KONSTYTUCYJNA REGULACJA DZIEDZICTWA NARODOWEGO ORAZ DÓBR KULTURY

ISBN: 978-83-8180-009-9

509 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2019

Analiza konstytucyjnej regulacji dziedzictwa narodowego i dóbr kultury nie doczekała się jak dotąd opracowania monograficznego w polskiej literaturze prawniczej. Dlatego z zainteresowaniem i uznaniem należy przyjąć propozycję [...] książki przygotowanej przez dr Annę Frankiewicz-Bodynek. Zagadnienie dziedzictwa narodowego i dóbr kultury jest niezwykle złożone, stanowi obiekt zainteresowania i przedmiot regulacji wielu gałęzi prawa (w tym prawa administracyjnego, cywilnego, karnego i międzynarodowego), a także przedmiot analiz i płaszczyznę badań uwzględnianych w wielu naukach humanistycznych i społecznych, takich jak: antropologia kultury, filozofia, etnologia, socjologia, politologia czy pedagogika. Prawnik, który podejmuje analizę tego zagadnienia, musi uwzględnić wskazania i kierunki badań wykrystalizowane na tych płaszczyznach, aby dokonać interpretacji norm konstytucyjnych w kontekście stosowanych przez Konstytucję pojęć, zasad i wartości [...].

Zadania tego podjęła się dr Anna Frankiewicz-Bodynek, i od razu stwierdzić trzeba, że rezultat Jej badań jest nie tylko efektem ambitnego zamierzenia, ale także interesującym i ważnym wkładem w rozwój nauki prawa konstytucyjnego.

[...] Autorka dokonuje analizy na gruncie prawa konstytucyjnego, stosując metody wykładni charakterystyczne dla tej gałęzi prawa i z dużą samodyscypliną ograniczając podejmowanie rozważań z zakresu prawa administracyjnego, karnego lub prywatnego. To studium przeprowadzone z dużą wnikliwością i konsekwencją.
Z recenzji dr hab. Anny Młynarskiej-Sobaczewskiej, prof. INP PAN

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów
Organy, podmioty, instytucje prawne
Źródła prawa
Wstęp

Rozdział 1
Skutki prawne umiejscowienia przepisów o dziedzictwie
narodowym i dobrach kultury w początkowych częściach
Konstytucji RP
1. Rola systematyki w interpretacji konstytucji
2. Charakter prawny wstępu i zawartych w nim postanowień
odwołujących się do kultury i dziedzictwa narodowego
3. Charakter prawny przepisów Rozdziału I i II Konstytucji RP
regulujących problematykę dziedzictwa narodowego
i dóbr kultury
a) Regulacja przepisów Rozdziału I odwołujących
się lub nawiązujących do dziedzictwa narodowego
i dóbr kultury narodowej
b) Regulacja przepisów Rozdziału II odwołujących się
do wolności i praw kulturalnych oraz wolności korzystania
z dóbr kultury
c) Klasyfikacja przepisów odnoszących się do dziedzictwa
narodowego i dóbr kultury - normy programowe a publiczne
prawa podmiotowe

Rozdział 2
Konstytucyjne znaczenie pojęcia "dziedzictwo narodowe"
i jego związek z wybranymi zasadami ustroju państwa
1. Kultura - podstawowy element wykorzystywany
w budowie pojęć konstytucyjnych
2. Konstytucyjne pojęcie "dziedzictwa narodowego" i zakres
jego ochrony
a) Pojęcie dziedzictwa kulturowego na gruncie doktryny
i prawa międzynarodowego
b) Pojęcie narodu w rozumieniu Konstytucji RP
i innych dziedzin nauki
c) "Dziedzictwo narodowe" i "narodowe dziedzictwo
kulturalne" - skutki dookreślenia pojęcia dziedzictwa
przez odniesienie do kultury i narodu
3. Suwerenność narodu i państwa a suwerenność kulturalna
i jej znaczenie dla ochrony narodowego dziedzictwa
kulturalnego
a) Suwerenność narodu i państwa oraz ich relacje
do suwerenności kulturalnej
b) Suwerenność kulturalna w warunkach członkostwa RP
w organizacji ponadnarodowej oraz zjawiska
wielokulturowości
c) Zasada integralności dziedzictwa kulturalnego
z terytorium państwa

Rozdział 3
Dobro kultury i dobro kultury narodowej a ustawowo
określone elementy dziedzictwa narodowego
1. Konstytucyjne rozumienie pojęć "dobro kultury" i "dobro
kultury narodowej"
a) Definicja "dobro kultury" na gruncie doktryny, w prawie
międzynarodowym i krajowym
b) "Dobro kultury narodowej" - skutki dookreślenia pojęcia
"dobro kultury" przez odniesienie do narodu polskiego
2. Relacja konstytucyjnych pojęć "dobro kultury" i "dobro kultury
narodowej" do pojęć stosowanych w ustawodawstwie zwykłym
a) "Dobro kultury narodowej" a "narodowe dobro kultury"
1 oraz "dobro o szczególnym znaczeniu dla kultury"
b) "Dobro kultury" a "zabytek" i zasoby instytucji kultury
oraz podmiotów prowadzących działalność kulturalną

Rozdział 4
Strzeżenie dziedzictwa narodowego i dostęp do dóbr kultury narodowej oraz ich relacje z wybranymi wartościami i zasadami konstytucyjnymi kształtującymi pozycję jednostki w państwie
1. Strzeżenie dziedzictwa narodowego a zasada dobra wspólnego
2. Strzeżenie dziedzictwa narodowego a konstytucyjna koncepcja
godności osobowej
3. Prawo do dziedzictwa i wolność do dziedzictwa
kulturalnego jako nowe prawa w katalogu praw człowieka
4. Zasada równości a równość dostępu do dóbr kultury
narodowej

Rozdział 5
Konstytucyjna ochrona narodowego dziedzictwa
kulturalnego i dóbr kultury. Przedmiotowy i podmiotowy
zakres ochrony
1. Konstytucyjny zakres działań przewidzianych
dla ochrony narodowego dziedzictwa kulturalnego i dóbr kultury
2. Katalog podmiotów zobowiązanych do strzeżenia
dziedzictwa narodowego i dóbr kultury oraz zakres
ich obowiązków
a) Podmioty zobowiązane do strzeżenia dziedzictwa
narodowego, ochrony i opieki nad dobrami kultur
b) Obowiązki organów władzy publicznej względem
dziedzictwa narodowego i dóbr kultury
c) Obowiązki obywateli oraz podmiotów prywatnych względem
dziedzictwa narodowego i dóbr kultury
3. Problematyka ograniczeń wolności i praw uzasadnionych
ochroną dziedzictwa narodowego i dóbr kultury
a) Dopuszczalność i przesłanki ograniczenia konstytucyjnych
wolności i praw odnoszących się do dziedzictwa narodowego
i dóbr kultury
b) Ograniczenia własności dóbr kultury
c) Ograniczenia wolności i praw odnoszących się
do dziedzictwa narodowego i dóbr kultury

Zakończenie

Bibliografia