PODATKI I INNE DANINY PUBLICZNE W KONSTYTUCJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ISBN: 978-83-7666-117-9   318 stron format: B5 oprawa: miękka Rok wydania: 2011

Książka poświęcona jest analizie konstytucyjnych norm, zasad i wartości, które mają wpływ na całokształt regulacji ustawowych, dotyczących podatków i innych danin publicznych. Celem publikacji jest objaśnienie normatywnej treści funkcjonujących w demokratycznym państwie prawnym daninowych zasad i reguł konstytucyjnych oraz podkreślenie ich szerokiego zakresu zastosowania i gwarancyjnego charakteru.Prezentowana monografia objaśnia konstytucyjnie określoną autonomię ustawodawcy w zakresie przyjmowanych rozwiązań daninowych, podkreślając jej ograniczenia o charakterze materialnym, jak i formalnym. Te pierwsze, do których odnoszą się początkowe fragmenty książki, polegają na konieczności respektowania zasady sprawiedliwości podatkowej, jak również nieprzekraczania konstytucyjnych granic opodatkowania. Formalne granice swobody ustawodawcy w kształtowaniu daninowych obowiązków jednostek, o których mowa w drugiej części monografii, związane są natomiast z prawidłowym tworzeniem, zmienianiem i wchodzeniem w życie przepisów prawa podatkowego, a w szczególności z szeroko omawianą zasadą wyłączności ustawowej w sprawach podatków i innych danin publicznych.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Wprowadzenie

Rozdział pierwszy

Podstawowe pojęcia z zakresu podatków i innych danin publicznych na gruncie Konstytucji RPI.Obowiązki człowieka i obywatela

II.Ciężary publiczne

III.Świadczenia publiczneIV.Daniny publiczne1.Podatki2.Ustawa podatkowa, przepis podatkowy oraz norma podatkowa3.Opłaty4.Inne daniny publiczneRozdział drugiCele podatków i innych danin publicznych w demokratycznym państwie prawnymI.Funkcje podatkówII.Fiskalne cele opodatkowaniaIII.Pozafiskalne cele opodatkowaniaRozdział trzeciWybrane materialne zasady konstytucyjne w zakresie podatków i innych daninpublicznychI.Względna swoboda ustawodawcy w kształtowaniu materialnej treści normpodatkowychII.Zasada sprawiedliwości podatkowej1.Powszechność opodatkowania2.Równość opodatkowania3.Powszechność i równość jako wyraz sprawiedliwości podatkowej III.Konstytucyjne granice opodatkowania1.Dobro wspólne2.Własność i wolność działalności gospodarczej3.Zasada proporcjonalności a ustanawianie podatków i innych daninpublicznych IV.Podatkowe regulacje konstytucyjne a prawa podmiotowe jednostekRozdział czwartyZasady poprawnej legislacji podatkowejI.Źródło zasad poprawnej legislacji podatkowejII.Zasada niedziałania prawa podatkowego wstecz III.Zasada ochrony praw słusznie nabytychIV.Zasada ochrony interesów w toku oraz nakaz stosowania daninowych przepisówprzejściowychV.Zasada odpowiedniego okresu racatio legisVI.Zasada określoności przepisów prawa podatkowego oraz urzędowa interpretacjaustaw podatkowych jako skutek jej braku1.Określoność przepisów prawa podatkowego2.Urzędowe interpretacje przepisów prawa podatkowegoRozdział piątyZasada wyłączności ustawowej w sprawach podatków i innych daninpublicznychI.Uwarunkowania systemu źródeł prawaII.Ustawowe ograniczenia w korzystaniu z praw i wolności konstytucyjnychIII.Wyłączność ustawowa w sprawach daninowych przed 1997 r.IV.Zasada wyłączności ustawy w sprawach podatków i innych danin publicznychw konstytucji z 1997 r.1.Zasada władztwa daninowego jako zasada konstytucyjna2.Ustawa jako podstawowa forma stanowienia norm daninowych3."Nakładanie" podatków i innych danin publicznych oraz "określanie" ciężarówi świadczeń publicznych4.Konstytucyjne elementy normy podatkowej5.Konstytucyjne elementy normy daninowej6.Dopuszczalny zakres regulacji podustawowej w sprawach podatków i innychdanin publicznychV.Daninowe akty prawa miejscowegoRozdział szóstyUstawa podatkowa w systemie źródeł prawa i podatkowy proces ustawodawczyI.Funkcjonowanie ustawy podatkowej w systemie źródeł prawa RPII.Podatkowy proces ustawodawczy1.Przedparlamentarne prace nad projektami ustaw podatkowych2.Podatkowy proces ustawodawczy sensu strictoRozdział siódmyKonstytucja jako wzorzec w procesie interpretacji przepisów podatkowychI.Preferencja językowej wykładni przepisów podatkowychII.Dopuszczalny konstytucyjnie zakres zastosowania wykładni systemowej orazfunkcjonalnej przepisów podatkowychIII.Konstytucyjne aspekty klauzuli "obejścia prawa podatkowego"Rozdział ósmyKontrola konstytucyjności prawa podatkowego i jej skutkiI.Uwagi ogólneII.Kontrola konstytucyjności prawa podatkowego dokonywana przez TrybunałKonstytucyjny i jej skutki1.Skutki makro podatkowych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego2.Skutki mikro podatkowych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego3.Orzeczenia aplikacyjne Trybunału Konstytucyjnego i ich wpływ na sądowerozumienie instytucji nadpłaty podatkowejIII.Kontrola konstytucyjności prawa podatkowego dokonywana przez sądyadministracyjne i jej skutkiZakończenieBibliografia