DYNAMICZNE MODELE DECYZYJNE WYZNACZANIA STRUKTURY PRODUKCJI GOSPODARSTW ROLNYCH W REGIONIE

ISBN: 978-83-7663-262-9

206 stron
oprawa: miękka
Rok wydania: 2018

Rolnictwo i zachodzące w nim procesy produkcyjne charakteryzują się cechami specyficznymi tylko dla tej dziedziny gospodarki narodowej. Na poziomie gospodarstwa rolnego produkcja jest wypadkową warunków przyrodniczych, ekonomicznych i organizacyjnych. Czynniki przyrodnicze determinowane są głównie przez klimat i jakość gleb.Warunki ekonomiczne, wpływające na działalność gospodarstw rolnych, w tym na wielkość osiąganych dochodów, można podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne. Do warunków zewnętrznych (niezależnych od gospodarstwa) zalicza się przede wszystkim: ceny na produkty rolne, możliwości ich zbytu, ceny zakupu środków produkcji, odległość od rynków zbytu i zaopatrzenia, możliwości uzyskania kredytów i dopłat ze środków Unii Europejskiej. Warunki wewnętrzne dotyczą między innymi: areału, jakości i struktury gruntów gospodarstwa, zasobów siły roboczej, wyposażenia w środki trwałe i obrotowe.Od organizacji gospodarstwa zależą: struktura użytkowania gruntów, stan i gatunki inwentarza żywego oraz sposoby realizacji i ukierunkowania produkcji.Konieczność uwzględnienia zmieniających się warunków w procesie produkcyjnym wymaga podejmowania decyzji. W ich podejmowaniu pomocne może być zastosowanie matematycznych modeli optymalizacyjnych, do rozwiązania których niezbędne są odpowiednie algorytmy i programy komputerowe. Warunki produkcji rolniczej są wówczas parametrami lub przyjmują postać równań i nierówności (jako warunki ograniczające).W zależności od tego, czy decyzje podejmowane są w warunkach pewności, czy w warunkach niepewności i ryzyka, dzieli się je na deterministyczne lub stochastyczne. Złożoność uwarunkowań, w których funkcjonują gospodarstwa rolne, sprawia, że w podejmowaniu decyzji należy jednocześnie uwzględnić wiele kryteriów. W takim wypadku mogą być wykorzystane modele wielokryterialne. Ponadto biologiczny i przyrodniczy charakter produkcji rolniczej oraz jej losowy przebieg w czasie przemawia za uwzględnieniem w modelach optymalizacyjnych czynnika czasu. Procesy produkcyjne w rolnictwie, przebiegające w cyklu kilkuletnim, tworzą wzajemnie powiązane ze sobą etapy, których uwzględnienie umożliwiają liniowo-dynamiczne modele optymalizacyjne.Podstawowym celem pracy była budowa i rozwiązanie dynamicznych modeli optymalizacyjnych produkcji roślinnej i zwierzęcej dla regionu (województwa zachodniopomorskiego), rejonów i grup aerałowych z parametrami deterministycznymi i stochastycznymi.ze Wstępu

SPIS TREŚCI

Wstęp 1. Modele optymalizacyjne 1.1. Zarys historii metod optymalizacyjnych 1.2. Klasyfikacja modeli optymalizacyjnych 1.3. Przegląd zastosowań modeli optymalizacyjnych w produkcji rolnej 1.3.1. Geneza zastosowań programowania liniowego w rolnictwie 1.3.2. Modele liniowo-dynamiczne stosowane w rolnictwie 1.3.3. Zastosowanie stochastycznych modeli optymalizacyjnych w rolnictwie 2. Charakterystyka warunków produkcji rolnej w województwie zachodniopomorskim 2.1. Wprowadzenie 2.2. Jakość gleb 2.3. Cechy klimatu 2.4. Struktura agrarna 2.5. Nakłady pracy 2.6. Zasoby techniczno-produkcyjne 2.7. Wpływ programu rozwoju obszarów wiejskich na efektywność produkcji rolnejw województwie zachodniopomorskim 2.8. Podział województwa zachodniopomorskiego na rejony i grupy areałowe2.9. Podział regionu na rejony metodą k-średnich 2.9.1. Metoda badawcza 2.9.2. Wyniki podziału 2.10. Grupowanie rejonów za pomocą analizy dyskryminacyjnej 2.10.1. Opis metody 2.10.2. Podział województwa zachodniopomorskiego za pomocą analizydyskryminacyjnej 2.11. Wyodrębnienie skupień za pomocą sieci Kohonena 2.11.1. Podstawy teoretyczne 2.11.2. Podział województwa za pomocą sieci Kohonena 2.12. Charakterystyka rejonów 2.13. Podział regionu na grupy areałowe i ich charakterystyki 3. Budowa i rozwiązania deterministycznych liniowo-dynamicznych modeli optymalizacyjnych gospodarstw rolnych 3.1. Matematyczny zapis liniowo-dynamicznego modelu gospodarstwa rolnego orazzałożenia związane z jego budową 3.2. Rozwiązania optymalne liniowo-dynamicznych modeli optymalizacyjnych dla lat 2007-2010 3.3. Rozwiązania optymalne liniowo-dynamicznych modeli optymalizacyjnych dla lat 2011-2014 3.4. Rozwiązania deterministycznych liniowo-dynamicznych modeli optymalizacyjnych dla Polski dla lat 2011-2014 4. Budowa i rozwiązania stochastycznych liniowo-dynamicznych modeli gospodarstw rolnych 4.1. Wprowadzenie 4.2. Modele z losowymi współczynnikami kryterium celu 4.2.1. Metodyka badań 4.2.2. Budowa i rozwiązania modeli z losową funkcją celu dla lat 2007-2010 4.2.3. Budowa i rozwiązania modeli z losową funkcją celu dla regionu dla lat 2011-20144.2.4. Budowa i rozwiązania modeli z losową funkcją celu dla Polski 4.3. Modele z losowymi parametrami techniczno-ekonomicznymi 4.3.1. Wykorzystanie funkcji wydajności do wyznaczania parametrów techniczno--ekonomicznych modeli optymalizacyjnych 4.3.2. Budowa i rozwiązania optymalne modeli z losowymi parametrami techniczno-ekonomicznymi dla lat 2007-2010 4.3.3. Budowa i rozwiązania optymalne modeli z losowymi parametrami techniczno-ekonomicznymi dla regionu dla lat 2011-2014 4.3.4. Budowa i rozwiązania optymalne modeli z losowymi parametrami techniczno-ekonomicznymi dla Polski dla lat 2011-20144.4. Modele z losowym wektorem wyrazów wolnych4.4.1. Metoda badawcza 4.4.2. Budowa i rozwiązania modeli z losowymi ograniczeniami dla lat 2007-2010 4.4.3. Budowa i rozwiązania modeli z losowymi ograniczeniami dla regionu dla lat 2011-2014 4.4.4. Budowa i rozwiązania modeli z losowymi wyrazami wolnymi dla Polski dla lat 2011-2014 5. Budowa i rozwiązania wielokryterialnych liniowo-dynamicznych modeli gospodarstw rolnych 5.1. Wprowadzenie 5.2. Metoda badawcza 5.3. Budowa i rozwiązania modeli wielokryterialnych dla lat 2007-2010 5.4. Budowa i rozwiązania modeli wielokryterialnych dla lat 2011-2014 5.5. Budowa i rozwiązania modeli wielokryterialnych dla Polski dla lat 2011-2014 6. Analiza porównawcza rozwiązań liniowo-dynamicznych modeli optymalizacyjnych 6.1. Porównanie rozwiązań optymalnych modeli dla regionu 6.2. Zestawienie rozwiązań optymalnych modeli dla rejonów 6.3. Porównanie rozwiązań optymalnych modeli dla grup areałowych 6.4. Porównanie dochodów rolniczych uzyskanych w rozwiązaniach modelioptymalizacyjnych z wynikami FADN Podsumowanie i wnioski Literatura Summary Zusammenfassung