ALTERNATYWNE METODY ROZWIĄZYWANIA SPORÓW BUDOWLANYCH

ISBN: 978-83-8061-997-5

279 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2021

W pierwszej kolejności w niniejszej publikacji uwaga została poświęcona negocjacjom, ze szczególnym ich uwzględnieniem w procesie rozwiązywania sporów budowlanych. Negocjacje mają kluczowe znaczenie dla rozwiązywania konfliktów powstałych w trakcie realizacji inwestycji budowlanej - chociażby ze względu na okoliczność, że umożliwiają stronom szybkie i niesformalizowane osiągnięcie porozumienia bez konieczności angażowania osób postronnych. Negocjacje mogą uwzględniać interesy każdej ze stron, które poprzez składanie wzajemnych oświadczeń i obustronne czynienie ustępstw doprowadzą do uzgodnienia sposobu rozwiązania spornych kwestii. Ta forma ADR ma kluczowe znaczenie w procesie budowlanym, np. ze względu na częste zmiany cen materiałów budowlanych czy też zmiany stosunków spełnienia świadczenia mogących doprowadzić do sytuacji, w której realizacja umowy o roboty budowlane będzie znacznie utrudniona, a w skrajnych przypadkach - wręcz niemożliwa. Wówczas dzięki negocjacjom strony będą mogły uniknąć sformalizowanych procedur związanych z sądowym rozwiązaniem sporu, czy też daleko idących negatywnych konsekwencji będących skutkiem zerwania kontraktu. Ponadto negocjacje stają się korzystnym sposobem zakończenia sporu umożliwiającym wzięcie pod uwagę okoliczności mających wpływ na treść umowy, a których przy zawarciu pierwotnej umowy strony nie mogły przewidzieć.
Mediacja jako kolejna metoda ADR stanowi niewątpliwie atrakcyjną procedurę umożliwiającą polubowne rozwiązanie sporów bez konieczności angażowania czynnika państwowego, tj. sądu. Zasadniczą cechą charakterystyczną dla mediacji jest udział w postępowaniu bezstronnej osoby trzeciej, która nie tylko czuwa nad zapewnieniem właściwego przebiegu rozmów, lecz także umożliwia stronom odbudowanie wzajemnej komunikacji3. Ta cecha pozwala odróżnić mediację od negocjacji. Mediator znajduje się pomiędzy dwiema stronami posiadającymi sprzeczne poglądy na zaistniały między nimi konflikt. Jego rola polega na wspieraniu stron w znalezieniu wspólnego rozwiązania sporu4. Z osobą pełniącą funkcję mediatora może wiązać się kolejna korzyść dla stron - jego doświadczenie oraz specjalistyczna techniczna wiedza z zakresu obejmującego zaistniały spór, której może nie posiadać orzekający sąd. Okoliczność ta niewątpliwie przemawia za słusznością i celowością rozwiązywania sporów z wykorzystaniem tej metody ADR.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Wstęp

1. Alternatywne metody rozwiązywania sporów, prawo budowlane - pojęcie i geneza
1.1. Geneza i rozwój alternatywnych metod rozwiązywania sporów
1.1.1. ADR w Polsce
1.1.2. Pojęcie konfliktu
1.1.3. Negocjacje
1.1.4. Mediacja
1.1.5. Arbitraż
1.2. Kształtowanie się prawa budowlanego
1.2.1. Kształtowanie się prawa budowlanego w Polsce
1.2.2. Prawo budowlane w II Rzeczypospolitej
1.2.3. Prawo budowlane po II wojnie światowej
1.3. Przedmiot prawa budowlanego
1.4. Uczestnicy procesu budowlanego
1.5. Wolność w prawie budowlanym
1.6. Podsumowanie

2. Negocjacje w sporach budowlanych
2.1. Istota i charakter negocjacji
2.1.1. Definicja negocjacji
2.1.2. Negocjacje a konflikt
2.2. Strategie negocjacyjne
2.2.1. Negocjacje pozycyjne
2.2.2. Negocjacje problemowe
2.2.3. Negocjacyjny tryb kształtowania porozumienia
2.3. Etapy negocjacji
2.3.1. Przygotowanie negocjacji
2.3.2. Prowadzenie dyskusji
2.3.3. Składanie propozycji
2.3.4. Zamknięcie negocjacji
2.4. BATNA w negocjacjach
2.5. Negocjacje w kontekście sporów powstałych w ramach realizacji inwestycji budowlanej
2.5.1. Źródła konfliktów powstałych w związku z realizacją inwestycji budowlanej
2.5.2. Negocjacje jako forma rozwiązania konfliktu powstałego pomiędzy inwestorem, wykonawcą oraz podwykonawcą
2.5.3. Negocjacje jako polubowna forma rozwiązania sporu pomiędzy wykonawcą a projektantem
2.5.4. Negocjacje jako polubowna forma rozwiązania konfliktu powstałego w przypadku stwierdzenia wad podczas odbioru obiektu budowlanego
2.6. Negocjacje a bieg terminu przedawnienia
2.7. Podsumowanie

3. Mediacja w sporach budowlanych
3.1. Charakterystyka instytucji mediacji
3.2. Definicja mediacji
3.3. Mediacja w Polsce 1
3.3.1. Mediacja w sprawach cywilnych
3.3.2. Mediacja w toku postępowania przed organem administracyjnym
3.3.3. Mediacja w sprawach sądowoadministracyjnych
3.3.4. Mediacja w sprawach karnych
3.4. Mediacja w wybranych krajach
3.5. Podstawowe zasady mediacji
3.5.1. Zasada dobrowolności
3.5.2. Zasada bezstronności
3.5.3. Zasada neutralności i niezależności
3.5.4. Zasada poufności
3.6. Rola mediatora
3.7. Wszczęcie postępowania mediacyjnego
3.7.1. Umowa o mediację
3.7.2. Mediacja sądowa
3.8. Mediacja a bieg terminu przedawnienia
3.9. Przebieg i zakończenie mediacji
3.10. Wady i zalety mediacji
3.11. Zastosowanie mediacji przy rozwiązywaniu sporów wynikłych w trakcie realizacji inwestycji budowlanej
3.11.1. Mediacja a Warunki Kontraktowe FIDIC
3.11.2. Mediacja w sprawach budowlanych na przykładzie wybranych systemów prawnych
3.11.2.1. Mediacje w sporach budowlanych w prawie niemieckim
3.11.2.2. Mediacje budowlane w Stanach Zjednoczonych
3.11.2.3. Mediacje budowlane w Wielkiej Brytanii
3.12. Podsumowanie

4. Arbitraż w sporach budowlanych
4.1. Wprowadzenie
4.2. Cechy postępowania arbitrażowego
4.3. Rola stron w postępowaniu arbitrażowym
4.4. Zdatność arbitrażowa sporu
4.5. Zapis na sąd arbitrażowy
4.5.1. Treść zapisu na sąd arbitrażowy
4.5.2. Nieważność zapisu na sąd polubowny
4.5.3. Zakres przedmiotowy umowy o arbitraż
4.6. Skład sądu arbitrażowego
4.6.1. Powołanie i wybór arbitra
4.6.2. Niezależność i bezstronność arbitrów
4.6.3. Status prawny arbitra
4.6.4. Odpowiedzialność arbitra
4.7. Zakończenie sporu w ramach postępowania arbitrażowego
4.7.1. Prawo właściwe dla rozstrzygnięcia przez sąd arbitrażowy
4.7.2. Polubowne zakończenie sporu w drodze ugody
4.8. Wyrok sądu arbitrażowego
4.9. Wady i zalety arbitrażu
4.10. Postępowanie polubowne w świetle regulacji FIDIC
4.10.1. Roszczenie i jego znaczenie w świetle regulacji FIDIC
4.10.2. Postępowanie przed komisją rozjemczą jako etap poprzedzający arbitraż
4.10.2.1. Skład komisji rozjemczej
4.10.2.2. Rozstrzygnięcie komisji rozjemczej
4.10.3. Arbitraż w świetle regulacji Warunków Kontraktowych FIDIC
4.10.4. Arbitraż i procedura polubownego rozwiązywania sporów według Warunków Kontraktowych FIDIC na przykładzie Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych
4.11. Podsumowanie

Zakończenie

Bibliografia