USTAWA O PRZECIWDZIAŁANIU PRZEMOCY W RODZINIE KOMENTARZ wyd.2

ISBN: 978-83-8235-483-6

253 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2021

Komentarz uwzględnia najnowsze zmiany wynikające z ustawy z 30.4.2020 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, potocznie zwana "ustawą antyprzemocową", która weszła w życie 30.11. 2020 r. Ustawa ta, oprócz zmian w samym Kodeksie postępowania cywilnego, wprowadza również zmiany m.in. Ustawie o Policji, Ustawie o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych.

W publikacji znajduje się także omówienie rozporządzenia w sprawie procedury Niebieskie Karty. Ważnym dokumentem ustanowionym w lutym br. jest Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na rok 2021, którego zapisy i odniesienia również zostały uwzględnione w komentarzu.

Publikacja na ma na celu omówienie zadań organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, a także pokazania zakresu pomocy udzielanej przez wskazane podmioty osobom dotkniętym taką przemocą oraz zasady postępowania wobec osób stosujących przemoc w rodzinie.

Ustawa antyprzemocowa daje możliwość szybkiej izolacji sprawcy przemocy w sytuacji, w której przemoc zagraża życiu lub zdrowiu osób, wobec których jest stosowana. Izolacja ta nastąpi w wyniku nadanych Policji i Żandarmerii Wojskowej uprawnień do wydania sprawcy przemocy nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub też zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Nakaz lub zakaz będzie wydawany wobec osoby która swoim zachowaniem, polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia domowników. W dniu 30.11.2020 r. weszło w życie rozporządzenie określające wzór zawiadomienia o wydaniu nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, wydanych wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie, umieszczanego na drzwiach mieszkania wobec niemożności doręczenia nakazu lub zakazu. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1951).

Prezentowany komentarz stanowi doskonałe wsparcie dla wszystkich podmiotów uczestniczących w postępowaniach dotyczących przemocy w rodzinie. Dotyczy to głównie: pracowników socjalnych, sędziów, kuratorów, policji, nauczycieli, prawników.

SPIS TREŚCI

Wstęp

O autorze

Wykaz skrótów

Część I. Komentarz do ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Preambuła
I. Istota preambuły w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
II. Podstawowy zakres systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie
III. System przeciwdziałania przemocy w ramach Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej
IV. Zwiększenie skuteczności przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Art. 1. [Zakres przedmiotowy ustawy]
I. Zakres ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
II. Podział zadań w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Art. 2. [Doprecyzowanie pojęć]
I. Pojęcie członka rodziny
II. Osoby pozostające we wspólnym pożyciu jako osoby najbliższe w znaczeniu art. 115 ő 11 Kodeksu karnego
III. Wymóg wspólnego zamieszkania lub gospodarowania a uznanie za członka rodziny
IV. Pojęcie przemocy w rodzinie
V. Przesłanka umyślności w stosowaniu przemocy w rodzinie
VI.. Naruszenie przez sprawcę przemocy praw lub dóbr osobistych członków rodziny jako przesłanka przemocy w rodzinie
VII. Skutki działania lub zaniechania sprawcy a przesłanki przemocy w rodzinie
VIII. Brak przesłanki przewagi w prawnej definicji przemocy w rodzinie
IX. Różne definicje przemocy w rodzinie
X. Osoby poniżej 18. roku życia jako osoby stosujące przemoc w rodzinie
XI. Dzieci, które są świadkami, jako osoby doznające przemocy

Art. 3. [Formy pomocy]
I.. Osoby objęte określonymi w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie formami pomocy
II. Finansowanie wsparcia
III. Pomoc w formie poradnictwa
IV. Interwencja kryzysowa i wsparcie
V. Uniemożliwienie sprawcy przemocy wspólnego zamieszkania z osobą lub osobami dotkniętymi przemocą
VI. Zapewnienie schronienia w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie
VII. Wsparcie w uzyskaniu przydziału lokalu mieszkalnego z zasobów mieszkaniowych gminy

Art. 4. [Ograniczenie kontaktu z pokrzywdzonymi]
I. Środki karne i środki zapobiegawcze stosowane wobec osób stosujących przemoc w rodzinie
II. Odpowiedzialność sprawcy przemocy w rodzinie za naruszenie zakazu orzeczonego w ramach środków zapobiegawczych

Art. 5. [Delegacja ustawowa]
I. Standardy podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie
II. Kwalifikacje osób zatrudnionych w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy
III. Ochrona po opuszczeniu ośrodka wsparcia
IV. Zapewnienie superwizji pracownikom ośrodka wsparcia
V. Cele oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie
VI. Rekrutacja do programu korekcyjno-edukacyjnego
VII. Terapia uzależnień dla osoby stosującej przemoc w rodzinie
VIII. Realizacja oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych
IX. Ewaluacja programów korekcyjno-edukacyjnych
X. Kwalifikacje osób prowadzących oddziaływania korekcyjno-edukacyjne

Art. 6. [Współdziałanie organów; podział zadań]
I. Podstawa prawna realizacji działań w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie
II. Zadania własne gminy z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie
III. Zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie realizowane przez powiat
IV. Zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie realizowane przez samorząd województwa

Art. 6a. [Kwalifikacje kierujących ośrodkami wsparcia dla ofiar przemocy]

Art. 7. [Zadania wojewody]

Art. 8. [Zadania ministra]
I. Uwagi ogólne
II. Diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie
III. Działania promujące podnoszenie świadomości społecznej
IV. Opracowanie i wydawanie wytycznych do prowadzenia szkoleń z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie
V. Wsparcie finansowe realizacji działań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Art. 8a. [Wytyczne dla prokuratury]

Art. 9. [Zakres współdziałania]

Art. 9a. [Zespół interdyscyplinarny w gminie]
I. Powoływanie i skład zespołu interdyscyplinarnego
II. Uchwała w sprawie powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz sposobu jego funkcjonowania
III. Tworzenie i skład grup roboczych
IV. Podmiotowość zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych

Art. 9b. [Zadania zespołu i grup roboczych]
I. Uwagi ogólne
II. Zadania zespołu interdyscyplinarnego
III. Zadania grupy roboczej

Art. 9c. [Poufność danych osobowych]
I. Uwagi ogólne
II. Zakres podmiotowy przetwarzania danych osobowych
III. Zakres przetwarzania danych osób, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą, oraz osób dotkniętych przemocą w rodzinie
IV. Zakres przetwarzania danych innych osób pozostających we wspólnym gospodarstwie z osobą, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, lub z osobą ją stosującą
V. Zakres przetwarzania danych osób, co do których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, oraz osób stosujących przemoc w rodzinie
VI. Zakres przetwarzania danych osób zgłaszających podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie oraz świadków przemocy
VII. Zachowanie poufności przez członków zespołu interdyscyplinarnego i grup roboczych
VIII. Prawo dostępu do dokumentacji zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej
IX. Minimalne wymogi zapewnienia ochrony danych osobowych

Art. 9d. [Procedura "Niebieskie Karty"]
I. Podstawa prawna wszczęcia i przeprowadzenia procedury "Niebieskie Karty"
II. Realizacja procedury "Niebieskie Karty"

Art. 10. [Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie]
I. Uwagi ogólne
II. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020
III. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na rok 2021

Art. 10a. [Zespół Monitorujący do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie]

Art. 10b. [Skład Zespołu]

Art. 10c. [Przewodniczący i członkowie Zespołu]

Art. 10d. [Pomoc organów administracji rządowej]

Art. 10e. [Obsługa administracyjno-biurowa Zespołu]

Art. 10f. [Delegacja dla ministra]

Art. 11. [Sprawozdanie]

Art. 11a. [Obowiązek opuszczenia mieszkania]
I. Uwagi ogólne
II. Przesłanki orzeczenia nakazów lub zakazów ochrony
III. Rozszerzenie ochrony osób dotkniętych przemocą w rodzinie po 30.11.2020 r
IV. Obowiązek ponoszenia bieżących opłat eksploatacyjnych za lokal
V. Nakazy i zakazy ochronne a tytuł prawny do lokalu
VI. Wszczęcie i przebieg sprawy o nakazanie sprawcy przemocy opuszczenia miejsca zamieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do miejsca zamieszkania i jego bezpośredniego otoczenia
VII. Udzielenie zabezpieczenia w sprawie toczącej się na podstawie art. 11a PrzemDomU
VIII. Uprawnienia i obowiązki Policji i Żandarmerii Wojskowej w zakresie wydawania nakazów i zakazów ochronnych
IX. Konsekwencje naruszenia przez sprawcę przemocy nakazu lub zakazu ochronnego
X. Egzekucja orzeczenia

Art. 11b. [Aktualne dane teleadresowe]

Art. 12. [Obowiązek zawiadomienia]
I. Podmioty zobowiązane do zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa
II. Odpowiedzialność karna za niezawiadomienie o przestępstwach

Art. 12a. [Prawo do odebrania dziecka i umieszczenia w rodzinie zastępczej]
I. Przesłanki zastosowania procedury odebrania dziecka
II. Procedura odebrania dziecka
III. Zgłoszenie odebrania dziecka do sądu
IV. Udział Policji w odebraniu dziecka

Art. 12b. [Zażalenie do sądu opiekuńczego na odebranie dziecka]

Art. 12c. [Pouczenie o prawie do złożenia zażalenia]

Art. 12d. [Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie skazanego]
I. Uwagi ogólne
II. Przesłanki odwieszenia wykonania kary

Art. 13-14 (uchylone)

Art. 15-16 (pominięte)

Art. 17. [Wejście w życie]

Część II. Komentarz do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie procedury "Niebieskie Karty" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta"

Wstęp

Rozporządzenie Rady Ministrów z 13 września 2011 r. w sprawie procedury "Niebieskie Karty" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta" (Dz.U. z 2011 r. Nr 209, poz. 1245)

Część III. Wzory dokumentów związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie

Wzór Nr 1. Uchwała w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania
Wzór Nr 2. Porozumienie między gminą a daną instytucją w sprawie zasad wyboru osób powołanych do zespołu interdyscyplinarnego
Wzór Nr 3. Zobowiązanie do zachowania informacji i danych osobowych w tajemnicy
Wzór Nr 4. Upoważnienie do dostępu i przetwarzania danych osobowych
Wzór Nr 5. Przykładowa treść klauzuli informacyjnej jednostki publicznej
Wzór Nr 6. Zgoda na przetwarzanie danych osobowych
Wzór Nr 7. Zasady przetwarzania danych osobowych w systemach informatycznych
Wzór Nr 8. Dokumentacja naruszeń
Wzór Nr 9. Rejestr odbiorców danych
Wzór Nr 10. Umowa powierzenia przetwarzania danych osobowych
Wzór Nr 11. Wniosek o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia
Wzór Nr 12. Nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia
Wzór Nr 13. Kwestionariusz szacowania ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego służący stwierdzeniu zasadności zatrzymania, o którym mowa w art. 15a ust. 1 PolicjaU, lub wydania nakazu lub zakazu
Wzór Nr 14. Zawiadomienie o wydaniu nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, wydanych wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie, umieszczanego na drzwiach mieszkania wobec niemożności doręczenia nakazu lub zakazu
Wzór Nr 15. Protokół czynności opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, w związku z wydaniem nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia
Wzór Nr 16. Zawiadomienie osoby stosującej przemoc w rodzinie, wobec której został wydany nakaz lub zakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, pozostawionego wobec niemożności doręczenia korespondencji
Wzór Nr 17. Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa
Wzór Nr 18. Zawiadomienie o odebraniu dziecka z rodziny
Wzór Nr 19. Pouczenie o prawie do złożenia zażalenia
Wzór Nr 20. Protokół z zakończenia procedury "Niebieskie Karty"