DLACZEGO WSZYSCY (INNI) SĄ HIPOKRYTAMI. EWOLUCJA I UMYSŁ MODUŁOWY wyd.2

ISBN: 978-83-8102-684-0

326 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2023

Przekład kontrowersyjnej i odważnej publikacji Roberta Kurzbana!

Jest to publikacja idąca pod prąd, zmuszająca do myślenia, a przez niektórych uważana wręcz za wywrotową. Z wieloma przedstawionymi w niej poglądami (np. tymi dotyczącymi moralności) można się nie zgadzać, jednak poznanie ich i ugruntowanie sobie własnego krytycznego zdania na temat sformułowanych tu problemów to niemal obowiązek każdego intelektualisty.
Autor uważa, że klucz do zrozumienia niespójności ludzkich zachowań leży w modułowej strukturze umysłu i stawia tezę, iż hipokryzja jest naturalnym jego stanem. Mózg bowiem wyewoluował jako organ służący do jednoczesnego rozwiązywania wielu problemów, dlatego można go porównać do szwajcarskiego scyzoryka czy iPhone‘a. Kurzban przedstawia funkcję umysłu w formie osobnych modułów współdziałających ze sobą, ale jednocześnie konkurujących. Nie mamy tu do czynienia z jednolitą "jaźnią" jako ośrodkiem systemu wewnętrznie spójnych i niesprzecznych ze sobą poglądów, lecz ze zbiorem odrębnych, choć wpływających na siebie modułów, które często wchodzą ze sobą w konflikt. Jest to wizja pozostająca w całkowitej opozycji do szeregu teorii naukowych, które zakładają istnienie "ja" złożonego ze spójnych i racjonalnych przekonań oraz preferencji. Modułowość sformułowana przez Kurzbana zakłada, że nie ma "ja". Zamiast tego każdy z nas stanowi zbiór oddzielnych, ale współdziałających systemów ("my"), których stałe konflikty kształtują nasze interakcje ze sobą samym i światem zewnętrznym.
Książka napisana pełnym ironii językiem, zawiera barwne porównania i przykłady, czasem przerysowana, balansująca na krawędzi demagogii i manipulacji - z pewnością zaintryguje zarówno zaawansowanego w dziedzinie psychologii badacza, jak również początkującego, ale ciekawego ludzkiej natury czytelnika.

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie do wydania polskiego

Podziękowania

Prolog

Rozdział 1. Spójnie niespójny
Półprawdy
Widzenie umysłem
Zobaczyć, znaczy - nie uwierzyć
Przerwa na przekąskę
Morał tej opowieści
Dokąd zmierzamy?

Rozdział 2. Ewolucja i pofragmentowany mózg
(R)ewolucyjna psychologia
Toast(er) za specjalizację
Przechodząc do szczegółów
Ogólnie rzecz biorąc
Noga do stania
Ja, ja, ja i...

Rozdział 3. Kim jest "Ja"?
Samo/świadomość
Kim więc są "Ja"?

Rozdział 4. Modularny ja
Moralne moduły
Nie ma komputacji bez reprezentacji
Stąd do hipokryzji
Niewiarygodne wierzenia
Świadome moduły?
Odkrywanie swojego "Ja" na nowo

Rozdział 5. Prawda boli
Nadmiar informacji
I staniesz się zakładnikiem prawdy
Odrobina wiedzy bywa niebezpieczna
Czy ignorancja jest błogosławieństwem?
Wartość bycia wartościowym
Medialne przecieki
Dobrze ci będzie, bo jesteś w błędzie

Rozdział 6. Psychologiczna propaganda
Pozytywne złudzenia
Kłamstwa, cholerne kłamstwa i postrzeganie samych siebie
Względnie przyjacielski
Obsesja na punkcie kontroli
Optymalnie optymistyczny
Noga do stania
Strategiczny błąd: interludium i studia przypadków
Wszystko jest w twoich modułach
Rekapitulacja

Rozdział 7. Samooszukiwanie
Czy ja okłamuję samego siebie odnośnie samooszukiwania?
Ewolucji nie interesuje, jak bardzo jesteś szczęśliwy
Mózg jako niedźwiedzia karma
Okłamuj mnie...

Rozdział 8. Samokontrola
Modułowość daje odpowiedź, w jaki sposób i dlaczego kontekst ma znaczenie
Daleko- i krótkowzroczność
Na zimno czy na gorąco?
Preferuję nie mieć preferencji
O znaczeniu ignorowania cukrowych pianek
Podsumowanie
Egocentryzm
Psychologia jako rzeźba

Rozdział 9. Moralność i sprzeczności
Daj mi wolność lub daj mi... nie, czekaj - po prostu daj mi wolność
Kogo nazywasz ofiarą?
Aborcja
Narkotyki
Niemoralne rynki
Rzeczy, które wolno oddać, ale których nie wolno sprzedać
Moralizatorski umysł

Rozdział 10. Moralność jest dla ptaków
Moralizujące zwierzę
Czy moralność jest dla ptaków?
Przepychanka o jajka
Dlaczego wszyscy (inni) są hipokrytami

Epilog

Przypisy

Bibliografia