GRUZJA NIEPODLEGŁA OD MONARCHII DO REPUBLIKI wyd.2

ISBN: 978-83-8180-241-3

538 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2020

Monografia jest efektem wieloletnich zainteresowań badawczych autora i prezentuje związki między przemianami etnicznymi a rozwojem gruzińskiej państwowości od jej początków do XXI wieku. Praca została oparta na obszernej bazie źródłowej i wynikach badań terenowych. Jej dużą wartość stanowi bogaty materiał ikonograficzny. W książce przedstawiono wpływ relacji interetnicznych na przemiany polityczne, co odróżnia ją od dzieł zachodnich badaczy - deprecjonujących znaczenie elementów etnonarodowych. W wywodach połączono refleksję historyczną z wynikami badań socjologicznych i politologicznych, prezentując obok historycznego aspektu przemian gruzińskiej państwowości i społeczeństwa także stosunek Gruzinów do tych przemian. W tym celu wykorzystano wyniki własnych pionierskich badań przemian świadomości historycznej Gruzinów sprzed kilkunastu lat.

W trzech częściach zebrano materiał odpowiadający trzem zasadniczym okresom historii Gruzji i Gruzinów: w pierwszej przedstawiono okres budowania własnej państwowości; w drugiej - okres po przyłączaniu do Rosji i funkcjonowania w jej granicach; w trzeciej - wydarzenia po 1989 roku. Monografię kończy rozdział poświęcony rządom Micheila Saakaszwili, które zmieniły w istotny sposób politykę wewnętrzną i zagraniczną kraju na początku XXI w. Omówione szczegółowo dążenia separatystyczne w Osetii Południowej i Abchazji doprowadziły do dezintegracji terytorium republiki i wybuchu latem 2008 roku wojny gruzińsko-rosyjskiej, która zniszczyła kraj i zahamowała jego starania o zbliżanie się do Zachodu.

SPIS TREŚCI

Wstęp

Nota do wydania drugiego

Część pierwsza
Historyczne uwarunkowania
gruzińskich przemian etnicznych i politycznych

ROZDZIAŁ I. Dokonania polityczne i kulturalne Gruzinów
do XIX w.
1. Początki gruzińskiego narodu i państwa
2. Najazd mongolski i rozpad scentralizowanego państwa
3. Przyłączenie Gruzji do Rosji 1783-1864
4. Następstwa przyłączenia ziem gruzińskich do Rosji

ROZDZIAŁ II. Gruzińskie grupy etniczne
1. Przemiany etniczne i demograficzne w Gruzji
2. Polityka Rosji wobec Gruzji i Gruzinów
3. Stosunek Gruzinów do własnej państwowości

ROZDZIAŁ III. Gruzini w XIX w. - naród bez państwa
1. Metody likwidowania odrębności ziem gruzińskich
przez Rosję
2. Kulturotwórcza działalność gruzińskiej inteligencji
od połowy XIX w.
3. Przemiany gruzińskiej świadomości narodowej
na początku XX w.

Część druga
Okres od niepodległej I Republiki do władzy Rad

ROZDZIAŁ I. Demokratyczna Republika Gruzińska
1918-1921
1. Powołanie Sejmu Zakaukaskiego
2. Ogłoszenie Aktu Niepodległości Gruzji 26 maja 1918 r.
3. Działalność mienszewików na rzecz zachowania
niepodległości

ROZDZIAŁ II. Od przewrotu bolszewickiego do utworzenia
Gruzińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
1. Obalenie rządu gruzińskich mienszewików w 1921 r.
2. Zwalczanie gruzińskiej opozycji przez bolszewików
w latach 1921-1924
3. Federacja Zakaukaska zamiast niepodległych państw

ROZDZIAŁ III. Gruzja socjalistyczna w granicach ZSRR
1. Polityka radzieckich władz centralnych wobec Gruzji
2. Radziecka polityka narodowościowa w Gruzji
2.1. Od guberni czarnomorskiej do Abchaskiej Autonomicznej
Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
2.2. Od "tureckiej Adżarii" do Adżarskiej Autonomicznej
Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
2.3. Szida Kartli czy Południowoosetyjski Obwód
Autonomiczny
3. Zmiany struktury demograficznej Gruzji

Część trzecia
Transformacja ustrojowa Gruzji Radzieckiej

ROZDZIAŁ I. Kryzys polityczny w GSRR
1. Gruzińska opozycja antykomunistyczna
2. Krwawe stłumienie manifestacji w Tbilisi 9 kwietnia 1989 r.
3. Odrodzenie Kościoła gruzińskiego a świadomość narodowa
Gruzinów
4. Niepodległość Gruzji a regionalne separatyzmy
4.1. Osetia Południowa
4.2. Abchazja
4.3. Adżaria
4.4. Dżawachetia-Meschetia
4.5. Kwemo Kartlia

ROZDZIAŁ II. Krótkie rządy Zwiada Gamsachurdii
1. Kształtowanie się systemu politycznego II Republiki
2. Stan świadomości historycznej i narodowej inteligencji tbiliskiej
w 1991 r.
3. Wojna domowa 1991-1994
4. Stosunki Gruzji z Rosją i światem

ROZDZIAŁ III. Gruzja pod rządami Eduarda Szewardnadze
1. Konflikt Gruzinów z Abchazami w 1992 r.
2. Reformowanie kraju po wyborach w 1992 r.
3. System partyjny II Republiki
4. Wybory parlamentarne i prezydenckie w 1995 r.
5. Przemiany świadomości historycznej i narodowej inteligencji
tbiliskiej w 1995 r.

ROZDZIAŁ IV. Nowa polityka Micheila Saakaszwili
1. Nieudany koniec rządów Eduarda Szewardnadze
2. "Rewolucja róż" w listopadzie 2003 r. i jej następstwa
3. Wojna rosyjsko-gruzińska w sierpniu 2008 r.
4. Relacje Gruzji z Unią Europejską
5. Nowi ludzie w gruzińskiej polityce

Zakończenie

Summary

Bibliografia

Spis map i fotografii