PRZYSZŁOŚĆ MEDIACJI KARNEJ

ISBN: 978-83-232-4299-4

stron: 105

format: B5

oprawa: miękka

rok wydania: 2024

Nowoczesne podejście do wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych nie powinno opierać się wyłącznie na kwestii ukarania sprawcy i wysokości kary wymierzanej często po długoletnich procesach, lecz wymaga dostrzeżenia oczywistego potencjału tkwiącego w wykorzystaniu instrumentów koncyliacyjnych, w tym zwłaszcza mediacji. Dane statystyczne pokazują jednak, że wykorzystanie mediacji w postępowaniu karnym jest znikome. Czy zatem mediacja karna w polskim systemie prawnym jest przykładem nieudanego eksperymentu ustawodawcy? Czy zmarnowano jej potencjał? Czy w obecnym modelu procesu karnego istnieje potrzeba korzystania z mediacji? Czy proces karny może funkcjonować bez mediacji i czy może funkcjonować z mediacją wykorzystywaną na większą skalę? Jakie są warunki niezbędne do efektywnego wykorzystywania mediacji w procesie karnym? Jakie są oczekiwania wobec mediacji ze strony sędziego i co w mediacji mogą zyskać osoba pokrzywdzona i sprawca? Dlaczego nie korzysta się z mediacji na etapie postępowania przygotowawczego i czy można zmienić ten stan rzeczy? Próba udzielenia odpowiedzi na te pytania podjęta w niniejszym opracowaniu z pewnością przybliża do rozstrzygnięcia tytułowej kwestii, dotyczącej perspektyw mediacji karnej w Polsce. 

SPIS TREŚCI

Wstęp

Paweł Wiliński
ROZDZIAŁ I
Instytucja mediacji a konsensualne i kompensacyjne formy rozstrzygania konfliktu w prawie karnym
Uwagi wstępne
Mediacja w perspektywie historycznej
Stosowanie mediacji w sprawach karnych
Warunki efektywnego zastosowania mediacji w sprawie karnej
Model procesu a potrzeba korzystania z mediacji
Metody kompensacyjne i mediacyjne
Podsumowanie

Katarzyna Holik
ROZDZIAŁ II
Mediacja w sprawach karnych. Niedokończona rewolucja czy zmarnowany potencjał?
Uwagi wstępne
Sprawiedliwość naprawcza i teoria konfliktu
Mediacja jako instrument realizacji sprawiedliwości naprawczej. Czego pragną osoby pokrzywdzone?
Zakres przedmiotowy mediacji w sprawach karnych
Tryb ścigania przestępstw a mediacja
Wpływ mediacji na rozstrzygnięcie sprawy karnej
Mediacja karna w praktyce. Statystyki za lata 2006–2021
Podsumowanie

Piotr Karlik
ROZDZIAŁ III
Mediacja w procesie karnym – nieudany eksperyment?
Uwagi wstępne
Model postępowania karnego
Cel procesu karnego
Mediacja od wszystkiego
Brak jakichkolwiek korzyści
Podstawowe błędy
Poddać się czy wprowadzić zmiany?
Mediator – to brzmi dumnie
Mediacja musi się opłacać
Ograniczone zastosowanie mediacji
Zmiana celu procesu karnego
Nowy model procesu karnego?
Podsumowanie

Róża Dembska-Biela
ROZDZIAŁ IV
Mediacja w postępowaniu przygotowawczym – teoria a praktyka
Uwagi wstępne
Mediacja – założenia i cele
Mediacja w praktyce
Mediacja – korzystne zakończenie postępowania przygotowawczego
Podsumowanie

Olga Krajniak
ROZDZIAŁ V
Mediacja w sprawach karnych z perspektywy sędziego. Oczekiwania i realia
Uwagi wstępne
Oczekiwania wobec mediacji
Specyfika sprawy karnej
Mediacja w postępowaniach prywatnoskargowych
Mediacja w postępowaniach z aktu oskarżenia oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego
Podsumowanie

Dominika Bek
ROZDZIAŁ VI
Przewaga mediacji w sprawach karnych nad innymi rodzajami mediacji w przypadkach
błędów medycznych
Uwagi wstępne
Korzyści z mediacji lekarz–pacjent
Specyfika mediacji w sprawach cywilnych
Specyfika mediacji w sprawach karnych
Specyfika mediacji w sprawach dotyczących odpowiedzialności zawodowej
Najlepsza przestrzeń dla pojednania lekarza z pacjentem lub jego rodziną
Podsumowanie

Olga Sitarz
ROZDZIAŁ VII
Uwarunkowania i przesłanki prowadzenia mediacji karnych z pokrzywdzonym seniorem
Uwagi wstępne
Mediacja w sprawach przemocowych w aktualnym stanie prawnym
Poglądy przeciwko stosowaniu mediacji w sprawach przemocowych lub z udziałem seniora
Rodzaje naruszeń praw seniora i ich znaczenie dla dopuszczalności mediacji
Podsumowanie

Bibliografia

Summary. The Future of Criminal Mediation