DYNAMIKA POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO OGÓLNEGO TOM II CZĘŚĆ 4

ISBN: 978-83-8223-603-3 868 stron format: B5 oprawa: twarda Rok wydania: 2021

W części 4 Tomu II Sytemu Prawa Administracyjnego Procesowego omówiono problematykę przebiegu postępowania administracyjnego:
- począwszy od jego wszczęcia,
- poprzez postępowanie dowodowe (wyjaśniające), uwzględniające analizę wszystkich prawnie dopuszczalnych środków dowodowych, łącznie z czynnościami postępowania mediacyjnego oraz czynnościami współdziałania różnych organów w trakcie tej fazy postępowania, jak również problematykę zawieszenia postępowania,
- po rozważania na temat rozstrzygnięcia sprawy oraz omówienie kodeksowych modeli odformalizowania postępowania administracyjnego, a więc postępowania uproszczonego.

Zagadnienia zostały zaprezentowane szeroko, z licznymi odesłaniami do aktów administracyjnego prawa materialnego oraz bogatego orzecznictwa sądowego. Autorzy uwzględnili aktualnie obowiązujące regulacje.

Autorami książki są pracownicy naukowi niemal wszystkich ośrodków uniwersyteckich w Polsce, a także sędziowie Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych.

Publikacja jest przeznaczona przede wszystkim dla sędziów, adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych i pracowników administracji. Zainteresuje ponadto przedstawicieli nauki prawa administracyjnego.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

ROZDZIAŁ 1. Uwagi ogólne
1.1. Pojęcie dynamiki procesowej
1.2. Teoretyczny procesowy model stosowania prawa
1.3. Zakreślenie granic analizowanego modelu procesowego
1.4. Wydzielenie etapów modelu

ROZDZIAŁ 2. Etap wszczęcia postępowania administracyjnego ogólnego
2.1. Zagadnienia ogólne
2.1.1. Sposoby i warunki wszczęcia postępowania
2.1.2. Faktyczne prowadzenie postępowania a jego wszczęcie i istnienie
w sensie prawnym
2.1.3. Moment wszczęcia a stadium wszczęcia postępowania
2.1.4. Istota wszczęcia postępowania
2.1.5. Inicjatywa wszczęcia ogólnego postępowania administracyjnego
2.2. Wszczęcie postępowania na żądanie strony
2.2.1. Charakter prawny żądania wszczęcia postępowania
2.2.2. Koncepcja strony a wszczęcie postępowania na żądanie
2.2.3. Wymóg posiadania zdolności procesowej
2.2.4. Data wszczęcia postępowania na żądanie strony
2.2.5. Odmowa wszczęcia postępowania
2.2.5.1. Uwagi wstępne
2.2.5.2. Brak legitymacji procesowej
2.2.5.3. "Inne uzasadnione przyczyny"
2.2.6. Fikcja prawna cofnięcia żądania wszczęcia postępowania
2.3. Wszczęcie postępowania na żądanie potencjalnego uczestnika na prawach
strony
2.3.1. Wszczęcie postępowania na żądanie organizacji społecznej
2.3.2. Wszczęcie postępowania na żądanie prokuratora
2.3.3. Wszczęcie postępowania na żądanie Rzecznika Praw Obywatelskich
i Rzecznika Praw Dziecka
2.4. Wszczęcie postępowania z urzędu
2.4.1. "Klasyczne" wszczęcie postępowania z urzędu
2.4.2. Wszczęcie postępowania z urzędu w sprawk wymagającej wniosku
strony
2.4.2.1. Warunki wszczęcia postępowania w trybie art. 61 ő 2 k.p.a.
2.4.2.2. Zgoda strony jako warunek merytorycznego zakończenia
postępowania
2.4.2.3. Pozycja strony w postępowaniu wszczętym w trybie art. 61
ő 2 k.p.a
2.4.3. Data wszczęcia postępowania z urzędu
2.5. Skutki prawne wszczęcia ogólnego postępowania administracyjnego
2.5.1. Zawisłość sprawy
2.5.2. Powstanie stosunków proceduralnych
2.5.3. Rozpoczęcie biegu terminu załatwienia sprawy
2.5.4. Wstrzymanie lub rozpoczęcie biegu terminów materialnoprawnych
2.5.5. Konkretyzacja stanu prawnego służącego jako podstawa decyzji

ROZDZIAŁ 3. Etap postępowania wyjaśniającego
3.1. Pojęcie postępowania wyjaśniającego
3.2. Czynności dowodowe
3.2.1. Pojęcie i klasyfikacja dowodów
3.2.2. Pojęcie czynności dowodowych
3.2.3. Cechy czynności dowodowych jako czynności procesowych

ROZDZIAŁ 4. Reguły ustalania stanu faktycznego
4.1. Uwagi wprowadzające
4.2. Obowiązek dowodzenia organu administracji
4.2.1. Uwagi ogólne
4.2.2. Fakty mające znaczenie dla sprawy
4.2.2.1. Fakty wymagające dowodu
4.2.2.2. Fakty niewymagające dowodu
4.2.2.3. Fakty domniemane
4.2.2.4. Fakty uprawdopodabniane
4.3. Uprawnienia dowodowe stron
4.3.1. Uwagi ogólne
4.3.2. Inicjatywa dowodowa
4.3.3. Prawo do czynnego udziału stron
4.3.4. Prawo do ustosunkowania się do dowodów
4.4. Problem ciężaru dowodu
4.4.1. Ciężar dowodu w procedurach sądowych
4.4.2. Ciężar dowodu w postępowaniu podatkowym
4.4.3. Ciężar dowodu w postępowaniu administracyjnym
4.4.4. Uwagi podsumowujące
4.5. Reguły oceny dowodów
4.5.1. Uwagi ogólne
4.5.2. Prawne ograniczania swobodnej oceny dowodów
4.5.3. Wewnętrzne reguły oceny dowodów
4.5.4. Reguły stosowane "po swobodnej ocenie dowodów"

ROZDZIAŁ 5. Formy administracyjnego postępowania wyjaśniającego
5.1. Postacie form administracyjnego postępowania wyjaśniającego
5.2. Relacja wzajemna form postępowania wyjaśniającego
5.3. Postępowanie gabinetowe (kameralne)
5.4. Rozprawa administracyjna
5.4.1. Pojęcie rozprawy administracyjnej
5.4.2. Znaczenie rozprawy administracyjnej
5.4.3. Granice czasowe przeprowadzenia rozprawy administracyjnej
5.4.4. Ewolucja regulacji prawnej rozprawy administracyjnej
5.4.5. Przesłanki rozprawy administracyjnej
5.4.5.1. Postacie i charakter przesłanek rozprawy administracyjnej
5.4.5.2. Skutek wystąpienia przesłanki rozprawy administracyjnej
5.4.5.3. Forma stwierdzenia wystąpienia przesłanki rozprawy
administracyjnej
5.4.5.4. Przesłanka zapewnienia przyspieszenia lub uproszczenia
postępowania
5.4.5.5. Przesłanka wymogu przepisu prawa
5.4.5.6. Przesłanka potrzeby uzgodnienia interesów stron
5.4.5.7. Przesłanka potrzeby wyjaśnienia sprawy przy udziale
świadków lub biegłych albo w drodze oględzin
5.4.5.8. Skutki naruszenia przepisów o obowiązku przeprowadzenia
rozprawy
5.4.6. Podmioty rozprawy administracyjnej
5.4.7. Czynności poprzedzające rozprawę administracyjną
5.4.7.1. Uwagi ogólne
5.4.7.2. Wyznaczenie zakresu postępowania dowodowego w formie
rozprawy administracyjnej
5.4.7.3. Wezwanie do dokonania określonych czynności
procesowych
5.4.7.3.1. Forma i treść wezwania
5.4.7.3.2. Wezwanie strony do dokonania określonych
czynności procesowych
5.4.7.3.3. Wezwanie świadków i biegłych do dokonania
określonych czynności procesowych
5.4.7.3.4. Ogłoszenie o terminie, miejscu i przedmiocie
rozprawy
5.4.7.3.5. Zawiadomienie o rozprawie innych podmiotów
i ewentualne ich późniejsze wezwanie
5.4.7.3.6. Problem czynności "znoszącej termin"
przeprowadzenia rozprawy administracyjnej
5.4.7.3.7. Pozostałe czynności procesowe poprzedzające
rozprawę administracyjną
5.4.8. Zasady kierowania rozprawą administracyjną
5.4.8.1. Uwagi ogólne
5.4.8.2. Kierownictwo organizacyjne
5.4.8.3. Kierownictwo procesowe
5.4.8.4. Elementarne wymogi zachowania się kierującego rozprawą
5.4.9. Przebieg rozprawy administracyjnej
5.4.9.1. Uwagi wprowadzające
5.4.9.2. Część wstępna rozprawy administracyjnej
5.4.9.3. Część główna rozprawy administracyjnej
5.4.9.3.1. Uwagi ogólne
5.4.9.3.2. Czynności procesowe podejmowane w celu
realizacji przesłanki potrzeby uzgodnienia
interesów stron
5.4.9.3.3. Wstępne czynności wyjaśniające kierującego
rozprawą
5.4.9.3.4. Czynności strony postępowania i innych
podmiotów w zakresie inicjatywy gromadzenia
materiału dowodowego
5.4.9.3.5. Przeprowadzenie czynności procesowych
ujawniających dowody
5.4.9.3.6. Ustosunkowanie się strony (stron) do wyników
postępowania dowodowego
5.4.9.3.7. Wykonywanie tzw. policji sesyjnej
5.4.9.3.8. Inne czynności rozprawy administracyjnej
5.4.10. Zasada protokolarności rozprawy administracyjnej

ROZDZIAŁ 6. Czynności przeprowadzenia dowodu z dokumentu
6.1. Istota dokumentu jako środka dowodowego
6.2. Pojęcie dokumentu
6.3. Dokument publiczny
6.4. Dokument elektroniczny
6.5. Wzmocniona moc dokumentów urzędowych
6.6. Odpisy dokumentów
6.7. Źródła dokumentów wykorzystywanych w postępowaniu administracyjnym
6.8. Przechowywanie (archiwizowanie) dokumentów

ROZDZIAŁ 7. Czynności związane z oświadczeniem strony
7.1. Istota oświadczenia jako środka dowodowego
7.2. Przesłanki dopuszczalności oświadczenia jako środka dowodowego
w przepisach prawa materialnego
7.3. Wymogi formalne oświadczenia i wniosku o jego wydanie
7.4. Tryb składania oświadczenia
7.5. Skutki prawne złożonego oświadczenia

ROZDZIAŁ 8. Czynności przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków
8.1. Istota środka dowodowego z zeznań świadków
8.2. Przesłanki dopuszczalności
8.3. Wymogi formalne dowodu
8.3.1. Pojęcie świadka
8.3.2. Faktyczne przyczyny ograniczające zdolność do bycia świadkiem
8.3.3. Prawne przyczyny ograniczające zdolność do bycia świadkiem
8.4. Tryb przeprowadzenia dowodu
8.4.1. Dopuszczalność pisemnych zeznań świadka
8.4.2. Dopuszczenie dowodu i wezwanie świadka
8.4.3. Pouczenia o prawach i obowiązkach świadka
8.4.4. Przesłuchanie świadka
8.5. Forma utrwalenia

ROZDZIAŁ 9. Czynności przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego
9.1. Istota środka dowodowego (znaczenie dla postępowania, moc dowodowa,
porównanie z regulacjami szczególnymi)
9.2. Charakter środka
9.3. Przesłanka dopuszczalności środka dowodowego (wymóg wiadomości
specjalnych)
9.4. Wymogi materialne środka dowodowego
9.5. Tryb przeprowadzenia dowodu - wymagania formalne środka dowodowego
9.5.1. Postanowienie o powołaniu biegłego
9.5.2. Negatywne przesłanki bycia biegłym
9.5.3. Umowa z biegłym
9.5.4. Obowiązki biegłego
9.5.5. Odpowiedzialność biegłego
9.5.6. Koszty opinii biegłego
9.5.7. Udział biegłego w innych czynnościach procesowych
9.6. Forma utrwalenia (opinia i protokół)

ROZDZIAŁ 10. Czynności przeprowadzenia dowodu z wyniku oględzin
10.1. Istota środka dowodowego
10.2. Przesłanki dopuszczalności środka dowodowego
10.3. Wymogi formalne środka dowodowego
10.4. Tryb przeprowadzenia dowodu
10.5. Forma utrwalenia

ROZDZIAŁ 11. Czynności przeprowadzenia dowodu z wyjaśnień strony
11.1. Istota środka dowodowego z wyjaśnień strony
11.1.1. Charakter dowodu
11.1.2. Rys historyczny
11.1.3. Wartość i znaczenie dowodu
11.1.4. Wyjaśnienia i oświadczenia strony
11.2. Przesłanki dopuszczalności
11.3. Wymogi formalne
11.3.1. Podmioty przesłuchania
11.3.2. Przesłuchanie podmiotów niebędących osobami fizycznymi
11.3.3. Zakres zastosowania przepisów dotyczących świadków
11.3.4. Ograniczenia dopuszczalności przeprowadzania dowodu
11.4. Tryb przeprowadzenia dowodu
11.4.1. Uwagi wstępne
11.4.2. Stawiennictwo na przesłuchanie
11.4.3. Wstępne czynności przesłuchania
11.4.3.1. Obowiązki organu
11.4.3.2. Prawo strony do odmowy składania zeznań
11.4.3.3. Prawo do odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania
11.4.3.4. Dopuszczalność zastosowania kary wobec strony
w przypadku odmowy złożenia zeznań oraz odmowy
odpowiedzi na poszczególne pytania
11.4.4. Forma przesłuchania strony
11.4.5. Merytoryczna część przesłuchania, metodologia przesłuchania
11.5. Forma utrwalenia

ROZDZIAŁ 12. Czynności przeprowadzenia dowodów nienazwanych
12.1. Uwagi ogólne
12.2. Dowód z opinii instytutu naukowego lub naukowo-badawczego oraz instytucji specjalistycznej
12.3. Dowód z fotokopii
12.4. Dowód z mapy
12.5. Dowód z planu - rysunku - szkicu - schematu - projektu
12.6. Dowód z fotografii
12.7. Dowód z utrwalonego obrazu lub dźwięku albo i obrazu, i dźwięku
12.8. Dowód z "materiałów" internetowych
12.9. Dowód z "zapisów" badań diagnostycznych

ROZDZIAŁ 13. Czynności postępowania mediacyjnego
13.1. Pojęcie mediacji (ujęcie statyczne i dynamiczne)
13.2. Podstawy prawne postępowania mediacyjnego w ogólnym postępowaniu
administracyjnym
13.3. Elementy (cechy) konstrukcyjne postępowania mediacyjnego w sprawach
administracyjnych
13.3.1. "Alternatywność" mediacji w sprawach administracyjnych
13.3.2. Procesowy charakter mediacji w sprawach administracyjnych
13.3.3. "Wspierający" wymiar mediacji w sprawach administracyjnych
13.3.4. Cecha "przyjazności" mediacji w sprawach administracyjnych
13.3.5. Aspekt "dostosowalności" mediacji w jej części właściwej
13.4. Przesłanki dopuszczalności postępowania mediacyjnego
13.4.1. Uwagi ogólne
13.4.2. Przesłanka pozytywna "charakteru sprawy"
13.4.3. Przesłanka podmiotowa. Dobrowolność postępowania
mediacyjnego
13.4.4. Przesłanka czasowa (granice czasowe dopuszczalności mediacji)
13.4.5. Przesłanki negatywne
13.5. Podmioty postępowania mediacyjnego
13.5.1. Rodzaje podmiotów postępowania mediacyjnego. Mediacja wertykalna
i horyzontalna
13.5.2. Organ prowadzący postępowanie administracyjne
13.5.3. Strona postępowania (zastępca procesowy)
13.5.4. Mediator
13.5.5. Organ współdziałający
13.5.6. Inne osoby biorące udział w mediacji
13.5.7. Problem udziału w postępowaniu mediacyjnym podmiotów
na prawach strony
13.6. Zasady postępowania mediacyjnego
13.6.1. Uwagi ogólne
13.6.2. Zasada bezstronności
13.6.3. Zasada poufności
13.6.4. Zasada elastyczności
13.6.5. Zasada szybkości
13.6.6. Zasada protokolarności
13.7. Dynamika postępowania mediacyjnego
13.7.1. Uwagi ogólne
13.7.2. Faza przygotowawcza
13.7.3. Właściwa faza mediacji
13.8. Koszty postępowania mediacyjnego

ROZDZIAŁ 14. Czynności współdziałania w postępowaniu administracyjnym
14.1. Istota współdziałania organów w postępowaniu administracyjnym
14.2. Uzasadnienie prawnej instytucji współdziałania
14.3. Podstawy prawne współdziałania (współkompetencji)
14.4. Postępowanie w sprawie zajęcia stanowiska przez organ współdziałający
14.5. Termin zajęcia stanowiska przez organ współdziałający
14.6. Forma zajęcia stanowiska przez organ współdziałający
14.7. Współdziałanie w procesie mediacji, zawarcia ugody oraz określone w projekcie Kodeksu postępowania administracyjnego Unii Europejskiej

ROZDZIAŁ 15. Czynności przerywające bieg postępowania wyjaśniającego
15.1. Zasada ciągłości postępowania administracyjnego
15.2. Zawieszenie postępowania administracyjnego
15.2.1. Cel zawieszenia postępowania administracyjnego
15.2.2. Charakter prawny zawieszenia postępowania administracyjnego
15.2.3. Ewolucja instytucji zawieszenia ogólnego postępowania
administracyjnego
15.2.4. Podstawy zawieszenia ogólnego postępowania administracyjnego
15.2.4.1. Rodzaje podstaw zawieszenia postępowania
15.2.4.2. Przesłanka śmierci strony
15.2.4.3. Przesłanka śmierci przedstawiciela ustawowego strony
15.2.4.4. Przesłanka utraty przez stronę lub jej ustawowego
przedstawiciela zdolności do czynności prawnych
15.2.4.5. Przesłanka wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego
15.2.4.6. Przesłanka wniosku Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
15.2.4.7. Przesłanka wystąpienia zagadnienia wstępnego
15.2.4.8. Wola strony (stron) zawieszenia postępowania (fakultatywne
zawieszenie postępowania administracyjnego)
15.2.5. Skutki prawne zawieszenia postępowania
15.2.5.1. Uwagi ogólne
15.2.5.2. Wstrzymanie dalszego biegu postępowania
15.2.5.3. Wstrzymanie biegu terminów przewidzianych w kodeksie
15.2.5.4. Obowiązek organu administracji publiczne) podjęcia działań
w celu usunięcia przeszkody do dalszego prowadzenia
postępowania (art. 99) lub wykonania innych czynności
procesowych (art. 100 ő 1 i 2 w zw. z ő 3)
15.2.5.5. Niedopuszczalność podejmowania innych czynności
procesowych
15.2.5.6. Uchylenie bądź uznanie za nieistniejące czynności
procesowych
15.2.5.7. Rozpoczęcie biegu 3-letniego terminu na zwrócenie się
przez stronę (strony) o podjęcie postępowania. Problem
uznania żądania wszczęcia postępowania za wycofane
15.2.6. Podjęcie zawieszonego postępowania administracyjnego
15.2.6.1. Uwagi wstępne
15.2.6.2. Podjęcie postępowania zawieszonego obligatoryjnie
15.2.6.3. Podjęcie postępowania zawieszonego fakultatywnie
15.2.6.4. Nadzwyczajny tryb podjęcia zawieszonego postępowania
15.2.6.5. Skutki podjęcia zawieszonego postępowania
administracyjnego
15.2.7. Rozstrzygnięcie w kwestii zawieszenia postępowania
15.3. Odroczenie czynności procesowych

ROZDZIAŁ 16. Etap podjęcia rozstrzygnięcia
16.1. Zasada wypowiedzenia się przed rozstrzygnięciem
16.2. Zasada aktualności podstawy prawnej i faktycznej
16.3. Zasada właściwości organu na dzień orzekania
16.4. Zasada rozstrzygania w granicach sprawy
16.5. Zasada rozstrzygania merytorycznego
16.5.1. Istota merytorycznego orzekania w administracyjnym postępowaniu
jurysdykcyjnym
16.5.2. Umorzenie postępowania administracyjnego
16.5.2.1. Istota umorzenia postępowania administracyjnego
16.5.2.2. Ewolucja instytucji umorzenia postępowania
administracyjnego
16.5.2.3. Podstawy umorzenia postępowania administracyjnego
16.5.2.3.1. Uwagi ogólne
16.5.2.3.2. Podstawa obligatoryjna - bezprzedmiotowość
postępowania (art. 105 ő 1 k.p.a.)
16.5.2.3.3. Podstawa fakultatywna (art. 105 ő 2 k.p.a.)
16.5.2.3.4. Szczególne podstawy umorzenia postępowania
administracyjnego
16.5.2.3.4.1. Umorzenie postępowania wszczętego
z urzędu w sprawie, w której przepis
prawa wymaga wniosku strony
(art. 61 ő 2 k.p.a.)
16.5.2.3.4.2. Umorzenie zawieszonego fakultatywnie postępowania administracyjnego (art. 98 ő 2 k.p.a.)
16.5.2.3.4.3. Umorzenie postępowania administracyjnego przez organ
odwoławczy (art. 138 ő 1 pkt 2 in fine k.p.a.)
16.5.2.3.4.4. Umorzenie postępowania odwoławczego (art. 138 ő 1
pkt 3 k.p.a.)
16.5.2.3.5. Negatywne podstawy umorzenia postępowania administracyjnego
16.5.2.4. Forma umorzenia i odmowy umorzenia postępowania
administracyjnego. Stabilność decyzji o umorzeniu postępowania
16.5.2.5. Skutki umorzenia postępowania administracyjnego
16.6. Zasada rozstrzygania w formie decyzji
16.7. Zasada niejawności ukształtowania treści rozstrzygnięcia

ROZDZIAŁ 17. Kodeksowe modele odformalizowania postępowania
17.1. Milczące załatwienie sprawy w postępowaniu administracyjnym
17.1.1. Jurysdykcyjne postępowanie administracyjne jako mechanizm
kształtowania uprawnień publicznoprawnych
17.1.2. Niewładcze sposoby kształtowania praw i obowiązków w prawie
administracyjnym
17.1.3. Znaczenie milczenia w procesowym prawie administracyjnym
17.1.3.1. Uwagi ogólne na temat milczenia w prawie
17.1.3.2. Milczenie a bezczynność w działaniu organu
17.1.3.3. Milczące załatwienie sprawy jako element dynamiki
procesu
17.1.4. Kodeksowa reglamentacja milczącego załatwienia sprawy
17.1.4.1. Teoretycznoprawne ujęcie milczącego załatwienia sprawy
17.1.4.2. Przedmiotowe przesłanki milczącego załatwienia sprawy
17.1.4.3. Podmiotowe przesłanki milczącego załatwienia sprawy
administracyjnej
17.1.4.4. Materialnoprawne przesłanki milczącego załatwienia
sprawy
17.1.4.5. Skuteczność prawna milczącego załatwienia sprawy
17.1.4.6. Data związania milczącym załatwieniem sprawy
17.1.4.7. Postępowanie administracyjne w sprawie załatwianej
milcząco
17.2. Postępowanie uproszczone
17.2.1. Uwagi wprowadzające
17.2.2. Przesłanki dopuszczalności
17.2.3. Czynności postępowania uproszczonego
17.2.3.1. Etap wszczęcia
17.2.3.2. Etap wyjaśniania
17.2.3.3. Etap rozstrzygania

Autorzy