiones
1.3. Philantropia Konstantyna w twórczości Euzebiusza z Cezarei
1.3.1. Euzebiusz z Cezarei i jego koncepcja Konstantyna jako władcy idealnego
1.3.2. Ideał chrześcijańskiego władcy w Vita Constantini. Antyteza cesarza i tyrana
1.4. Humanitas i philantropia w listach i mowach Konstantyna
1.5. Podsumowanie

Rozdział II
Humanitas a ustawodawstwo Konstantyna Wielkiego dotyczące patria potestas
2.1. Pojęcie patria potestas
2.2. Patria potestas a humanitas i pietas
2.2.1. Patria potestas a humanitas i pietas w twórczości autorów pogańskich i prawie rzymskim do końca III w.
2.2.2. Patria potestas a humanitas i pietas w twórczości łacińskiej autorów chrześcijańskich i w dokumentach synodów do początków IV w.
2.3. Porzucenie (expositio) oraz sprzedaż (yenditio) dzieci w ustawodawstwie Konstantyna Wielkiego
2.3.1. Uwagi ogólne
2.3.2. Próba ograniczenia zjawiska porzucania dzieci
2.3.3. Ius vendendi w prawodawstwie Konstantyna Wielkiego
2.4. Ius vitae ac necis w ustawodawstwie Konstantyna Wielkiego
2.4.1. Uwagi ogólne
2.4.2. Ius vitae necisque a konstytucja Konstantyna Wielkiego z 318 roku (C.Th. 9, 15,1)
2.5. Bona materna w prawodawstwie Konstantyna Wielkiego
2.6. Leigitmatio per subseąuens matrimonium w ustawodawstwie Konstantyna Wielkiego
2.7. Cofnięcie emancypacji oraz darowizn w przypadku niewdzięczności dziecka (Frag. Vat. 248)
2.8. Podsumowanie

Rozdział III
Humanitas a ustawodawstwo Konstantyna Wielkiego dotyczące ochrony osób najsłabszych. Zniesienie sankcji dla caelibes i orbi
3.1. Humanitas i philantropia a dobroczynność w okresie grecko-rzymskiego antyku
3.2. Prawodawstwo Konstantyna Wielkiego dotyczące wsparcia ubogich
3.2.1. Konstytucja z 315 r. dotycząca wsparcia ludności Italii (C.Th. 11, 27,1)
3.2.2. Konstytucja z 322 r. dotycząca wsparcia mieszkańców Afryki (C.Th. 11, 27, 2)
3.2.3. Ochrona ubogich przed nadużyciami podatkowymi
3.3. Prawodawstwo Konstantyna Wielkiego dotyczące wsparcia dla wdów, sierot, chorych oraz upośledzonych
3.3.1. Preferencyjna sytuacja prawna wdów i sierot w prawie karnym - fałszerstwo monet (C.Th. 9,21,4) oraz pożycie kobiety wolnej z jej niewolnikiem (C.Th. 9,9,1)
3.3.2. Przywileje procesowe wdów, sierot, osób chorych i upośledzonych (C.Th. 1, 22,2)
3.4. Ochrona pupilów i kurantów przed nadużyciami opiekunów oraz kuratorów
3.5. Konwalidacja donatio ante nuptias na rzecz młodych dziewcząt (C.Th. 3, 5, 3)
3.6. Zniesienie sankcji dla caelibes i orbi (C.Th. 8, 16, 1)
3.7. Podsumowanie

Rozdział IV
Humanitas a ustawodawstwo Konstantyna Wielkiego dotyczące sytuacji prawnej niewolników
4.1. Niewolnictwo w antycznym Rzymie - wprowadzenie do problematyki
4.2. Tendencje do poprawy sytuacji prawnej niewolników w okresie pryncypatu
4.2.1. Postulaty poprawy sytuacji niewolników w filozofii późnych stoików
4.2.2. Wpływ idei humanitas na ustawodawstwo Antoninów i Sewerów dotyczące niewolników
4.3. Niewolnictwo w myśli wczesnochrześcijańskiej
4.4. Konstytucje Konstantyna Wielkiego mające na celu poprawę sytuacji prawnej niewolników
4.4.1. Dopuszczalny zakres karcenia niewolników i odpowiedzialność karna właścicieli za jego przekroczenie (C.Th. 9,12,1-2)
4.4.2. Zakaz rozdzielania rodzin niewolniczych (C.Th. 2, 25,1)
4.4.3. Zakaz kastracji niewolników (C. 4, 42,1)
4.5. Manumissio in ecclesia
4.5.1. Geneza manumissio in ecclesia
4.5.2. Treść konstytucji z 316 r. (C. 1, 13, 1)
4.5.3. Treść konstytucji z 321 r. (C.Th. 4, 7,1)
4.5.4. Rekonstrukcja przesłanek skutecznego dokonania manumissio in ecclesia
4.5.5. Skutki manumissio in ecclesia
4.5.6. Manumissio in ecclesia a humanitas
4.6. Podsumowanie

Rozdział V
Humanitas a ustawodawstwo Konstantyna Wielkiego dotyczące custodia reorum i represji karnej
5.1. Między humanitas a severitas. Wpływ chrześcijaństwa na ustawodawstwo karne Konstantyna Wielkiego
5.2. Ustawodawstwo dotyczące custodia reorum
5.2.1. Custodia, carcer, vinculum - charakter prawny w okresie konstantyńskim
5.2.2. Warunki panujące w rzymskich więzieniach okresu dominatu
5.2.3. Konstytucja Konstantyna Wielkiego z 314 r. (C.Th. 11, 30, 2)
5.2.4. Konstytucja Konstantyna Wielkiego z 320 roku (C.Th. 9, 3,1)
5.2.5. Konstytucja Konstantyna Wielkiego z 326 roku (C.Th. 9, 3, 2)
5.2.6. Skuteczność konstytucji Konstantyna w świetle ustawodawstwa jego następców i źródeł literackich
5.3. Zakaz tatuowania twarzy skazańców
5.3.1. Piętnowanie twarzy w rzymskim prawie karnym
5.3.2. Konstytucja Konstantyna Wielkiego i Licyniusza z 315 (316) roku (C.Th. 9,40, 2)
5.4. Konstantyn a zniesienie kary ukrzyżowania
5.5. Ograniczenie kar wykonywanych na arenie
5.5.1. Uwagi ogólne
5.5.2. Konstytucja Konstantyna Wielkiego z 325 r. (C.Th. 15,12,1)
5.5.3. Skuteczność konstytucji z 325 r.
5.6. Podsumowanie

Zakończenie

Wykaz źródeł

Bibliografia

Summary