MEANDRY POLITYKI

ISBN: 83-7326-308-X

247 stron
format: A5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2005

fragment ze wstępu

WSTĘP

Polityka realizuje się w przestrzeni zawsze uregulowanej i jest nieustającym dążeniem do przewagi. Jednak logika rozwoju jest tak przemyślna, że polityka, tak samo jak los człowieka, realizuje się optymalnie w warunkach równowagi, a najlepiej harmonii. Wymaga form doskonałych, ponieważ doskonałość formy gwarantuje perfekcyjność funkcji. Potrzebuje stabilności uregulowań, co czyni ją przewidywalną. Jest formą dynamiczną i wiecznie niedoskonałą, co nieustannie wymaga rozumu, również na zawsze niedoskonałego, ale mającego świadomość niedoskonałości i świadomość konieczności ciągłego doskonalenia się, gdyż tylko to jest jedyna droga zbliżania się do prawdy, która jest najwyższą wartością. Człowiek jest najważniejszym podmiotem i zawsze ma tylko szansę, nigdy nie ma gwarancji sukcesu, a kiedy zauważa, że przy użyciu siły można gwarantować przywileje, to zawsze jest to początkiem nieszczęścia, ponieważ siła bez rozumu to katastrofa. Rozum i doświadczenie dyktują mu, że najważniejszą wartością jest dla niego wolność. Może żyć jako poddany, ale nie może się rozwijać. Musi dbać o to, żeby mieć zawsze możliwość wyboru i tego musi się trzymać. Zauważa, że jest częścią przyrody, która jest nieskończenie różnorodna i to jest gwarancją jej dynamiki oraz możliwości przetrwania. Musi dbać o swój honor i wie, że najważniejszą kwalifikacją człowieka jest zdolność honorowa, czyli zdolność dotrzymywania zobowiązań i ponoszenia odpowiedzialności, ponieważ tylko wtedy jest wiarygodny i godny zaufania. Jako obywatel i istota społeczna musi brać udział, bo tylko w ten sposób może być wolnym- tylko udział daje tytuł do uprawnień i zasobów, nie może być uprawnień niezasłużonych. Zasłużony udział jest rezultatem zdolności dotrzymywania zobowiązań i ponoszenia odpowiedzialności, co czyni człowieka wiarygodnym, godnym zaufania. Ludzie skazani na działania zbiorowe zauważają, że zaufanie wszystko skleja i jest optymalne z punktu widzenia efektywności. O moralności można mówić, w warunkach kiedy zaufanie, poddane próbie, weryfikuje się pozytywnie, gdyż działa norma i sankcja, czyli sprawiedliwość, czego pilnuje państwo i za to odpowiada, bo stanowi porządek i musi za niego odpowiadać, a ludzie rozumieją, że demokracja realizuje się w oparciu o zasady i wartości, a nie w oparciu o demokratyczną, najczęściej wzniosie definiowaną, frazeologię.W tym miejscu pokrótce omówione zostaną kolejne szkice zawarte w tej książce.Przestrzeń i polityka. Człowiek musi mieć obszar, na którym może czuć się wolnym, może być sobą, może być suwerenem. Najlepiej jest, kiedy jest to jego własne terytorium, ponieważ własność jest najskuteczniejszą gwarancją wolności- to działa wtedy, kiedy, jako zasada ustrojowa, jest wpisana w system, którego fundamentem jest wolność. Przestrzeń jest dana, a człowiek aktywny ją terytorializuje. Terytorium jest rezultatem aktywności ludzi, którzy poruszają się zarówno w przestrzeni geograficznej, jak i społecznej oraz zmieniają swoje otoczenie, zagospodarowując je, tworząc warunki dla aktywności społecznej przez unormowania, umożliwiające podejmowanie decyzji i działań, czyli dokonywanie zmian. Tylko aktywność i zmiana umożliwia utrzymanie równowagi między środowiskiem antropogenicznym i przyrodniczym. Utrzymanie terytorium i granic wymaga struktur organizacyjnych, które są rezultatem porozumień w obszarze funkcjonowania władzy na różnych szczeblach. Ludzie od dawna wykazywali w mniejszym lub większym stopniu tendencje w kierunku uniwersalności, ale zawsze wiele uwagi poświęcali starannemu oddzielaniu się od sąsiadów. Chcieli zachować własną tożsamość w stosunku do otoczenia. Dla własnej aktywności potrzebowali własnego terytorium i gotowi byli bronić jego granic. Nie chodziło tylko o to, żeby się separować, gdyż granice były potrzebne dla ochrony różnorodności albo były rezultatem różnorodności osiąganych efektów, jakości, interesów, potencjałów i trzeba było to chronić. Grupa etniczna czy naród na swoim terytorium budowali, właściwy sobie, uniwersalny system społeczno-ekono-miczny i polityczny z właściwą mu strukturą władzy, której instrumentem stało się państwo. Mamy więc do czynienia z rozwojem, który ma cały czas charakter przestrzenny, geograficzny. Tworząc warunki dla rozwoju uciekamy przed konfliktem.Demokracja jest formą pożądaną, trudną, ale trzeba ją wypełniać treścią, która ciągle się zmienia, bo ciągle zmieniają się warunki i obraz terytorium. Struktury, które społeczności tworzą na danym terytorium, optymalizują jego walory, jeśli powstają w warunkach wolności i suwerenności. Struktury, które ludzie budują dla optymalizacji funkcji terytorium, ciągle są w ruchu i ulegają zmianie. W warunkach przestrzennych, systemowych, które określa władza, ludzie realizują strategie obliczone na optymalność efektów i dobrobyt, który ma decydować o sensie ich wysiłków i skuteczności oraz racjonalności systemu.Człowiek wobec bezmiaru... Problemem jest udział, który powinien być zasłużony, żeby mieć tytuł do zasobów i uprawnień, bez czego nie można być ani Obywatelem, ani wolnym człowiekiem. Można być tylko poddanym. Nie wolno nikomu gwarantować przywilejów. Człowiek honoru sam dba o zdobycie możliwości udziału zasłużonego, bo wie, że odpowiedzialność może się realizować tylko w wolnym społeczeństwie, w państwie prawa, a bez odpowiedzialności wolność jest niemożliwa. Człowiek ma coraz większe problemy, żeby nadążyć, żeby nie wypaść z gry i nie dać się zmarginalizować. Musi dbać o najważniejszy podmiot, jakim jest jednostka, a równocześnie regulować system, umożliwiając mu reagowanie na nowe jakości i nowe wyzwania. Człowiek musi się ciągle doskonalić i ciągle poprawiać swoje błędy. Ciągle musi się uczyć. Równocześnie cały czas musi dążyć do równowagi i harmonii- bez tego niemożliwy jest rozwój. Bezmiar problemów niby nie ma granic, ale człowiek musi wiedzieć, że wszystko zależy od jego rozumu- na ile jest on zdolny zbliżać się do prawdy. Każdy musi ponosić za siebie odpowiedzialność. Możliwość uniknięcia chaosu będzie na tyle realna, na ile można będzie przesunąć odpowiedzialność coraz bliżej indywidualnego podmiotu, biorącego udział i podejmującego decyzje.

SPIS TREŚCI

WSTĘP
PRZESTRZEŃ I POLITYKA
CZŁOWIEK WOBEC BEZMIARU
CZŁOWIEK WOBEC POLITYKI
POLITYCZNY ASPEKT DYLEMATÓW INTELIGENTA WOBEC INWAZJI MEDIÓW
SOCJOKULTUROWY PRZYMUS WYBORU WOLNOŚCI
PAŃSTWO W GRANICACH RYZYKA
WŁADZA WOBEC KONFLIKTU W OKRESIE PRZEJŚCIOWYM
WARTOŚCI LIBERALNE WOBEC WYZWAŃ OKRESU PRZEJŚCIOWEGO
STRATEGIA DZIAŁAŃ GRUP NACISKU W OKRESIE PRZEJŚCIOWYM
POŻYTKI Z BADAŃ W POLITOLOGU I KONIECZNOŚĆ WYBORU
KONFLIKT SPOŁECZNY W OPTYCE RALFA DAHRENDORFA
ROLA PAŃSTWA NARODOWEGO W KSZTAŁTOWANIU
PRZESTRZENI PUBLICZNEJ. UWAGI W ZWIĄZKU Z PROCESEM INTEGRACJI EUROPEJSKEJ
GEOPOLITYKA I GEOSTRATEGIA W OPTYCE RYSZARDA KAPUŚCIŃSKIEGO
CO POWINIEN ZNACZYĆ DLA NAS KIERUNEK EUROPA?
WYMÓG POLITYKI PROROZWOJOWEJ W PROCESIE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
GEOPOLITYCZNE UWARUNKOWANIA EUROPEJSKIEJ POLITYKI ROSJI
WPŁYW BEZROBOCIA NA STRATEGIĘ I DYNAMIKĘ ROZWOJU POMORZA GDAŃSKIEGO
ZAKOŃCZENIE