INTEGRACJA GOSPODARCZA W UNII EUROPEJSKIEJ

ISBN: 83-87875-98-8   187 stron format: A5 oprawa: miękka Rok wydania: 2002

WSTĘP

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie i przybliżenie Czytelnikowi najistotniejszych elementów procesów integracyjnych (ze szczególnym uwzględnieniem integracji gospodarczej) w Unii Europejskiej, powołanej do życia 1 listopada 1993 roku na mocy postanowienia Traktatu z Maastricht. Podstawę powstania Unii Europejskiej stanowiły trzy Wspólnoty, a mianowicie: Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS), Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom) oraz Europejska Wspólnota Gospodarcza, której nazwę Traktat z Maastricht zmienił na "Wspólnotę Europejską". Wspólnoty te, niezależnie od paralelnego funkcjonowania Unii Europejskiej, stanowiącej niejako ich polityczne zaplecze, w dalszym ciągu realizują swoje zadania i to w większym wymiarze, a główny motor napędowy zachodzących w ich ramach procesów integracyjnych stanowi właśnie Wspólnota Europejska.Zgodnie z przyjętym założeniem publikacja ta nie jest całościową analizą funkcjonowania Unii Europejskiej. Główny akcent położono na te ważne zagadnienia, które tworzą obraz istoty mechanizmu działania i ekonomicznych skutków funkcjonowania Unii Europejskiej.Dużo uwagi poświęcono w pracy tym kwestiom, które mają zasadnicze znaczenie z punktu widzenia interesów Polski, kandydującej do pełnoprawnego członkostwa w Unii Europejskiej (np. wspólna polityka handlowa, wspólna polityka rolna, integracja walutowo--finansowa). Droga Polski do nowoczesności, zgodnie z trendami globalizacji i regionalizacji, musi prowadzić do i przez Unię Europejską. Korzyści z tego, mimo iż rzadko uświadamiane, są ogromne. Kierunek "na Unię Europejską" oszczędza własnych poszukiwań, nieuchronnych kosztów związanych ze stworzeniem "polskiego modelu" gospodarki rynkowej. Innymi słowy, potwierdza się znany slogan, iż koszty dostosowywania prawa i gospodarki - warunki wejścia Polski do Unii Europejskiej - są kosztami wyboru nowoczesności i nadrabiania zapóźnień cywilizacyjnych, a nie ekstra-kosztami wynikającymi tylko z chęci przynależności do ekskluzywnego klubu bogatych.Proces dostosowań akcesyjnych prawa i gospodarki Polski można rozpatrywać w trzech aspektach. Pierwszy dotyczy głównych podmiotów procesu integracyjnego, do których należą dwaj partnerzy:państwo (jego agendy odpowiedzialne za organizację procesudostosowawczego oraz przebieg i wynik negocjacji)-partnerzy społeczni (wykonawcy, a jednocześnie beneficjenciintegracji Polski z Unią Europejską). W tej grupie należy wyróżnićpracodawców, czyli głównych realizatorów ustaleń, wynegocjowanych "reguł gry" podjętych przez państwo na szczeblu centralnym,oraz przedsiębiorców, od których zależy tempo dostosowań i tymsamym postępy w procesie integracji- a później pozycja Polskiw UE.Drugi aspekt dotyczy korelacji między poziomem makroekonomicznym (państwo) a mikroekonomicznym (przedsiębiorstwo). Państwo, dostosowując prawo do standardów UE, musi uwzględniać konsekwencje gospodarcze ponoszone przez przedsiębiorstwa, które się nim kierują w swojej działalności gospodarczej.Trzecią perspektywę, stanowiącą kwintesencję dwóch poprzednich aspektów, określa świadomość faktu, iż dostosowywanie prawa na szczeblu makroekonomicznym musi mieć bezpośrednie "przełożenie" na poziom mikroekonomiczny. Oznacza to, że przedsiębiorcy powinni wcześniej znać kierunki i dziedziny form dostosowania polskiego prawa do ustawodawstwa unijnego, a tym samym już dziś zastanawiać się oraz planować proces stopniowego wprowadzania swoich firm w struktury unijne.Źródła polskie na temat Unii Europejskiej oraz szans i zagrożeń dla gospodarki polskiej w UE są dość bogate. Niewiele jest jednak opracowań omawiających w sposób kompleksowy dotychczasowy przebieg procesów integracyjnych w ramach UE, dlatego też zamierzeniem autora było zgromadzenie w ujęciu całościowym podstawowego zasobu wiedzy i informacji na temat najbardziej istotnych elementów integracji (przede wszystkim gospodarczej) w UE oraz przewidywanych skutków przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

SPIS TREŚCI

WSTĘP

Rozdział 1GENEZA I EWOLUCJA INTEGRACJI W EUROPIE ZACHODNIEJ1. Pojęcie i przyczyny międzynarodowej integracji gospodarczej2. Procesy integracyjne po II wojnie światowej3. Powstanie Wspólnot Europej skich oraz ich ewolucja

Rozdział 2SYSTEM INSTYTUCJONALNY UNII EUROPEJSKIEJ1. Główne organy Unii Europejskiej oraz mechanizmy podejmowania decyzji1.1. Rada Europejska1.2. Rada Unii Europejskiej1.3. Komisja Europejska1.4. Parlament Europejski1.5. Trybunał Sprawiedliwości1.6. Trybunał Rewidentów Księgowych2. Organy pomocnicze Unii Europejskiej

Rozdział 3WSPÓLNA POLITYKA HANDLOWA1. Unia celna. Jednolity rynek europejski2. Ochrona jednolitego rynku europejskiego3. Zasady polityki w dziedzinie wolnej konkurencji

Rozdział 4WSPÓLNA POLITYKA ROLNA1. Cele i zakres wspólnej polityki rolnej2. Tworzenie wspólnego rynku rolnego i wspólnej polityki rolnej3. Wspólna organizacja rynków rolnych4. Wspólnorynkowy system cen produktów rolnych5. Polityka strukturalna w rolnictwie6. Główne kierunki reformy wspólnej polityki rolnej

Rozdział 5INTEGRACJA WALUTOWO-FINANSOWA1. Zasadnicze problemy integracji walutowej2. Problemy integracji finansowej

Rozdział 6UNIA GOSPODARCZA I WALUTOWA1. Główne koncepcje oraz plany unii gospodarczej i walutowej2. Zasady unii gospodarczej i walutowej w raporcie Delorsa i Traktaciez Maastricht

Rozdział 7BUDŻET UNII EUROPEJSKIEJ1. Procedura uchwalania budżetu2. Dochody budżetu3. Wydatki budżetu4. Kontrola budżetu UE

Rozdział 8POLSKA W DRODZE DO UNII EUROPEJSKIEJ1. Główne założenia Układu Europejskiego2. Szansę i zagrożenia dla gospodarki polskiej w aspekcie makroekonomicznym

PODSUMOWANIE

BIBLIOGRAFIA