OCHRONA PRAWNA MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH W PAŃSTWACH BAŁTYCKICH

ISBN: 978-83-7666-571-9

492 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2019

Monografia (...) ma charakter naukowy i będzie przydatną pozycją dla specjalistów nie tylko z zakresu prawa czy nauk politycznych, ale także studentów kierunków prawa, politologii, europeistyki oraz stosunków międzynarodowych. Mam nadzieję, że trafi ona do szerokiego grona czytelników. Będzie interesującą i inspirującą publikacją dotyczącą państw bałtyckich i ochrony prawa człowieka, w tym szczególnie drażliwego ich obszaru, jaki stanowią prawa mniejszości narodowych. Podkreślić należy, że (...) recenzowana monografia stanowi rzetelną analizę zarówno materiału normatywnego, poglądów przedstawicieli doktryny, jak i praktyki kształtowanej w tym zakresie w państwach bałtyckich.Z recenzji wydawniczej Prof. nadzw. dr hab. Viktoriyi Serzhanowej

SPIS TREŚCI

Wstęp

ROZDZIAŁ PIERWSZY

Zagadnienia teoretyczne 1. Powstanie praw mniejszości 1.1. Prawa człowieka jako ograniczenie władzy państwowej 1.2. Historyczne, moralne, prawne i polityczne uzasadnienie dla ochronymniejszości 1.3. Miejsce praw mniejszości w systemie ochrony praw człowiekawspółczesnych demokracji 1.4. Znaczenie zasad równości i niedyskryminacji dla ochronypraw człowieka 2. Problem definicji mniejszości narodowych 2.1. "Mniejszości" jako koncepcja sytuacyjna 2.2. Dylematy definicyjne 2.3. Próby definicyjne 3. Kategoryzacja praw mniejszości narodowych 3.1. Prawa mniejszości narodowych jako prawa człowieka 3.2. Prawa językowe 3.3. Ochrona przed dyskryminacją 3.4. Prawa partycypacyjne 4. Prawa mniejszości jako część polityki państwa 4.1. Związek pomiędzy ochroną praw mniejszości a pokojemi bezpieczeństwem 4.2. Znaczenie doktryn Odpowiedzialność za Ochronę i PodwójnaOdpowiedzialność Państwa 4.3. Strategie państwowe uwzględniające politykę względem mniejszości.Problem integracji 4.4. Kwestie mniejszości narodowych na agendach organizacjimiędzynarodowych 5. Wyzwania dla ochrony praw mniejszości w XXI w. 5.1. Prawa mniejszości w kontekście uniwersalizmu praw człowieka 5.2. Instrumentalizacja ochrony mniejszości narodowych 5.3. Deficyt implementacji praw mniejszości 5.4. Prawa indywidualne versus prawa grupowe ROZDZIAŁ DRUGIMiędzynarodowe standardy ochrony mniejszości narodowych 1. Ochrona mniejszości w ramach ONZ 1.1. Podstawowe źródła uniwersalnej ochrony praw mniejszości 1.2. Uniwersalne mechanizmy ochrony praw mniejszości 2. Ochrona mniejszości w ramach Rady Europy 2.1. Prawna ochrona mniejszości 2.2. Instytucjonalna ochrona mniejszości 3. Ochrona mniejszości w ramach systemu OBWE 3.1. Ludzki Wymiar OBWE 3.2. Instytucjonalna ochrona mniejszości 4. Ochrona mniejszości w ramach UE 4.1. Polityczny wymiar ochrony mniejszości 4.2. Normatywny i instytucjonalny wymiar ochrony mniejszości 4.3. Jurysdykcyjny mechanizm ochrony mniejszości ROZDZIAŁ TRZECIZarys ogólny sytuacji mniejszości narodowych w państwach bałtyckichw perspektywie historycznej 1. Prawa mniejszości narodowych w państwach bałtyckich w latach 1918-19401.1. Zagadnienie obywatelstwa 1.2. Zagadnienie autonomii kulturalnej 1.3. Prawa językowe 2. Ochrona mniejszości narodowych na Litwie 2.1. Mniejszości narodowe i prawne ramy ich ochrony 2.2. Polityka integracji i instytucjonalne ramy ochrony mniejszościnarodowych 2.3. Polityka językowa 2.4. Prawa własnościowe 2.5. Wrażliwe kwestie historyczne 2.6. Wyzwania dla ochrony mniejszości na Litwie 3. Ochrona mniejszości narodowych na Łotwie 3.1. Mniejszości narodowe i prawne ramy ich ochrony 3.2. Polityka integracji i instytucjonalne ramy ochrony mniejszościnarodowych 3.3. Polityka językowa 3.4. Wrażliwe kwestie historyczne 3.5. Wyzwania dla ochrony mniejszości narodowych na Łotwie 4. Ochrona mniejszości narodowych w Estonii 4.1. Mniejszości narodowe i prawne ramy ich ochrony 4.2. Polityka integracji i instytucjonalne ramy ochrony mniejszościnarodowych 4.3. Polityka językowa 4.4. Wrażliwe kwestie historyczne 4.5. Wyzwania dla ochrony mniejszości narodowych w Estonii 5. Mniejszość romska w państwach bałtyckich 5.1. Europejskie standardy ochrony mniejszości romskiej 5.2. Sytuacja mniejszości romskiej w państwach bałtyckich ROZDZIAŁ CZWARTYProblematyka obywatelstwa mniejszości narodowych w państwachbałtyckich 1. Międzynarodowe standardy dotyczące obywatelstwa, w tym podwójnegoobywatelstwa 2. Wpływ społeczności międzynarodowej na politykę władz państw bałtyckichw sferze obywatelstwa 3. Polityczny i społeczny wymiar obywatelstwa w kontekście ochrony prawmniejszości 3.1. Problem nie-obywatelstwa w państwach bałtyckich 3.2. Proces naturalizacji w kontekście sytuacji mniejszości narodowych3.3. Ocena polityki władz państw bałtyckich w sferze obywatelstwa 4. Ekonomiczny wymiar obywatelstwa ROZDZIAŁ PIĄTYOchrona poszczególnych praw mniejszości narodowych w państwachbałtyckich w kontekście standardów międzynarodowych 1. Wymogi językowe w sferze zatrudnienia 1.1. Europejskie standardy w kwestii wymogów językowych stosowanychw zatrudnieniu 1.2. Wymogi językowe w państwach bałtyckich 2. Prawa związane z oświatą mniejszości narodowych 2.1. Międzynarodowe standardy ochrony praw oświatowych mniejszościnarodowych 2.2. Przegląd sytuacji oświaty mniejszości narodowych w państwachbałtyckich 3. Używanie języka mniejszości w sferze publicznej 3.1. Standardy międzynarodowe. Znaczenie rozróżnienia używania językamniejszości w sferze prywatnej oraz przez władze państwowe 3.2. Używanie języka mniejszości w kontaktach z władzami w państwachbałtyckich 4. Dwujęzyczne nazewnictwo topograficzne 4.1. Standardy międzynarodowe dotyczące dwujęzycznegonazewnictwa 4.2. Używanie języka mniejszości w nazewnictwie topograficznymw państwach bałtyckich 5. Wolność wypowiedzi w kontekście praw mniejszości 5.1. Standardy międzynarodowe odnoszące się do wolności wypowiedzi 5.2. Realizacja prawa do posiadania prywatnych środków przekazuw państwach bałtyckich 6. Prawo do imienia i nazwiska 6.1. Standardy międzynarodowe. Urzędowe uznanie oryginalnego zapisuimienia i nazwiska 6.2. Ochrona prawa do imienia i nazwiska w państwach bałtyckich 7. Efektywny udział mniejszości narodowych w życiu publicznym -prawa polityczne i wolność stowarzyszeń 7.1. Standardy międzynarodowe dotyczące praw partycypacyjnychmniejszości 7.2. Realizacja prawa mniejszości narodowych do efektywnego udziałuw życiu publicznym w państwach bałtyckich 8. Wolność religijna 8.1. Standardy międzynarodowe w kontekście wolności religijnej8.2. Realizacja wolności religijnej w państwach bałtyckichPodsumowanie Bibliografia Wykaz skrótów