CYWILNOPRAWNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ PROFESJONALNEGO PEŁNOMOCNIKA ZA BŁĄD

ISBN: 978-83-8235-493-5

265 stron
format: A5
oprawa: twarda
Rok wydania: 2021

Monografia jest odpowiedzią na wciąż niewyczerpujące opracowanie tematyki cywilnoprawnej odpowiedzialności profesjonalnego pełnomocnika za błąd. Autorka w sposób kompleksowy stara się wytłumaczyć główne problemy związane z tą instytucją, jakie pojawiają się zarówno na gruncie teoretycznym, jak i praktycznym.

Celem monografii jest przedstawienie złożoności zawodów profesjonalnych pełnomocników, na przykładzie radcy prawnego, adwokata, barristera, solicitora, abogado i procuradora de los tribunales, a w tym: drogi, jaką muszą przebyć do osiągnięcia uprawnień zawodowych oraz pokazania złożoności roli, jaką pełnią, wykonując obowiązki zawodowe. Autorka w publikacji błąd popełniony przez pełnomocnika definiuje w sposób obiektywny, tj. jako postępowanie sprzeczne z powszechnie akceptowaną wiedzą prawniczą i powinnościami zawodowymi, wynikającymi z umowy z klientem, ustaw zawodowych, zasad etyki oraz deontologii zawodu.

Autorka dokonuje szczegółowej analizy - w kontraście do zasad wynikających z europejskich reżimów prawnych (Hiszpanii oraz Anglii i Walii) - polskiego modelu odpowiedzialności cywilnoprawnej profesjonalnego pełnomocnika za błąd w celu weryfikacji, czy i w jakim zakresie potrzebna jest jego zmiana bądź uzupełnienie. W publikacji dokonano oceny obecnego modelu odpowiedzialności oraz wysunięto postulaty de lege ferenda. Porównanie reżimów odpowiedzialności, analiza aspektów pozytywnych i negatywnych każdego z systemów oraz ich zestawienie, przyczyniło się do wyciągnięcia wniosków relewantnych z punktu widzenia optymalnego modelu odpowiedzialności profesjonalnego pełnomocnika za błąd.

Niewątpliwym atutem tej pozycji jest odwołanie nie tylko do najnowszego orzecznictwa, lecz także powiązanie tematu w ogóle z praktyką sądową, poprzez wybranie najciekawszych aspektów i kontekstów dla przedmiotowej odpowiedzialności trzech różnych porządków prawnych: polskiego, hiszpańskiego oraz Anglii i Walii.

Część teoretyczna przeplata się z częścią praktyczną publikacji, co czyni ją swoistym poradnikiem dotyczącym instytucji odpowiedzialności cywilnej profesjonalnego pełnomocnika.

Każdy rozdział został opatrzony krótkim podsumowaniem. Zwieńczeniem całej monografii jest przedstawienie przez Autorkę wniosków końcowych, w których w sposób niezwykle klarowny podsumowuje dotychczasowe funkcjonowanie samorządów zawodowych i zasady wykonywania zawodu zarówno w Polsce, Hiszpanii, jak i Anglii i Walii. Autorka trafnie wysuwa też postulaty de lege ferenda w zakresie rozwiązań, które mogłyby zostać wprowadzone do polskiego systemu w celu usprawnienia obecnego reżimu odpowiedzialności cywilnej polskich profesjonalnych pełnomocników.

Książka adresowana jest do przedstawicieli wszystkich zawodów prawniczych, w tym przede wszystkim sędziów, adwokatów, radców prawnych, a także prokuratorów czy komorników. Jest też dobrym ugruntowaniem wiedzy dla aplikantów, studentów prawa, jak również osób zainteresowanych tematyką odpowiedzialności cywilnej.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Bibliografia

Wstęp

Rozdział I. Status profesjonalnego pełnomocnika w polskim systemie
prawnym
ő 1. Adwokat
I. Rys historyczny
II. Dane demograficzne
III. Charakter zawodu
IV. Formy prowadzenia działalności
V. Szkolenie
VI. Organy nadzoru
VII. Postępowanie dyscyplinarne
ő 2. Radca prawny
I. Rys historyczny
II. Charakter zawodu
A. Profesjonalizacja
B. Zawód zaufania publicznego
C. Wolny zawód
D. Zawód regulowany
III. Tytuł zawodowy
IV. Formy prowadzenia działalności
V. Aktualny status zawodu
VI. Szkolenie
VII. Organy nadzoru
VIII. Postępowanie dyscyplinarne
ő 3. Unifikacja zawodów radcy prawnego i adwokata
ő 4. Podsumowanie

Rozdział II. Przesłanki odpowiedzialności cywilnej radcy prawnego
i adwokata w polskim systemie prawnym
ő 1. Uwagi wstępne
ő 2. Relacja z klientem
ő 3. Charakter zobowiązania - starannego działania czy rezultatu
ő 4. Odpowiedzialność cywilna - uwagi ogólne
I. Uwagi wstępne
II. Odpowiedzialność deliktowa
III. Odpowiedzialność kontraktowa
IV. Zbieg odpowiedzialności ex contractu i ex delicto
ő 5. Podstawy prawne odpowiedzialności a forma wykonywania
I. Uwagi wstępne
II. Stosunek pracy
III. Spółka cywilna
IV. Spółka jawna
V. Spółka partnerska
VI. Spółka komandytowa
VII. Działanie więcej niż jednego pełnomocnika w danej sprawie
ő 6. Przesłanki cywilnej odpowiedzialności profesjonalnego
pełnomocnika
I. Zdarzenie sprawcze
II. Szkoda
A. Uwagi wstępne
B. Rodzaje szkody
1. Uwagi wstępne
2. Szkoda majątkowa
3. Szkoda niemajątkowa - krzywda
C. Zakres szkody w sprawach przeciwko pełnomocnikom
D. Zwrot wynagrodzenia
E. Sposób naprawienia szkody
F. Sposób obliczania wysokości szkody
G. Prawdopodobieństwo wyegzekwowania roszczenia
III. Wina
A. Uwagi wstępne
B. Element obiektywny winy
C. Subiektywny element winy
IV. Związek przyczynowy
V. Przyczynienie się poszkodowanego
ő 7. Podsumowanie

Rozdział III. Analiza przypadków praktycznych w polskim systemie
prawnym
ő 1. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej
I. Uwagi wstępne
II. Stan prawny
A. Uwagi wstępne
B. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej radców
prawnych
C. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej adwokatów
III. Ubezpieczenie OC w praktyce
ő 2. Sprawy przeciwko pełnomocnikom w praktyce
I. Postępowanie dyscyplinarne
II. Postępowanie sądowe
A. Uwagi wstępne
B. Wyrok SN z 16.6.2010 r. w sprawie I CSK 481/09 -
hipotetyczne rozstrzygnięcie pierwotnego roszczenia
1. Stan faktyczny
2. Rozstrzygnięcie
3. Uzasadnienie prawne
4. Komentarz
C. Wyrok SA w Białymstoku z 16.11.2006 r. w sprawie
I ACa 620/06 - aktywna rola pełnomocnika w ustalaniu
okoliczności istotnych dla sprawy
1. Stan faktyczny
2. Rozstrzygnięcie
3. Uzasadnienie prawne
4. Komentarz
D. Wyrok SA w Warszawie z 20.4.2011 r. w sprawie I ACa
1186/10 - związek przyczynowy pomiędzy naruszeniem
a szkodą
1. Stan faktyczny
2. Rozstrzygnięcie
3. Uzasadnienie prawne
4. Komentarz
E. Wyrok SN z 21.10.2004 r. w sprawie V CK 61/04 -
zwrot wynagrodzenia w razie niedochowania należytej
staranności przez pełnomocnika
1. Stan faktyczny
2. Rozstrzygnięcie
3. Uzasadnienie prawne
4. Komentarz
F. Wyrok SA w Białymstoku z 6.12.2012 r. w sprawie I ACa
400/12 - zadośćuczynienie za krzywdę
1. Stan faktyczny
2. Rozstrzygnięcie
3. Uzasadnienie prawne
4. Komentarz
ő 3. Podsumowanie

Rozdział IV. Status profesjonalnego pełnomocnika w Anglii i Walii
ő 1. Uwagi wstępne
ő 2. Barrister
I. Uwagi wstępne
II. Chambers
III. Formy wykonywania zawodu
IV. Szkolenie - dostęp do zawodu
V. Organy nadzoru
VI. Społeczność barristerów
VII. Postępowanie dyscyplinarne
ő 3. Solicitor
I. Uwagi wstępne
II. Formy wykonywania zawodu
III. Szkolenie - dostęp do zawodu
IV. Organy nadzoru
V. Postępowanie dyscyplinarne
ő 4. Powiązania pomiędzy zawodami barristera oraz solicitora
ő 5. Legal Services Board
ő 6. Legal Ombudsman
ő 7. Alternative Business Structure
ő 8. Podsumowanie

Rozdział V. Cywilna odpowiedzialność profesjonalnego pełnomocnika
w reżimie prawa angielskiego
ő 1. Uwagi ogólne
ő 2. Wiedza prawnicza
ő 3. Umowa z klientem
I. Zakres obowiązków
II. Forma umowy
III. Sposób wykonywania obowiązków
IV. Rodzaje postanowień umownych i konsekwencje ich
naruszenia
ő 4. Odpowiedzialność za czyny niedozwolone (torts)
I. Uwagi wstępne
II. Obowiązek zachowania należytej staranności (duty of care)
III. Naruszenie obowiązku zachowania należytej staranności
IV. Przyczynowość
ő 5. Słuszność i stosunek powierniczy
ő 6. Obowiązek zachowania poufności
ő 7. Szkoda
I. Utrata szansy (loss of chance)
II. Czysta szkoda ekonomiczna (pure economic loss)
ő 8. Odszkodowanie
I. Uwagi wstępne
II. Świadome wprowadzenie w błąd
III. Odszkodowanie za cierpienia psychiczne
IV. Zwrot wynagrodzenia
ő 9. Procedura poprzedzająca powództwo
ő 10. Podsumowanie

Rozdział VI. Analiza przypadków praktycznych w angielskim systemie
prawnym
ő 1. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej
I. Barristerzy
II. Solicitorzy
ő 2. Dane statystyczne
I. Postępowanie dyscyplinarne
A. Barristerzy
B. Solicitorzy
II. Postępowanie sądowe - analiza orzecznictwa
A. Uwagi wstępne
B. AIB Group (UK) PLC v. Mark Redler and Co Solicitors -
zakres naprawienia szkody
1. Stan faktyczny
2. Rozstrzygnięcie
3. Stan prawny
4. Komentarz
C. Nocton v. Lord Ashburton - relacja powiernicza łącząca
solicitora z klientem
1. Stan faktyczny
2. Rozstrzygnięcie
3. Stan prawny
4. Komentarz
D. Legal Ombudsman v. Howard Robert Gillespie Young
1. Stan faktyczny
2. Rozstrzygnięcie
3. Komentarz
ő 3. Podsumowanie

Rozdział VII. Status profesjonalnego pełnomocnika w hiszpańskim
systemie prawnym
ő 1. Uwagi wstępne
ő 2. Abogados
I. Uwagi wstępne
II. Charakter zawodu i pełnione przez niego funkcje
III. Izby adwokackie (colegios)
IV. Formy wykonywania zawodu
A. Uwagi wstępne
B. Forma indywidualna
C. Forma zbiorowa
ő 3. Procurador
I. Uwagi wstępne
II. Obowiązki procuradora
III. LexNet
ő 4. Szkolenie - dostęp do zawodu
ő 5. Dane demograficzne
ő 6. Abogados w hiszpańskiej konstytucji
ő 7. Organ nadzoru
ő 8. Postępowanie dyscyplinarne
I. Uwagi wstępne
II. Postępowanie przed izbą adwokacką
A. Uwagi wstępne
B. Rodzaje naruszeń
C. Sankcje
D. Uwagi końcowe
ő 9. Podsumowanie

Rozdział VIII. Cywilna odpowiedzialność profesjonalnego pełnomocnika
w reżimie prawa hiszpańskiego
ő 1. Uwagi wstępne
ő 2. Charakterystyka relacji pełnomocnik-klient
I. Stosunek prawny
II. Zobowiązanie starannego działania i rezultatu
ő 3. Ogólne przesłanki odpowiedzialności
I. Uwagi wstępne
II. Wina
III. Szkoda
IV. Związek przyczynowy
ő 4. Odpowiedzialność kontraktowa abogado
ő 5. Odpowiedzialność deliktowa abogado
ő 6. Ciężar dowodu
ő 7. Zbieg odpowiedzialności kontraktowej i deliktowej abogado
ő 8. Przesłanki szczególne odpowiedzialności abogado
I. Uwagi wstępne
II. Zdarzenie sprawcze - typologia, najczęstsze naruszenia
A. Uwagi wstępne
B. Obowiązki informacyjne
C. Uchybienie terminom
D. Naruszenie obowiązków w trakcie procesu
E. Inne naruszenia
F. Podsumowanie
III. Szkoda
A. Uwagi ogólne
B. Rodzaje szkody
C. Kryteria obliczania wysokości odszkodowania
IV. Związek przyczynowy
V. Wina
ő 9. Podsumowanie

Podsumowanie i wnioski końcowe
ő 1. Uwagi ogólne
ő 2. Funkcjonowanie samorządów zawodowych i zasady wykonywania
zawodu - podsumowanie
I. Uwagi wstępne
II. Podsumowanie funkcjonowania samorządu zawodowego
i zasad wykonywania zawodu abogado (Hiszpania)
III. Podsumowanie funkcjonowania samorządu zawodowego
i zasad wykonywania zawodów solicitora i barristera (Anglia
i Walia)
IV. Wnioski dotyczące rozwiązań możliwych do wprowadzenia
w Polsce
ő 3. Reżim odpowiedzialności cywilnoprawnej - podsumowanie
I. Podobieństwa łączące analizowane reżimy odpowiedzialności
II. Różnice dzielące analizowane reżimy odpowiedzialności
ő 4. Modelowa odpowiedzialność
I. Uwagi ogólne
II. Typologia błędów pełnomocników
III. Model odpowiedzialności
ő 5. Uwagi de lege lata odnośnie do systemu polskiego
ő 6. Uwagi de lege ferenda odnośnie do systemu polskiego

Indeks rzeczowy