TEORIE STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH

ISBN: 978-83-01-22226-0

342 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2022

Przekrojowy podręcznik akademicki z zakresu najważniejszych zagadnień teoretycznych w stosunkach międzynarodowych. Praca ma charakter interdyscyplinarny, z licznymi odniesieniami do filozofii, socjologii i innych nauk społecznych. Wyczerpująco omawia i poddaje krytycznej analizie współczesne teorie oraz najważniejsze nurty myślenia, takie jak: Realizm klasyczny, Realizm strukturalny, Realizm neoklasyczny, Liberalizm, Liberalny instytucjonalizm, Nowy liberalizm, Strukturalizm (neomarksizm), Teoria systemu-świata, Socjologa historyczna, Teoria krytyczna, Szkoła angielska, Teorie normatywne, Konstruktywizm, Poststrukturalizm, Feminizm, Teoria postkolonialna. Autor analizuje założenia ontologiczne, epistemologiczne i metodologiczne omawianych stanowisk oraz debaty między poszczególnymi teoriami i nurtami, które ukształtowały naukę o stosunkach międzynarodowych. Książka jest przygotowana przede wszystkim z myślą o dydaktyce, odpowiadając na dynamiczny rozwój dyscypliny w Polsce w ostatnich latach. Podręcznik przeznaczony jest m.in. dla studentów politologii, stosunków międzynarodowych, dziennikarstwa oraz pokrewnych kierunków.

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

1. Teoretyczne wyjaśnienie stosunków międzynarodowych
1.1. Stosunki międzynarodowe jako dyscyplina naukowa
1.2. Stosunki międzynarodowe a stosunki wewnętrzne
1.3. Podstawowe koncepcje
1.3.1. Poziom analizy
1.3.2. Przyczynowość
1.3.3. Potęga
1.3.4. Równowaga sił
1.4. Teorie a paradygmaty
1.5. Podejście naukowe a podejście tradycyjne
1.6. Pozytywizm vs postpozytywizm
1.7. Ontologia, epistemologia, metodologia
1.8. Podsumowanie

2. Realizm i neorealizm
2.1. Założenia i nurty
2.2. Tradycje realizmu
2.2.1. Tukidydes
2.2.2. Niccolo Machiavelli
2.2.3. Jan Jakub Rousseau
2.2.4. Tomasz Hobbes
2.3. Realizm klasyczny
2.3.1. Debata między realizmem a idealizmem
2.4. Geopolityka
2.5. Realizm strukturalny
2.5.1. Teorie systemowe a teorie redukcjonistyczne
2.5.2. Struktura systemu międzynarodowego
2.5.3. Porównanie realizmu strukturalnego i klasycznego
2.6. Teoria Roberta Gilpina: hegemonia i zmiana
2.7. Realizm defensywny i realizm ofensywny
2.8. Realizm neoklasyczny
2.8.1. Porównanie realizmu klasycznego, strukturalnego i neoklasycznego
2.9. Podsumowanie i krytyka

3. Liberalizm i neoliberalizm
3.1. Założenia
3.2. Tradycje liberalizmu
3.2.1. Immanuel Kant
3.2.2. John Locke
3.2.3. Adam Smith
3.2.4. Woodrow Wilson
3.3. Idealizm międzywojenny i powojenny
3.4. Teoria demokratycznego pokoju
3.5. Liberalny instytucjonalizm
3.5.1. Neorealizm i neoliberalizm wobec współpracy
międzynarodowej
3.6. Teoria gier a współpraca międzynarodowa
3.6.1. Kooperacja (dylemat więźnia)
3.6.2. Koordynacja (walka płci)
3.6.3. Perswazja
3.6.4. Zapewnienie (polowanie na jelenia)
3.7. Multilateralizm i reżimy międzynarodowe
3.7.1. Debata wewnatrzparadygmatyczna
3.8. Nowy liberalizm
3.9. Liberalny internacjonalizm
3.10. Podsumowanie i krytyka

4. Strukturalizm (neomarksizm) i teorie krytyczne
4.1. Założenia i nurty
4.2. Teorie imperializmu
4.2.1. "Nowy imperializm"
4.3. Teorie zależności
4.3.1. Teoria modernizacji a teorie zależności
4.4. Teoria systemu-świata
4.4.1. Debata międzyparadygmatyczna
4.5. Neogramscianizm
4.6. Socjologia historyczna
4.7. Teorie krytyczne
4.8. Podsumowanie i krytyka

5. Szkoła angielska i teorie normatywne
5.1. Geneza
5.2. Kategoria społeczności międzynarodowej
5.2.1. Społeczność międzynarodowa w historii
5.2.2. Instytucje społeczności międzynarodowej
5.3. Tradycje
5.4. Pluralizm i solidaryzm
5.5. Brexit z perspektywy szkoły angielskiej
5.6. Teorie normatywne
5.6.1. Porównanie komunitaryzmu i kosmopolityzmu
5.7. Podsumowanie i krytyka

6. Konstruktywizm
6.1. Założenia
6.2. Konstruktywizm a racjonalizm
6.2.1. Klasyfikacje teorii według wpływu struktury i znaczenia idei
6.3. Nurty
6.4. Społeczne pochodzenie rzeczywistości
6.4.1. Tożsamości
6.4.2. Proces komunikacji
6.5. Struktura systemu międzynarodowego
6.5.1. Socjalizacja
6.5.2. Transformacja kultury społeczności międzynarodowej
6.5.3. Bezpieczeństwo ontologiczne i epistemologiczne
6.5.4. Suwerenność jako konstrukcja społeczna
6.6. Podsumowanie i krytyka

7. Poststrukturalizm, feminizm, teoria postkolonialna
7.1. Poststrukturalizm
7.1.1. Tekstualność i dyskurs
7.1.2. Genealogia, dekonstrukcja, logocentryzm
7.1.3. Suwerenne państwo
7.1.4. Biopolityka i technologia bezpieczeństwa
7.2. Feminizm
7.2.1. Nurty
7.2.2. Zainteresowania badawcze
7.2.3. Dychotomia zewnątrz/wewnątrz
7.3. Teoria postkolonialna
7.4. Podsumowanie i krytyka

Zakończenie

Bibliografia

Spis tabel

Spis rysunków

Indeks