DYSTANS SPOŁECZNY WOBEC OSÓB HOMOSEKSUALNYCH. MECHANIZMY, UZASADNIENIA, STRATEGIE DYSKURSYWNE

ISBN: 978-83-66056-76-3   468 stron format: B5 oprawa: miękka Rok wydania: 2021

Książka przynosi szeroko zakrojoną wiedzę na temat sytuacji osób homoseksualnych i postaw społeczeństwa polskiego wobec tej mniejszości społecznej, a także wobec dążeń społeczności LGBT+, by osoby nieheteronormatywne były traktowane na równi ze wszystkimi innymi obywatelami. Omówienia prac innych badaczy, a także relacja z własnych badań są tu bardzo klarowne i przemawiają do wyobraźni czytelnika, mają walor nie tylko informacyjny, ale w pewnej mierze także perswazyjny i zmuszający do refleksji nad całym zjawiskiem. Wspólnie z autorką pochylamy się zatem z jednej strony nad odmiennością, a z drugiej - nad dystansem społecznym, manifestowanym wobec osób nieheteronormatywnych w Polsce aż nazbyt bezpardonowo, i to w czasach, kiedy w całym świecie euro-amerykańskim mamy do czynienia z wielką zmianą postaw. Książka, napisana rzetelnie, przekonująco i prosto (mimo precyzji naukowej), ma jeszcze jeden atut. Popularyzuje ważną wiedzę społeczną i zachęca do krytycznej rewizji własnych przekonań.

SPIS TREŚCI

Wstęp

Rozdział I
Dystans społeczny jako przedmiot refleksji naukowej
Zarys pojęcia dystansu społecznego w pracach Georga Simmla
Dystans społeczny w świetle rozważań Roberta E. Parka
Dystans społeczny według Emory‘ego Bogardusa
Od klasycznej do współczesnej definicji dystansu społecznego
Dystans społeczny w świetle Construal Level Theory
Osoba homoseksualna jako obiekt dystansu społecznego w społeczeństwie polskim
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych - ujęcie definicyjne
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych jako element pola zjawisk
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych - mechanizmy i uzasadnienia

Rozdział II
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych w świetle badań psychologicznych i socjologicznych
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych w świetle ogólnopolskich badań sondażowych
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych - perspektywa osób nieheteroseksualnych
Globalne i lokalne zróżnicowanie dystansu społecznego wobec osób homoseksualnych

Rozdział III
Dane i metoda
Przesłanki podjęcia badań nad mechanizmami określającymi dystans społeczny wobec osób homoseksualnych
Wybór techniki badawczej
Dobór próby - grupy: opiniotwórcza, porównawcza i mniejszościowa
Pytania i procedury badawcze
Dynamiczny scenariusz wywiadu i trudności w realizacji badania
Rekrutacja
Transkrypcje i anonimizacja danych
Dofinansowanie badań i współpraca z badaczami

Rozdział IV
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych - mechanizmy i uzasadnienia. Analiza zebranego materiału empirycznego
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych w grupie opiniotwórczej - analiza wyników
Typy uzasadnień przedstawiane przez badanych ujawniających duży dystans społeczny wobec osób homoseksualnych
Zagrożenie dla porządku społecznego i tradycyjnej rodziny
Zagrożenie dla dzieci
Zagrożenie dla grupy dominującej
Obnoszenie się, afiszowanie się
Wiara religijna i niezgodność z nauką Kościoła
Obce wpływy - obce wartości
Choroba
Większość społeczeństwa myśli w ten sposób
Temat zastępczy, sztuczny problem
Uzasadnienia unikowe
Typy uzasadnień przedstawiane przez badanych ujawniających mały dystans społeczny wobec osób homoseksualnych
Normalni obywatele
Wartości - wybór, wolność, indywidualizm
Wiedza i doświadczenie
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych w grupie porównawczej - analiza wyników
Typy uzasadnień dla dużego dystansu w grupie porównawczej
Zagrożenie dla tradycyjnej rodziny
Zagrożenie dla dzieci
Obnoszenie się, afiszowanie się
Większość społeczeństwa myśli w ten sposób
Choroba
Wiara religijna i wartości chrześcijańskie
Temat zastępczy, sztuczny problem
Uzasadnienia unikowe
Typy uzasadnień dla małego dystansu w grupie porównawczej
Normalni obywatele
Wiedza
Empatia
Uzasadnienia i mechanizmy określające dystans społeczny wobec osób homoseksualnych w grupie opiniotwórczej i porównawczej - wnioski
Kontakt z osobami homoseksualnymi a dystans społeczny
Elastyczność dystansu
Efekt Biedronia
Narracje związane z postawami dystansu
Narracja większościowa
Narracja moralizująca
Narracja medykalizująca
Narracja dialogująca

Rozdział V
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych - perspektywa gejów i lesbijek. Analiza zebranego materiału empirycznego
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych w grupie mniejszościowej - analiza wyników
Typy uzasadnień dla małego dystansu w grupie mniejszościowej
Stan faktyczny
Normalni obywatele i równe prawa
Wolny wybór
Dobrzy rodzice
Różnorodność
Typy uzasadnień dla dużego dystansu w grupie mniejszościowej
Wydarzenia zbyt kontrowersyjne
Uzasadnienia unikowe
Brak, niekompletność
Typy narracji w grupie mniejszościowej
Efekt Biedronia
Konsekwencje dystansu wobec gejów i lesbijek - na podstawie wypowiedzi przedstawicieli grupy mniejszościowej
Mechanizm sprzężenia zwrotnego dystansu - wnioski

Zakończenie

Postscriptum
O dynamice dystansu społecznego wobec osób homoseksualnych w latach 2014-2020 i I Marszu Równości w Białymstoku
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych w Polsce i Europie - przegląd danych ilościowych (lata 2014-2020)
Przełom w roku 2019. Perspektywa lokalna
Badanie własne - nota metodologiczna
Dystans społeczny wobec osób homoseksualnych w grupie mniejszościowej w roku 2019 - analiza wyników
Od diagnozy postaw mieszkańców do I Marszu Równości w Białymstoku
I Marsz Równości w Białymstoku w opiniach przedstawicieli grupy mniejszościowej
I Marsz Równości w Białymstoku i sytuacja społeczna osób LGBT (w tym homoseksualnych) - odniesienia polityczne
I Marsz Równości w Białymstoku i sytuacja społeczna osób LGBT (w tym homoseksualnych) - ocena roli Kościoła katolickiego i środowisk katolickich
I Marsz Równości w Białymstoku - recepcja zdarzeń
Przebieg Marszu - wspólne obszary doświadczenia badanych
Konsekwencje i znaczenie I Marszu Równości w Białymstoku
Marsz jako zamknięcie
Marsz jako otwarcie
Podsumowanie

Bibliografia
Monografie
Artykuły w czasopismach
Komunikaty z badań i raporty badawcze
Źródła internetowe

Indeks osób