NIE TYLKO SCHEMAT. PRAKTYKA SYSTEMOWEJ TERAPII RODZIN wyd.2

ISBN: 978-83-01-22215-4

445 stron
format: A5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2022

Autor w bardzo przystępny sposób przybliża Czytelnikowi podstawy systemowego podejścia w psychoterapii par i rodzin oraz kolejne etapy procesu terapeutycznego: od wstępnego wywiadu, przez diagnozę i zawarcie kontraktu, po opis metod i technik terapeutycznych. Nowe wydanie zostało uzupełnione o rozdziały na temat emocji i przywiązania w systemowej terapii rodzin oraz nowych ścieżek w psychoterapii uprawianej w tym nurcie.
Czytelnik znajdzie tu także informacje dotyczące skuteczności psychoterapii systemowej, dodatkowy tekst o prowadzeniu terapii rodzin online oraz poszerzony i zaktualizowany spis polecanych lektur. Psychoterapia jest dla mnie nie tylko drogą leczenia zaburzeń, lecz także pomocą parom, rodzinom i indywidualnym pacjentom/klientom w radzeniu sobie z trudnościami życiowymi, na które napotykają.
Terapia systemowa uczy, jak można pokonywać te trudności razem (tak jak dobrze jest skakać przez fale w oceanie, trzymając się wspólnie za ręce). Myśląc tak o psychoterapii, nawiązuję do tzw. psychologii humanistycznej, a więc takich osób jak Abraham Maslow, Carl Rogers czy Erich Fromm, który w eseju Mieć czy być - pisał: "My, istoty ludzkie, wyposażeni jesteśmy w wewnętrzne, głęboko zakotwiczone pragnienie życia - dawania wyrazu naszym zdolnościom, aktywności, związkom z innymi ludźmi".

SPIS TREŚCI

Wstęp do wydania drugiego

W obronie schematu

1. Filary podejścia systemowego
System
Relacje
Przyczynowość cyrkularna
Neutralność, zaciekawienie, lekceważenie
Sposoby ujmowania patologii
Homeostaza, morfostaza, morfogeneza
Zmiana
Kontekst
Wieloobraz
Dopasowanie
Podsumowanie: co zrobić, aby nie zostać terapeutą systemowym

2. Wywiad i konsultacja z rodziną
Cel spotkania
Zaproszenie na pierwsze spotkanie
Etapy wywiadu z rodziną
Przywitanie się i wstępne poznanie
Poznawanie trudności rodziny
Poznawanie kontekstu występowania problemu
Sfery życia rodzinnego wolne od problemu
Kończenie spotkania
Systemowa konsultacja rodzinna
Postawa terapeuty
Podsumowanie: jak przeprowadzić nieudany wywiad z rodziną

3. Diagnoza
Porównanie diagnozy nozologicznej i psychologicznej
Kłopoty z wiedzą terapeuty
Wspólne elementy diagnozy
Diagnoza jako proces
Diagnoza systemowa
Błędy w diagnozie
Przykłady hipotez
Narzędzia pomocne w diagnozie rodziny
Sytuacje szczególne w diagnozie
Podsumowanie: jak źle przeprowadzić diagnozę

4. Kotrakt terapeutyczny z parą lub rodziną
Kierowanie do innych specjalistów
Kto skorzysta, a kto nie skorzysta z terapii?
Przerwanie terapii
Podtrzymanie motywacji pary lub rodziny do uczestniczenia
w terapii
Zalety kontraktu
Cele psychoterapii
Styl współpracy i jej aspekty formalne
Kończenie terapii
Podsumowanie: może poradzimy sobie bez kontraktu

5. Wybrane metody i techniki terapeutyczne
Genogram
Rzeźba rodziny i psychodrama
Inscenizacja i alter ego
Pytania
Pytania cyrkularne
Interwencja paradoksalna
Przeformułowanie, zmiana etykietki, pozytywna konotacja
Eksternalizacja
Pytania o wyjątki
Pisanie listów
Skale terapeutyczne
Zespoły: odzwierciedlający i świadków
Psychoedukacja oraz bezpośrednie instruowanie rodziny
Zabawa
Podsumowanie: jak mieć doskonałe narzędzia i dalej być
kiepskim terapeutą

6. Przywiązanie i emocje w parze i rodzinie
Emocje i przywiązanie
Bezpieczeństwo - zauważ, odzwierciedlaj, zaakceptuj
Diagnoza procesów emocjonalnych
Praca nad zmianą
Emocje psychoterapeuty
Emocje nie są (tożsame z) chorobą
Podsumowanie, czyli o używaniu kompasu

7. Badania w psychoterapii systemowej
Co wiemy?
Czego nie wiemy?
Podsumowanie, czyli o tym, jak być psychoterapeutą ignorantem

8. Etyczne i praktyczne dylematy terapeutyczne
Neutralność
Kwestia poufności
Psychoterapeutą w cyberprzestrzeni
Przejrzystość działań terapeuty
Nieprzestrzeganie kontraktu: niezgłoszenie się na sesję i agresja
Kwestie finansowe oraz prezenty
Podwójne relacje
Fantazje seksualne
Błędy terapeuty
Zagadnienia związane z religijnością
Stażyści
Klient nasz pan
Droga na skróty
Podsumowanie: co terapeuta może zrobić, aby stanąć przed komisją etyczną

9. Współczesne nurty w terapii systemowej par i rodzin
Neuronauka i epigenetyka a terapia systemowa
Terapia wielorodzinna
Zagadnienia pici kulturowej, rasy oraz różnorodności w terapii par
i rodzin
Inspiracje posthumanistyczne oraz dialogowe podejście w terapii par
i rodzin
Między długoterminową terapią rodzin a terapią jednej sesji
Współczucie i troska w psychoterapii systemowej
Podsumowanie, czyli o pogoni za nowinkami

Postscriptum

Użyteczne strony internetowe

Literatura cytowana

Indeks rzeczowy

O Autorze