FINANSE CYFROWE INFORMATYZACJA CYFRYZACJA I DANETYZACJA

ISBN: 978-83-8156-243-0   283 stron format: B5 oprawa: miękka Rok wydania: 2021

W prezentowanej monografii Autorzy zajęli się specyficznym wycinkiem gospodarki cyfrowej, którą stanowią finanse cyfrowe. Mają one szczególny charakter z uwagi na fakt, że transakcje finansowe są w istocie rzeczy wymianą informacji, bez żadnego tła materialnego. W związku z tym mogą być one w wyjątkowo dużym stopniu przeniesione do wymiaru wirtualnego.

Opracowanie podzielone jest na trzy części. W części pierwszej, najobszerniejszej, ukazano ramy koncepcyjne rozważań. W rozdziale pierwszym nakreślone jest pojęcie gospodarki cyfrowej i analizowane są jej miary. W rozdziale drugim podjęto dyskusję nad ramami teoretycznymi finansów cyfrowych. Rozdział trzeci poświęcony jest zagadnieniom danetyzacji i kwestiom obrotu danymi dla potrzeb finansów. Rozdział czwarty zawiera prezentację technologicznego wymiaru finansów cyfrowych. W rozdziale piątym omówiono wyzwania, które w tym zakresie stoją przed bankiem centralnym z racji jego szczególnie doniosłej roli w systemie finansowym.

W części drugiej skupiono się na konsumencie cyfrowym. W rozdziale szóstym, otwierającym tę część publikacji, podjęto wątek ochrony konsumenta cyfrowego, koncentrując swoją uwagę na kwestiach ochrony danych osobowych i prywatności. Stają się one centralnym problemem nowej rzeczywistości konsumenckiej. W rozdziale siódmym przeprowadzona jest analiza zagadnień etyki i jej szczególnych aspektów w świecie finansów cyfrowych, zaś rozdział ósmy podejmuje zagadnienia wykluczenia finansowego w świecie cyfrowym.

W trzeciej części książki przeanalizowano zagadnienia ryzyka występującego w finansach cyfrowych. W rozdziale dziewiątym, otwierającym tę część, przeprowadzono analizę regulacji Internetu i technologii cyfrowych w kontekście rynku finansowego i usług finansowych. Podkreślony jest w nim fakt, że wraz z pojawieniem się technologii cyfrowej kod (software) stopniowo stał się dominującym sposobem regulowania zachowania użytkowników Internetu, co rodzi wiele problemów i zagrożeń. W rozdziale dziesiątym omówiono zarządzanie bezpieczeństwem cybernetycznym w systemie finansowym, koncentrując swoją uwagę zarówno na podmiotach systemu finansowego, jak i roli państwa w tym zakresie. W rozdziale jedenastym przedstawione są makroekonomiczne aspekty ryzyka finansowego wywołane procesem cyfryzacji finansów. W rozdziale dwunastym, zamykającym monografię, podjęto wątek bezpieczeństwa cybernetycznego w systemie finansowym przez pryzmat działań nadzoru finansowego.

Na zakończenie chcemy podkreślić, że poglądy głoszone przez poszczególnych Autorów na łamach tej książki są wyłącznie ich poglądami prywatnymi i nie mogą być utożsamiane z poglądami instytucji, w których pracują.

SPIS TREŚCI

Wstęp (L. Gąsiorkiewicz, J. Monkiewicz)

Bibliografia

CZĘŚĆ 1. RAMY OGÓLNE

1. Gospodarka cyfrowa i jej miary (M. Poniatowska-Jaksch)
1.1. Wprowadzenie
1.2. Siły napędzające gospodarkę cyfrową
1.3. Niejednoznaczność pojęcia gospodarki cyfrowej
1.4. Problem pomiaru poziomu rozwoju gospodarki cyfrowej
1.5. Gospodarka cyfrowa w Polsce - wyzwania regulacyjne
1.6. Podsumowanie
Bibliografia

2. Finanse cyfrowe: ramy teoretyczne (P. Gołąb, J. Monkiewicz)
2.1. Wprowadzenie
2.2. Finanse cyfrowe: pojęcie i składowe
2.3. Funkcje biznesowe w obszarze finansów cyfrowych
2.4. Fundament technologiczny: technologie i koncepcje technologiczne
2.5. Instytucje i rynki finansów cyfrowych
2.6. Podsumowanie
Bibliografia

3. Danetyzacja - ekonomizacja i monetyzacja danych (K.M. Klimczak, J.M. Fryczak)
3.1. Wprowadzenie
3.2. Danetyzacja w finansach
3.3. Globalny postęp danetyzacji
3.4. Korzyści i zagrożenia dla przedsiębiorstw finansowych
3.5. Danetyzacja w Polsce
3.6. Podsumowanie
Bibliografia

4. Technologie cyfrowe (K. Rostek)
4.1. Wprowadzenie
4.2. Przetwarzanie w chmurze
4.3. Robotyzacja procesów
4.4. Wizualizacja danych i wyników analiz
4.5. Zaawansowana analityka
4.6. Systemy kognitywne
4.7. Bazy danych "in-memory"
4.8. Blockchain
4.9. Podsumowanie
Bibliografia

5. Bank centralny w erze finansów cyfrowych (P.J. Szpunar, P. Żuk)
5.1. Wprowadzenie
5.2. Ewolucja bankowości centralnej oraz podstawowe funkcje banków centralnych we współczesnej gospodarce
5.3. Pieniądz i system bankowy we współczesnej gospodarce
5.4. Wpływ cyfryzacji na realizację podstawowych funkcji banku centralnego
5.5. Koncepcja pieniądza cyfrowego banku centralnego
5.6. Konsekwencje ewentualnego wprowadzenia cyfrowego pieniądza dla banku centralnego
5.7. Aktualny stan prac banków centralnych nad wprowadzeniem pieniądza cyfrowego
5.8. Podsumowanie
Bibliografia

CZĘŚĆ 2. KONSUMENT NA RYNKU FINANSOWYM

6. Ochrona konsumentów na rynku finansowym w warunkach transformacji cyfrowej (E. Kornacka, M. Monkiewicz)
6.1. Wprowadzenie
6.2. Charakter nowego kanonu ochrony konsumentów usług finansowych
6.3. Międzynarodowe zasady ochrony konsumentów na rynku finansowym - model G20
6.4. Nowe wyzwania ochrony konsumentów w erze finansów cyfrowych
6.5. Ochrona danych osobowych jako podstawowy obszar działań chroniących konsumentów
6.6. Finanse cyfrowe a prawo do danych
6.7. Podsumowanie i wnioski
Bibliografia

7. Etyka w rzeczywistości cyfrowej - w stronę nowego paradygmatu samoregulacji (P. Skuczyński)
7.1. Wprowadzenie
7.2. Wpływ cyfryzacji na standardy etyki finansów
7.2.1.Wartości: rozwój i stabilność
7.2.2. Relacje: zaufanie i lojalność w stosunkach z klientami
7.2.3. Odpowiedzialność: innowacje finansowe a innowacje instytucjonalne
7.3. Wpływ cyfryzacji na instytucjonalizację etyki finansów
7.3.1. Modele etycznej samoregulacji
7.3.2. Modele etycznej aplikacji reguł
7.4. Podsumowanie
Bibliografia

8. Wykluczenie cyfrowe na rynku usług finansowych (B. Czerwiński)
8.1. Wprowadzenie
8.2. Wykluczenie cyfrowe w literaturze przedmiotu
8.3. Wykluczenie finansowe a wykluczenie cyfrowe
8.4. Skala wykluczenia cyfrowego na rynku finansowym
8.5. Wykluczenie cyfrowe w usługach finansowych
8.6. Podsumowanie
Bibliografia

CZĘŚĆ 3. RYZYKA FINANSÓW CYFROWYCH

9. Regulacja Internetu i technologii cyfrowych (W. Szpringer)
9.1. Wprowadzenie
9.2. Technologie regulacyjne a prawo - problem współzależności
9.3. Platformy cyfrowe - DLT blockchain - regulacja
9.4. Dylematy regulacji algorytmicznej
Bibliografia

10. Cyberryzyko - źródła i sposoby zarządzania nim w systemie finansowym (J. Osiński)
10.1. Wprowadzenie
10.2. Cyberryzyko - definicja, źródła, istotność
10.3. Cyberryzyko a bezpieczeństwo instytucji finansowych
10.4. Działania ograniczające cyberryzyko podejmowane przez instytucje finansowe
10.5. Powody interwencji publicznej w obszarze cyberryzyka
10.6. Cyberryzyko jako źródło ryzyka systemowego
10.7. Działania władz publicznych związane z zarządzaniem cyberryzykiem w systemie finansowym
Bibliografia

11. Wymiary ryzyka systemowego w finansach cyfrowych (A. Głogowski)
11.1. Wprowadzenie
11.2. Cyfryzacja i "datafikacja" - najważniejsze implikacje dla systemu finansowego
11.3. Implikacje datafikacji i cyfryzacji dla ryzyka systemowego
11.4. Implikacje dla polityki gospodarczej
Bibliografia

12. Nadzór nad cyberbezpieczeństwem rynku finansowego w Polsce (K. Maderak, K. Mroczka, K. Zieliński)
12.1. Wprowadzenie
12.2. Cyberbezpieczeństwo (cyber security) - konceptualizacja terminu
12.3. Ryzyka technologii informacyjnej i bezpieczeństwa IT w praktyce nadzorczej KNF
12.4. Zadania KNF w ramach krajowego systemu cyberbezpieczeństwa
12.5. Kompetencje i zadania CSIRT KNF
12.6. Przyszłość nadzoru nad technologią na rynku finansowym - projekt DORA
12.7. Podsumowanie
Bibliografia

Notki o autorach