AFGANISTAN W CIENIU WOJNY. ROZWAŻANIA NA TEMAT GEOGRAFII, HISTORII, BEZPIECZEŃSTWA I PRAWA WOJENNEGO

ISBN: 978-83-66445-24-6

164 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2022

Niniejsza monografia oparta jest o analizę wydarzeń związanych z ponad wiekowym okresem walk o kształt afgańskiego państwa: o uzyskanie przez nie suwerenności, unormowanie stosunków społecznych pomimo istniejących między obywatelami różnic na tle religijnym, podziałów klanowych czy plemiennych, a także zmniejszenie roli różnego rodzaju kodeksów plemiennych, wprowadzających zasady, którym bardzo często brak jest człowieczeństwa, szczególnie wobec kobiet. Tego rodzaju problemami nękany był Afganistan, który przez wieki pogrążony był w kolejnych konfliktach: jeżeli nie w walkach z najeźdźcami zewnętrznymi, to w wojnach domowych, toczonych przede wszystkim z powodów religijnych i w wyniku sporów o władzę - nie tylko nad samym krajem, ale i nad przekonaniami i obyczajowością jego mieszkańców, którymi można by dzięki niej sterować. Kraj ten zlokalizowany jest na styku granic trzech regionów azjatyckich i charakteryzuje się wyżynno-górzystą topografią, co przy silnym rozbiciu plemiennym i wysokiej samodzielności poszczególnych grup sprawiło, że przez wiele wieków skutecznie odpierał on wszelkie próby podboju ze strony zarówno mocarstw światowych, jak i poszczególnych państw ościennych, pozostając niezdobytym terytorium. Niestety, jednocześnie był on uwikłany w liczne wojny domowe na tle religijnym, a kwestie wyznaniowe były dla niektórych grup obywateli - reprezentujących skrajny fundamentalizm islamski - determinujące na tyle, że weszli oni na drogę totalnej negacji sposobu życia ośrodków kultury zachodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Stanów Zjednoczonych Ameryki.

SPIS TREŚCI

Wstęp

Rozdział I. Afganistan
1.1. Położenie
1.2. Sąsiedzi
1.3. Surowce i zasoby naturalne
1.4. Struktura etniczna
1.5. Krótki rys historyczny

Rozdział II. Mocarstwa w Afganistanie
2.1. Imperium Brytyjskie w Afganistanie
2.1.1.1 wojna brytyjsko-afgańska (1839-1842)
2.1.2. II wojna brytyjsko-afgańska (1878-1880)
2.1.3. III wojna brytyjsko-afgańska (1919)
2.2. Rosyjska interwencja w Afganistanie i jej skutki
2.2.1. Przyczyny interwencji oraz jej przebieg w grudniu 1979 r.
2.2.2. Okupacja Afganistanu po 1979 r.
2.2.3. Działania wojsk radzieckich w latach 1980-1989
2.3. Amerykańska wojna z terroryzmem wsparta działaniami Sojuszników i jej efekty
2.3.1. Ataki z 11 września 2001 r. i reakcja USA
2.3.2. Wejście NATO do gry - misja ISAF
2.3.3. Zwrot w polityce USA za czasów rządów Donalda Trumpa
2.4. Podsumowanie polityki mocarstw w Afganistanie

Rozdział III. Talibowie i mudżahedini - analiza przypadku
3.1. Talibowie - kim są i jak rządzą?
3.2. Charakterystyka mudżahedinów i roli odegranej przez nich w Afganistanie
3.3. Marsz talibów po władzę: lata 1994-2001
3.4. Sytuacja w Afganistanie w latach 2002-2021
3.5. Obecne uwarunkowania w Afganistanie

Rozdział IV. Interwencje w Afganistanie w optyce prawno-międzynarodowych regulacji
4.1. Wprowadzenie do tematu
4.2. Prawo międzynarodowe wobec problematyki wojny i użycia siły
4.3. Interwencje, ich rodzaje i dopuszczalność w kontekście zakazu użycia siły
4.4. Wielokrotne interwencje w Afganistanie w kontekście prawno-międzynarodowych norm regulujących użycie siły
4.5. Podsumowanie

Bibliografia

Spis ilustracji