POZYTYWNA DYSKRYMINACJA KOBIET W EUROPEJSKIEJ PRZESTRZENI PRAWNEJ

ISBN: 978-83-65696-19-9

362 stron
format: B5
oprawa: twarda
Rok wydania: 2019

Fundamentem systemu ochrony praw człowieka są m.in. normatywnie wyrażone zasady: zasada równości i zasada zakazu dyskryminacji, implicite wykluczające nierówność w traktowaniu. Jeśli nierówność tę oprzeć na kryterium płci, to truizmem jest twierdzenie, że sytuacja faktyczna - a w konsekwencji i prawna - kobiet, mężczyzn, jak i innych osób, odróżnianych na podstawie kategorii płci, jest zróżnicowana, a niekorzystne traktowanie dotyka m.in. kobiet, posiadających niekiedy ograniczoną możliwość równego udziału w życiu społecznym, z racji uwarunkowań i stereotypów społecznych. Stanowiąca - choć w innym ujęciu - przedmiot badań socjologów, politologów, etyków czy medyków, ochrona praw kobiet, pozostaje przede wszystkim w kręgu zainteresowań prawników, w tym prawników internacjonalistów. Dowodem na to jest choćby fakt, że wieloaspektowe zjawisko dyskryminacji kobiet oraz problematyka równości płci stanowi przedmiot zainteresowania państw na różnych forach (zarówno uniwersalnych, jak i regionalnych) oraz organizacji międzynarodowych, co oddziaływuje na stanowisko doktryny w tym względzie.Dostrzegając fakt, że prawo międzynarodowe - stanowiące tło prowadzonych badań - wyznacza zakres ochrony praw kobiet, zjawisko pozytywnej dyskryminacji kobiet uczyniono zasadniczym przedmiotem analiz. Wyznaczając ramy rozważań, zawężono je do europejskiej przestrzeni prawnej, uznając ją za normatywną przestrzeń oddziaływania europejskich organizacji międzynarodowych, tj. Rada Europy, Unia Europejska oraz Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Zadecydował o tym szereg czynników, wśród których wskazać warto na: zróżnicowanie regionalne de facto systemów normatywnych praw człowieka i ich implementacji, różnice charakterystyki prawnej uchwał organizacji międzynarodowych czy też kulturowe różnice pomiędzy regionami w skali świata. Organizacje międzynarodowe wywierają dominujący wpływ na kształtowanie standardów ochrony praw człowieka w Europie, w tym na prawa kobiet.Tytuł rozprawy "Pozytywna dyskryminacja kobiet w europejskiej przestrzeni prawej" z jednej strony oddaje powyższe założenia, z drugiej zaś stanowi zapowiedź głównego trzonu analiz.Ponadto fakt, że w literaturze przedmiotu problematyka pozytywnej dyskryminacji kobiet w europejskiej przestrzeni prawnej nie doczekała się kompleksowych analiz, a dostępne pozycje jedynie częściowo poruszają tę tematykę, legł u podstaw podjęcia badań w tytułowym zakresie.Biorąc powyższe za podstawę, próbę określenia charakteru prawnego pozytywnej dyskryminacji kobiet w dorobku prawnym europejskiej przestrzeni prawnej, poprzez wskazanie istnienia swoistego zakotwiczenia pozytywnej dyskryminacji kobiet w zasadach równości, równości płci i w zakazie dyskryminacji ze względu na płeć, uczyniono zasadniczym celem prowadzonych badań.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Wstęp Część I

EUROPEJSKA PRZESTRZEŃ PRAWNA JAKO NORMATYWNA I AKSJOLOGICZNA KONCEPCJAZAKOTWICZENIA ZJAWISKA POZYTYWNEJ DYSKRYMINACJI KOBIETRozdział IEuropejska przestrzeń prawna w prawniczej siatce pojęciowej1. Uwagi wprowadzające2. Ustalenie znaczenia pojęcia przestrzeni in genere3. Ustalenie znaczenia pojęcia przestrzeni prawnej4. Ustalenie znaczenia pojęcia europejskiej przestrzeni prawnej4.1. Pojęcie europejskiej przestrzeni prawnejna tle innych pojęć i terminów4.2. Definicja pojęcia europejskiej przestrzeni prawnej 5. Uwagi podsumowujące Rozdział IIOd paradygmatu równości i niedyskryminacji do pozytywnej dyskryminacji- w poszukiwaniu wspólnego wzorca zasady równości płci1. Uwagi wprowadzające2. Rodzaje równości2.1. Równość jako kategoria języka prawnego i prawniczego2.2. Równość formalna2.3. Równości materialna 3. Sposoby pojmowania zasady równości płci3.1. Definicja pojęcia płci 3.2. Zasada równości płci jako wypowiedzi w języku prawnymi prawniczym4. Sposoby pojmowania dyskryminacji jako swoistego modus operandi 4.1. Dyskryminacja jako kategoria socjologiczna4.2. Dyskryminacja jako kategoria języka prawnego i prawniczego 4.3. Rodzaje dyskryminacji4.3.1. Pojęcie negatywnej dyskryminacji4.3.2. Pojęcie pozytywnej dyskryminacji - od bogactwaterminologicznego do precyzyjnego rozumienia terminu"pozytywna dyskryminacja" 5. Uwagi podsumowujące Część IIPOZYTYWNA DYSKRYMINACJA KOBIET JAKO KWALIFIKOWANA FORMA DYSKRYMINACJIIN GENERE - ROZWAŻANIA W KONTEKŚCIE EUROPEJSKIEJ PRZESTRZENI PRAWNEJRozdział ICharakterystyka zjawiska pozytywnej dyskryminacji kobietw ujęciu doktrynalnym1. Uwagi wprowadzające2. Pozytywna dyskryminacja kobiet - definicja pojęcia 3. Funkcje prawa realizowane przez pozytywną dyskryminację kobiet 3.1. Funkcje prawa in genere 3.2. Funkcje prawa w odniesieniu do pozytywnej dyskryminacji kobiet 3.3. Funkcje społeczne pozytywnej dyskryminacji kobieta aksjologia prawa 4. Uwagi podsumowujące Rozdział IICharakterystyka zjawiska pozytywnej dyskryminacji kobietw ujęciu normatywnym1. Uwagi wprowadzające2. Konwergencja i wpływ systemu uniwersalnego praw człowieka na europejską przestrzeń prawną w kontekście pozytywnej dyskryminacji kobiet3. Pozytywna dyskryminacja kobiet w systemie prawnym Rady Europy4. Pozytywna dyskryminacja kobiet w prawie Unii Europejskiej5. Pozytywna dyskryminacja kobiet w dorobku (uzgodnieniach)Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie 6. Normatywny standard pozytywnej dyskryminacji kobiet- konwergencja regulacji prawnych 7. Uwagi podsumowujące Część IIIOD POZYTYWNEJ DYSKRYMINACJI KOBIET DO PRAWA KOBIETDO POZYTYWNEJ DYSKRYMINACJI - IDEA CZY NOWA KONCEPCJA?Rozdział IPrawo kobiet do pozytywnej dyskryminacji- założenia koncepcyjno-dogmatyczne1. Uwagi wprowadzające2. Rekonstrukcja prawa kobiet do pozytywnej dyskryminacji 3. Zakres podmiotowy prawa kobiet do pozytywnej dyskryminacji3.1. Podmioty uprawnione3.2. Podmioty zobowiązane 4. Zakres przedmiotowy prawa kobiet do pozytywnej dyskryminacji5. Reguły dowodzenia w sprawach o dyskryminację kobiet6. Uwagi podsumowujące Rozdział IITest proporcjonalności jako normatywne uwarunkowanie prawa kobietdo pozytywnej dyskryminacji1. Uwagi wprowadzające2. Problemy w definiowaniu zasady proporcjonalności3. Elementy testu proporcjonalności3.1. Legitymizowany cel testu proporcjonalności3.2. Konieczność środków realizujących legitymizowany cel3.3. Skuteczność środków służących realizacji legitymizowanego celu 4. Uwagi podsumowujące Wnioski końcoweWykaz literatury Wykaz źródeł