ETNICZNA MOBILIZACJA ROMÓW A UNIA EUROPEJSKA. POLSKA, SŁOWACJA, WĘGRY

ISBN: 978-83-233-3837-6

283 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2014

Etniczna mobilizacja Romów a Unia Europejska. Polska, Słowacja, Węgry jest rozległym, oryginalnym i w dużym stopniu nowatorskim studium analityczno-empirycznym poświęconym nowym formom aktywności grupowej społeczności romskich w trzech krajach: w Polsce, na Słowacji i Węgrzech, w kontekście procesów europeizacji. To monografia pionierska, oryginalna, spełniająca najwyższe standardy stawiane publikacjom naukowym. Małgorzata Kołaczek opisuje, charakteryzuje i wyjaśnia aktywność społeczności romskich poprzez kategorię teoretyczno-empiryczną "mobilizacji etnicznej". Definiuje zjawisko etniczności i mobilizacji etnicznej w szerokiej, interdyscyplinarnej perspektywie w sposób erudycyjny i oparty na rozległej wiedzy oraz materiałach źródłowych, na styku kilku dyscyplin: stosunków międzynarodowych, nauk politycznych, kulturoznawstwa i antropologii. Rezultatem jej wieloletnich badań nad problematyką romską jest monografia uderzająca dojrzałością sformułowań i sądów oraz dyscypliną wywodu.
Z recenzji prof. dr. hab. Tadeusza Palecznego

SPIS TREŚCI

Wstęp

Rozdział I. Wyjaśnienie podstawowych pojęć
1.1. Etniczność i grupa etniczna
1.2. Mniejszość
1.3. Marginalizacja i wykluczenie
1.4. Etniczna mobilizacja
1.5. Metody badawcze

Rozdział II. Historia Romów w Europie ze szczególnym uwzględnieniem Polski, Słowacji i Węgier
2.1. Hipotezy, teorie i fakty o etnogenezie Romów
2.2. Dzieje Romów w Europie od XV do XIX wieku
2.2.1. Pojawienie się Romów w Europie - od pokutników i niewolników do ustaw antycygańskich
2.2.2. Węgry
2.2.3. Polska
2.2.4. Słowacja
2.3. Romowie w Polsce, na Węgrzech i Słowacji w XX wieku - od I wojny światowej do transformacji ustrojowej po upadku komunizmu
2.3.1. Ustawy rasowe i Holokaust Romów i Sinti
2.3.2. Sytuacja Romów w latach 1945-1989 w wybranych krajach
2.3.2.1. Węgry
2.3.2.2. Słowacja
2.3.2.3. Polska
2.4. Kultura Romów

Rozdział III. Romowie w krajach członkowskich Unii Europejskiej - od "Starej Unii" do pierwszego rozszerzenia UE w XXI wieku
3.1. Status społeczno-ekonomiczny Romów w krajach członkowskich UE do 2004 roku
3.2. Romowie na Węgrzech, w Polsce i na Słowacji w latach 1989-2004 - od transformacji do integracji europejskiej
3.2.1. Węgry
3.2.2. Słowacja
3.2.3. Polska
3.3. Romowie a przebieg negocjacji akcesyjnych z wybranymi krajami - kandydatami do członkostwa w Unii Europejskiej i przystąpienie tych krajów 1 maja 2004 roku do tej organizacji
3.4. Status społeczno-demografi czny Romów w krajach członkowskich UE po 2004 roku ze szczególnym uwzględnieniem Polski, Słowacji i Węgier

Rozdział IV. Działania Unii Europejskiej wpływające na proces etnicznej mobilizacji Romów w Europie ze szczególnym uwzględnieniem Polski, Węgier i Słowacji
4.1. Ochrona mniejszości narodowych i etnicznych oraz prawodawstwo antydyskryminacyjne w polityce Unii Europejskiej
4.1.1. Wybrane akty prawa międzynarodowego dotyczące ochrony mniejszości narodowych i etnicznych
4.1.2. Romowie w dokumentach i działaniach ONZ, RE i KBWE/OBWE
4.1.3. Mniejszości narodowe i etniczne w dokumentach i działaniach Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki antydyskryminacji
4.1.4. Romowie w dokumentach Unii Europejskiej
4.2. Programy i fundusze Unii Europejskiej na rzecz społeczności romskiej w Europie
4.3. Stwarzane przez UE możliwości aktywnego i efektywnego reprezentowania interesów ludności romskiej

Rozdział V. Przejawy etnicznej mobilizacji Romów w wybranych krajach do 2004 roku
5.1. Działalność liderów i organizacji romskich na forum międzynarodowym oraz na Węgrzech, w Polsce i na Słowacji przed przystąpieniem tych krajów do UE
5.1.1. Organizacje romskie na poziomie międzynarodowym i europejskim
5.1.2. Działalność liderów i organizacji romskich w Polsce, na Słowacji i na Węgrzech do 2004 roku
5.2. Przyczyny i przebieg procesu etnicznej mobilizacji Romów w opiniach badaczy

Rozdział VI. Przejawy etnicznej mobilizacji Romów w Polsce, na Węgrzech i na Słowacji w ramach UE i praktyczna rola tej organizacji w tym procesie - opinie liderów i działaczy romskich
6.1. Założenia i przebieg badań terenowych oraz krótka charakterystyka badanych
6.2. Sytuacja społeczno-ekonomiczna i prawna Romów
6.3. Współpraca instytucjonalna - władze państw i organizacje pozarządowe
6.4. Przystąpienie do UE - sytuacja Romów, polityka wobec mniejszości po akcesji oraz poziom integracji wewnątrzgrupowej i ze społeczeństwem większościowym w wybranych krajach
6.5. Działania UE wpływające na proces etnicznej mobilizacji - ochrona prawna i instrumenty finansowe, wiedza i doświadczenia respondentów
6.6. Reprezentacja Romów na forum UE i możliwości lobbingu romskiego
6.7. Charakterystyka lidera romskiego, pojęcie tożsamości romskiej oraz proces etnicznej mobilizacji i wpływ UE na ten proces - interpretacja
6.8. Wnioski

Wnioski końcowe

Wybrana bibliografia

Spis wykresów, tabel i rysunków