EUROPA ŚRODKOWO-WSCHODNIA - POLSKA I NIEMCY W EUROPIE. WYBRANE STUDIA I ESEJE

ISBN: 978-83-242-3689-3

520 stron
format: A5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2020

Znaczną intensyfikację relacji między zjednoczonymi Niemcami a nową Polską od 1989 roku można zauważyć na płaszczyźnie nie tylko politycznej i kulturalnej, ale także nauk humanistycznych i nauk o społeczeństwie. W związku z tym wiele nowszych artykułów autora ukazało się w ostatnich latach w języku polskim. W kraju sąsiedzkim Niemiec największym zainteresowaniem cieszyły się opracowania związane z polityką historyczną, pamięcią o dyktaturze, przymusową migracją oraz przełomami epokowymi, a także poruszające temat historycznego przypisywania Polsce miejsca z jednej strony w Europie Środkowo-Wschodniej, z drugiej zaś - w Europie, i to w znaczeniu "Zachodu" czy "Okcydentu", a nie jedynie Unii Europejskiej. Jest to, pomijając polsko-niemieckie relacje bilateralne, kolejna wspólna cecha Polaków i Niemców, czyli ich europejskość. Niektóre teksty zebrane w tomie są zdecydowanie polonocentryczne, inne opuszczają ramy narodowe oraz dwustronne i przyglądają się historycznym mezoregionom Europy lub Europie jako całości. Publikację dopełniają wywiad dla polskiego czasopisma specjalistycznego na temat znaczenia Lwowa w rozwoju nowoczesnego prawa międzynarodowego oraz autobiograficzna reminiscencja do - ze znakiem zapytania - otwartej na świat Polski Ludowej.

SPIS TREŚCI

Wstęp

I. Polityka historyczna

O używaniu i nadużywaniu historii. Polityka historyczna i kultury pamięci w Europie Środkowo-Wschodniej i Południowo-Wschodniej (1791-1989) (we współautorstwie z Patrice Dabrowski)

"Międzymorze" i "zaślubiny z morzem" - mapy mentalne a polityka historyczna w Europie Środkowo-Wschodniej

Europeizacja pamięci o wypędzeniach 2002-2007?

II. Pamięć o dyktaturze

Pakt Ribbentrop-Mołotow z 1939 roku w europejskiej historii oraz we wspomnieniach (we współautorstwie z Dietmarem Mllerem)

Pamięć o dyktaturach i kultura historyczna w Europie Wschodniej i Południowej. Zestawienie ujęć porównawczych

Postkomunistyczne kultury pamięci w Europie Wschodniej. Stan, kategoryzacja, periodyzacja

III. Migracja przymusowa

Od transferu ludnościowego do zakazu wypędzenia - europejska historia sukcesu?

"Wysiedlenie" i "wypędzenie". Przymusowe przesiedlenia i czystki etniczne Polaków i Niemców w latach 1938-1948

Silesia balcanica: uchodźcy z Bałkanów na Dolnym Śląsku po drugiej wojnie światowej

IV. Cezury

"1945" - (ogólno)europejskie miejsce pamięci?

Jałta jako polskie miejsce pamięci

Od Nikity Chruszczowa do Sandry Kalniete. Lieu de memoire 1956 roku i obecne problemy z pamięcią historyczną w Europie

Budowanie tożsamości narodowej

Komunistyczne konstrukcje narodu. Indygenizacja, przymusowa asymilacja/przymusowe przesiedlenia, separatystyczny nation building oraz ponadnarodowe koncepcje

VI. Region historyczny

Europa Północno-Wschodnia?

VII. Aneks

Galicja a prawa człowieka. Stefan Troebst w rozmowie z Jakubem Muchowskim

Peerelowska otwartość? Reminiscencje z zimnowojennego lata 1976 roku

Wędrowiec między krainami (prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz)

Wykaz pierwodruków

Indeks osób