RÓWNOUPRAWNIENIE ZWIĄZKÓW WYZNANIOWYCH W PRAWIE POLSKIM

ISBN: 978-83-8061-639-4

437 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2018

Lektura pracy dostarcza czytelnikowi satysfakcji z kompletności i jasności opracowanego tak przecież trudnego, ale ważnego w prawie wyznaniowym zagadnienia. (...) Cała praca jest wartościową monografią, w której podjęto ważne zagadnienia prawa wyznaniowego, wzbudzające wiele dyskusji w literaturze przedmiotu. Przyjęte przez Autorkę tezy zostały oparte na szerokiej analizie źródeł i starannej, mrówczej pracy twórczej. Zastosowane w pracy rozwiązania merytoryczne i formalne zasługują na pozytywną opinię. Ponadto praca jest studium bardzo szerokim, pożytecznym, wielopłaszczyznowym i stanowi uzupełnienie dużej luki w literaturze przedmiotowej.Ks. prof. dr hab. Henryk Misztal"Sądy tam wyrażane są powściągliwe, ostrożne, niekiedy nawet przydałaby się bardziej śmiała teza. Niemniej świadczy to dobrze o intuicji naukowej Pani Doktor. (...) Opracowanie monograficzne jest dopracowane pod względem językowym, stylistycznym i gramatycznym. Książka jest bardzo ciekawa, czyta się ją z przyjemnością, niemalże jednym tchem. Książka uzupełnia bardzo istotny brak w literaturze polskiego prawa wyznaniowego dotyczący omawianego zagadnienia i sądzę, że zostanie pozytywnie przyjęta w środowisku polskich uczonych zajmujących się równouprawnieniem związków wyznaniowych".Dr hab. Zdzisław Zarzycki

SPIS TREŚCI

Wstęp Rozdział I. Rozwój idei równouprawnienia wspólnotreligijnych w Polsce - zarys historyczny 1.1. Polska Piastów i I Rzeczypospolita 1.1.1. Chrzest Polski i pojawienie się religii katolickiej w Państwie 1.1.2. Pozycja Kościoła Katolickiego a sytuacja innychwspólnot religijnych 1.1.3. Reformacja na ziemiach polskich 1.1.4. Konfederacja Warszawska 1.1.5. Unia Brzeska 1.1.6. Kontrreformacja 1.1.6. Stosunki wyznaniowe za królaStanisława Augusta Poniatowskiego 1.2. Unormowania dotyczące związków wyznaniowychw pierwszych polskich konstytucjach 1.2.1. Konstytucja 3 Maja 1.2.2. Konstytucja Księstwa Warszawskiego 1.2.3. Konstytucja Królestwa Polskiego 1.2.4. Inne akty o randze konstytucyjnej 1.3. II Rzeczpospolita 1.3.1. Powszechność gwarancji wolności religijnej 1.3.2. Status prawny związków wyznaniowych 1.4. Okres Polski Ludowej 1.4.1. Podstawy prawne relacji Państwo-Kościół w pierwszych latachpo II wojnie światowej 1.4.2. Uznawanie związków wyznaniowych 1.4.3. Różnicowanie związków wyznaniowych w praktyceUrzędu do Spraw Wyznań 1.4.4. Konstytucja Lipcowa 1.4.5. Polityka wyznaniowa 1.4.6. Równouprawnienie związków wyznaniowychjako jedna z podstawowych zasad ustawodawstwawyznaniowego z 1989 r. 1.5. Podsumowanie Rozdział II. Konstytucyjna zasada równości 2.1. Godność jako podstawa aksjologiczna prawa 2.1.1. Teoretyczne ujęcie godnościjako źródła praw i wolności człowieka 2.1.2. Pojęcie godności człowieka w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r 2.1.3. Godność osoby ludzkiej w orzecznictwieTrybunału Konstytucyjnego 2.1.4. Godność człowieka w nauce Kościoła Katolickiego 2.1.5. Godność osoby ludzkiej w aktach prawa międzynarodowego 2.1.6. Godność osoby ludzkiej w konstytucjachwspółczesnych państw 2.2. Podstawowe treści zasady równości 2.2.1. Normatywne ujęcie zasady równości 2.2.2. Zasada równości w orzecznictwieTrybunału Konstytucyjnego 2.3. Zakaz dyskryminacji jako dopełnienie zasady równości 2.3.1. Normatywne ujęcie zakazu, dyskryminacji 2.3.2. Zakaz dyskryminacji w orzecznictwieTrybunału Konstytucyjnego 2.4. Podsumowanie Rozdział III. Równouprawnienie związków wyznaniowychjako konkretyzacja zasady równości 3.1. Prace nad projektem Konstytucji RP w kontekście uregulowaniazasady równouprawnienia związków wyznaniowych 3.1.1. Potrzeba zmian zasad relacji Państwo-Kościół po 1989 r. 3.1.2. Prace nad projektowanym przepisem konstytucyjnym 3.2. Intepretacja zasady równouprawnienia związków wyznaniowych 3.2.1. Podstawy aksjologiczne 3.2.2. Zakres podmiotowy równouprawnieniazwiązków wyznaniowych 3.2.3. Przesłanki jednakowego traktowania 3.2.4. Kryteria różnicowania sytuacji prawnej związków wyznaniowych 3.3. Znaczenie zasady równouprawnienia związków wyznaniowychdla polskiego modelu relacji Państwo-Kościół 3.4. Podsumowanie Rozdział IV. Regulacja sytuacji prawnej związków wyznaniowychw świetle zasady równouprawnienia 4.1. Regulacja statusu prawnego związków wyznaniowychw ustawie "indywidualnej" - uwagi ogólne 4.2. Realizacja art. 25 ust. 5 Konstytucji RP 4.2.1. Uwagi wprowadzaj ące 4.2.2. Podmiotowy zakres art. 25 ust. 5 Konstytucji RP 4.2.3. Zakres przedmiotowy art. 25 ust. 5 Konstytucji RP 4.2.4. Procedura prac poprzedzających uchwalenie ustawy 4.2.5. Postulaty 4.3. Specyfika regulacji sytuacji prawnej Kościoła Katolickiego 4.4. Wpływ Konkordatu na sytuację prawną innychzwiązków wyznaniowych 4.5. Uregulowanie sytuacji prawnej w oparciu o wpisdo właściwego rejestru 4.6. Forma regulacji sytuacji prawnej jako kryterium różnicujące 4.7. Podsumowanie Rozdział V. Zasada równouprawnienia a prawo związków wyznaniowychdo rządzenia się w swoich sprawach własnym prawem 5.1. Obsada stanowisk kościelnych 5.1.1. Zasady ogólne 5.1.2. Obsada stanowisk w duszpasterstwie wojskowym 5.1.3. Przepisy aktów prawnych uchwalonychw okresie II Rzeczypospolitej 5.1.4. Odmienności dotyczące Kościoła Katolickiego 5.2. Kształtowanie struktur organizacyjnych 5.2.1. Podstawowe rozwiązania prawne 5.2.2. Przepisy aktów prawnych uchwalonychw okresie II Rzeczypospolitej 5.2.3. Odmienności wynikające z ustaw uchwalonych po 1989 r 5.2.4. Odmienności przewidziane w Konkordaciew stosunku do Kościoła Katolickiego 5.3. Podsumowanie Rozdział VI. Działalność związków wyznaniowychad extra a kwestia równouprawnienia 6.1. Prawo do publicznego manifestowania wiaryi nauczania zasad doktrynalnych 6.1.1. Dostęp do środków masowego przekazu 6.1.1.1. Normy generalne 6.1.1.2. Postanowienia Konkordatu 6.1.2. Nauka religii w publicznych szkołach i przedszkolach 6.1.2.1. Podstawowe rozwiązania prawne 6.1.2.2. Kwalifikacje nauczycieli religii 6.1.2.3. Programy nauczania 6.1.2.4. Liczebność grup, dla których organizuje się nauczanie religii6.1.2.5. Prawo do zwolnienia z zajęć szkolnych w celu odbyciarekolekcji wielkopostnych 6.1.3. Prawo do prowadzenia szkół o prawach publicznych 6.1.3.1. Zasady generalne 6.1.3.2. Finansowanie szkół ze środków państwowych 6.1.3.3. Prawo do tworzenia na uczelniach państwowychwydziałów teologicznych 6.2. Duszpasterstwo w strukturacho szczególnym charakterze 6.2.1. Duszpasterstwo w służbach mundurowych 6.2.1.1. Duszpasterstwo wojskowe 6.2.1.2. Duszpasterstwo innych służb mundurowych 6.2.2. Duszpasterstwo w zakładach opieki zdrowotneji placówkach penitencjarnych 6.2.2.1. Duszpasterstwo w zakładach opieki zdrowotnej 6.2.2.2. Duszpasterstwo w instytucjach penitencjarnych 6.3. Podsumowanie Rozdział VII. Wymóg równouprawnienia a sprawy majątkowe związkówwyznaniowych 7.1. Darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą 7.2. Fundacje kościelne 7.3. Status prawno-podatkowy 7.3.1. Zasady ogólne 7.3.2. Podatek dochodowy od osób prawnych 7.3.3. Podatki i opłaty lokalne 7.3.4. Opłata skarbowa, podatek od czynności cywilnoprawnychoraz od spadków i darowizn 7.4. Regulacja spraw majątkowych 7.4.1. Uwłaszczenie z mocy prawa 7.4.2. Postępowanie regulacyjne 7.4.3.1. Uwagi wprowadzające 7.4.3.2. Przesłanki wszczęcia postępowania 7.4.3.3. Podmiot prowadzący postępowanie 7.5. Fundusz Kościelny jako źródło finansowaniazwiązków wyznaniowych 7.6. Podsumowanie Zakończenie Summary Wykaz skrótów Wykaz źródeł i literatury I. Źródła 1. Konstytucje 1.1. Konstytucje polskie 1.2. Konstytucje innych państw 2. Umowy międzynarodowe 3. Akty prawa Unii Europejskiej 4. Ustawy i inne akty o randze ustawowej 5. Rozporządzenia 6. Okólniki, zarządzenia, uchwały, oświadczenia, porozumienia 7. Orzecznictwo 7.1. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego 7.2. Orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego 7.3. Orzeczenia Europejskiego Trybunały Praw Człowieka 8. Dokumenty kościelne 9. Inne źródła II. Literatura