KULTUROWY WYMIAR MODELOWANIA EKONOMICZNEGO PERSPEKTYWA HUMANISTYCZNA

ISBN: 978-83-66470-33-0

324 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2020

Jednym z przejawów współczesnych przemian w filozofii ekonomii jest wzmożone zainteresowanie modelowaniem jako osią działalności naukowej ekonomistów. To zagadnienie stało się także głównym obszarem tematycznym recenzowanej książki. Autorzy podejmują w niej próbę opracowania humanistycznego podejścia do modelowania ekonomicznego, wychodząc od analiz kulturowych, w tym wypracowanych w poznańskiej szkole filozofii nauki.

Jest to książka wielowątkowa, nawiązująca do bardzo licznych dyskusji, nie tylko nad nauką oraz modelami ekonomicznymi, ale także kulturą, antropologią kulturową, semiotyką czy fenomenologią społeczną. Autorzy starają się przy tym wskazać na niewystarczalność dotychczasowych refleksji nad modelowaniem ekonomicznym oraz wypracować własną perspektywę na bazie tzw. humanistyki zintegrowanej.

Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Pawła Kawalca

SPIS TREŚCI

Wstęp
Rozdział 1. Poza ekspansjonizm i redukcjonizm.
Humanistyczne inspiracje w refleksji nad ekonomią
1.1. Ekspansja podejścia ekonomicznego
1.1.1. Granice dyscyplinarne, zakres przedmiotowy ekonomii
i świadomość metodologiczna ekonomistów
1.1.2. Ekspansjonizm, kolonializm i imperializm ekonomii
1.1.3. Ograniczenia imperializmu ekonomii
1.2. Jedność nauki i redukcja ekonomii
1.2.1. Jedność języka lub metody
1.2.2. Jedność nomologiczna
1.2.3. Metodologiczne problemy redukcjonizmu
1.2.4. Poszukiwanie powiązań bez pokusy redukcji
1.3. Inspirująca rola projektu humanistyki zintegrowanej

Rozdział 2. Kanoniczne ujęcia modelowania ekonomicznego
2.1. Poznawanie gospodarki poprzez jej modelowanie - źródła historyczne,
przykłady i spory
2.1.1. Modele ekonomiczne w pracach Francois Quesnaya
i Davida Humea
2.1.2. Modele w pracach Adama Smitha
2.1.3. David Ricardo i wyjaśnianie poprzez modele
2.1.4. John Stuart Mili i prawa ekonomiczne jako stwierdzenia
o występowaniu tendencji
2.1.5. Diagram Edgewortha jako przykład użycia modelu w praktyce
naukowej ekonomii
2.1.6. Modele ilustrujące teorię i modele-konstrukcje
w ekonomii
2.2. Izolacjonizm i konstruktywizm - dwa podejścia
do modeli ekonomicznych z perspektywy filozofii nauki
2.2.1. Od Leszka Nowaka do filozofii ekonomii
2.2.2. Izolacjonizm
2.2.3. Model realnych cykli koniunkturalnych - izolacja w praktyce
naukowej w ekonomii
2.2.4. Konstruktywizm
2.2.5. Model konkurujących technologii Arthura - konstrukcja
w praktyce naukowej w ekonomii

Rozdział 3. Niekanoniczne ujęcie modelowania ekonomicznego
3.1. Metodologia badania kultury i jej zastosowania do ekonomii
3.1.1. Moc, kontekst, ornament - sposoby myślenia o kulturze
w naukach społecznych i humanistycznych
3.1.2. Problem analitycznej użyteczności pojęcia kultury
w dyskusjach o modelowaniu
3.2. Niekanoniczne ujęcie modeli w nauce - perspektywa
semiotyczno-artefaktowa
3.2.1. Symbole, wzory, modele
3.2.2. Modele ekonomiczne jako artefakty kulturowe
3.2.3. Nieneutralność stylu modelowania
3.3. Semiotyczny status modeli ekonomicznych
3.3.1. Tryby, formaty, media
3.3.2. Studium przypadku - krzywa Laffera

Rozdział 4. Pojęcia, modele i prawa ekonomiczne - kontrowersje,
założenia, rekonstrukcje
4.1. Domyślne konceptualizacje w modelowaniu ekonomicznym
i ich źródła kulturowe
4.1.1. Ekonomia jako system kulturowy
4.1.2. Przedmiot i charakter konceptualizacji w ekonomii
4.1.3. Kulturowe źródła konceptualizacji w ekonomii
4.2. Prawa normalnościowe jako element zdroworozsądkowego
wyjaśniania w ekonomii
4.2.1. Zdroworozsądkowe sposoby wyjaśniania
4.2.2. Zdrowy rozsądek a prawa normalnościowe
4.2.3. Pojęcia zdroworozsądkowe a ekonomia
4.3. Pragmatyczna interpretacja praw ceteris paribus w ekonomii
4.3.1. Problemy z prawami CP
4.3.2. Komparatywne i ekskluzywne prawa CP
4.3.3. Stabilność praw CP zrelatywizowana do danej nauki
4.3.4. Praktyczna rola praw CP w ekonomii

Zakończenie
Bibliografia
Indeks rzeczowy
Indeks nazwisk