ZNACZENIE I ROZWÓJ KOMPETENCJI POLSKICH KIEROWNIKÓW PROJEKTÓW INFORMATYCZNYCH

ISBN: 978-83-8030-333-1

446 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2020

Zarządzanie projektami, oprócz stanowienia wyodrębnionej profesji, jest istotną kompetencją znacznej części kadry zarządzającej. Niezależnie od tego, czy menedżer sam realizuje projekty, czy też je nadzoruje lub w nich uczestniczy, wiedza i umiejętności - przynależne tej subdyscyplinie nauk o zarządzaniu - są niezbędne i istnieje potrzeba ich kształcenia i rozwoju.
Na potrzebę tę odpowiada zarówno branża szkoleniowa, jak i szkolnictwo wyższe. Uczelnie wyższe coraz częściej powołują studia podyplomowe o kierunku zarządzania projektami, a nawet tworzą specjalizacje studiów magisterskich. Nie zidentyfikowano jednak w dorobku polskich akademików badań, które wskazywałyby, jakie kompetencje chcą rozwijać kierownicy projektów IT oraz w jaki sposób chcą to czynić. Wskazaną uprzednio lukę należy zatem rozszerzyć o zagadnienia związane z kompetencjami wymagającymi rozwoju, a także poprzez pytanie o metody i formy rozwoju, zarówno stosowane, jak i pożądane przez kierowników projektów.
Niniejsza praca ma na celu zniwelowanie wskazanej powyżej luki. Celem badawczym w ujęciu najbardziej ogólnym jest wzbogacenie istniejącego dorobku w zakresie wiedzy o: znaczeniu kompetencji kierowników projektów informatycznych dla rezultatów ich pracy, różnicach znaczenia kompetencji względem charakterystyk indywidualnych i sytuacyjnych, dążeniach do rozwoju kompetencji, a także o stosowanych i preferowanych sposobach tego rozwoju. Ogólne sformułowanie podstawowych pytań badawczych wyznacza zarazem cztery obszary badań ujęte w niniejszej publikacji.
1. Jakie jest znaczenie poszczególnych kompetencji kierowników projektów informatycznych? Które kompetencje mają największe znaczenie?
2. Czy i w jaki sposób znaczenie to jest różne przy odmiennych charakterystykach indywidualnych i kontekstu?
3. Jakich kompetencji dotyczą dążenia rozwojowe kierowników projektów?
4. W jaki sposób dążenia te są w praktyce realizowane? Jak sami kierownicy projektów chcieliby je realizować?
Uzyskanie odpowiedzi na powyższe pytania, będące zasadniczym celem podejmowanego przez autora niniejszej rozprawy trudu badawczego, wniesie wkład, który będzie użyteczny zarówno w wymiarze naukowym, jak i dla praktyki biznesowej. Wiedza o znaczeniu kompetencji kierowników projektów informatycznych, o formach i metodach rozwoju przez nich preferowanych będzie przydatna dla praktyków w dwóch obszarach: planujących rozwój kompetencji kierowników projektów oraz kształtujących ofertę rynkową działań doskonalenia kompetencji.
Tryb badawczy i struktura pracy
W przyjętym trybie badawczym wyodrębniono trzy etapy opisane poniżej.
1. Badania studialne, obejmujące eksplorację istniejącego stanu wiedzy w zakresie kompetencji jako koncepcji, kompetencji menedżerskich oraz kompetencji kierowników projektów.
2. Etap ten ma charakter przygotowawczy do badań empirycznych, dlatego autor poświęca w nim szczególną uwagę wynikom dotychczasowych badań w zakresie kompetencji kierowników projektów.
3. Badania empiryczne, realizowane w trzech krokach.
4. Etap ten koncentrował się na opracowaniu i zweryfikowaniu instrumentu badawczego, jego pilotażu, następnie obejmował realizację badań zasadniczych.
5. Analiza wyników badań, opracowanie wniosków oraz weryfikacja hipotez i odpowiedzi na szczegółowe pytania badawcze.

SPIS TREŚCI

Wstęp

Kontekst i cel pracy
Tryb badawczy i struktura pracy
Ograniczenia rozprawy

CZĘŚĆ I

TŁO PROBLEMATYKI KOMPETENCJI KIEROWNIKÓW PROJEKTÓW IT

1. Kompetencje i ich zbiory
1.1. Spojrzenie na kompetencje
1.2. Kompetencje z perspektywy zachowań czy zadań?
1.3. Kompozycja i rola kompetencji
1.4. Kategoryzacja kompetencji
1.5. Agregaty kompetencji - modele, profile i standardy
1.6. Kompetencje - obszary zastosowań
1.7. Podsumowanie

2. Menedżer i jego praca
2.1. Praca menedżera w ujęciach klasycznych
2.2. Współczesne spojrzenie na pracę menedżera

3. Kompetencje menedżerów w koncepcjach i badaniach
3.1. Kompetencje, kwalifikacje, umiejętności menedżerów
3.2. Charakterystyki ujęć badawczych
3.3. Modele kompetencji menedżerskich
3.3.1. Struktury zbiorów kompetencji, kwalifikacji, umiejętności
3.3.2. Kompetencje, kwalifikacje, umiejętności menedżerów

4. Kierownik projektu - menedżer specjalizowany
4.1. Projekty i zarządzanie projektami
4.2. Projekty informatyczne
4.3. Kierownik projektu z perspektywy ról menedżerskich

5. Kompetencje kierownika projektu
5.1. Modele i standardy kompetencyjne dla kierowników projektów
5.1.1. Podstawowe informacje o standardach
5.1.1.1. AIPM Competency Standards (AIPM-CS)
5.1.1.2. APM Competence Framework (APM-CF)
5.1.1.3. Standard GAPPS
5.1.1.4. IPMA Competency Baseline 3.0 (ICB3)
5.1.1.5. IPMA Individual Competence Baseline 4 (ICB4)
5.1.1.6. Project Manager Competency Development Framework (PMCDF)
5.1.2. Struktury informacyjne standardów
5.1.3. Kompetencje definiowane w standardach
5.1.4. Standardy kompetencyjne PM - podsumowanie
5.2. Kompetencje kierownika projektu - ujęcia badawcze
5.2.1. Kompetencje kierownika projektu - aspekt identyfikacji
5.2.2. Kompetencje kierownika projektu - ocena istotności
5.2.3. Kompetencje kierownika projektu - ewaluacja
5.2.4. Ujęcia badawcze - spojrzenie krytyczne
5.3. Kompetencje kierowników projektów w badaniach empirycznych
5.3.1. Grupowania kompetencji kierowników projektów
5.3.2. Kompetencje identyfikowane u kierowników projektów
5.3.2.1. Kompetencje profesjonalne
5.3.2.2. Kompetencje behawioralne
5.3.2.3. Identyfikowane kompetencje kierowników projektów informatycznych
5.3.3. Znaczenie kompetencji kierowników projektów
5.3.4. Obraz z badań empirycznych - podsumowanie

6. Rozwój kompetencji kierowników projektów
6.1. Rozwój, szkolenie, doskonalenie
6.2. Formy i metody doskonalenia
6.3. Formy i metody doskonalenia kompetencji kierowników projektów

7. Sformułowanie hipotez i pytań badawczych

CZĘŚĆ II BADANIA EMPIRYCZNE

8. Założenia i przebieg badań empirycznych
8.1. Założenia realizacji badań empirycznych
8.2. Badania wstępne - charakterystyka i przebieg
8.3. Badania zasadnicze - charakterystyka i przebieg
8.3.1. Technika badania i dobór próby - dyskusja metodyki
8.3.2. Konstrukcja, weryfikacja i pilotaż kwestionariusza
8.3.3. Realizacja badania zasadniczego

9. Charakterystyki respondentów i kontekstu ich działania
9.1. Struktura płci i wieku
9.2. Wykształcenie respondentów
9.3. Certyfikaty profesjonalne
9.4. Charakterystyki organizacji, w których ankietowani realizują projekty
9.5. Charakterystyki prowadzonych projektów
9.5.1. Obszar dziedzinowy i wykorzystanie podejść zwinnych
9.5.2.Liczba zarządzanych projektów zespołu
9.6. Podsumowanie

10. Znaczenie kompetencji kierownika projektu IT
10.1. Uwagi metodyczne do analiz
10.2. Ogólny obraz uzyskanych wyników
10.3. Ocena znaczenia kompetencji w grupach rodzajowych
10.4. Ocena znaczenia kompetencji - ujęcie całościowe
10.5. Kompetencje kluczowe kierowników projektów
10.6. Podsumowanie i dyskusja uzyskanych wyników

11. Kompetencje kierownika projektu IT - różnice postrzegania
11.1. Uwagi metodyczne do analiz
11.2. Ogólny obraz grup o różnych poglądach na kompetencje kluczowe
11.3. Różnice postrzegania kompetencji behawioralnych
11.4. Różnice postrzegania kompetencji profesjonalnych - ?miękkie" obszary
11.5. Różnice postrzegania kompetencji profesjonalnych - ?twarde" obszary
11.6. Postrzeganie kompetencji kluczowych w projektach zwinnych
11.7. Kompetencje metodyczne - postrzegane znaczenie i jego różnice
11.8. Podsumowanie i dyskusja uzyskanych wyników

12. Dążenia rozwojowe kierowników projektów IT
12.1. Uwagi metodyczne do analiz
12.2. Grupa respondentów i ogólny obraz uzyskanych odpowiedzi
12.3. Dążenia rozwojowe w ujęciu rodzajowym
12.4. Dążenia rozwojowe w ujęciu szczegółowym i priorytetów
12.5. Podsumowanie i dyskusja uzyskanych wyników

13. Stosowane i preferowane instrumenty doskonalenia kompetencji
13.1. Charakterystyki wykorzystanych form i metod doskonalenia
13.2. Uwagi metodyczne do analiz
13.3. Ogólny obraz uzyskanych wyników
13.4. Korzystanie z form i metod rozwojowych
13.4.1. Rozwój samodzielny z wykorzystaniem literatury fachowej i multimediów
13.4.2. Korzystanie z form szkoleniowych oraz konferencji i seminariów
13.4.3. Programy mentoringu/coachingu oraz formy długotrwałe
13.5. Preferencje dla form i metod rozwojowych
13.6. Różnice postrzegania metod rozwojowych
13.7. Podsumowanie i dyskusja uzyskanych wyników
13.7.1. Metody samorozwoju
13.7.2. Formy szkoleniowe
13.7.3. Formy systematycznego rozwoju

14. Podsumowanie i refleksje końcowe
14.1. Refleksja poznawcza
14.2. Refleksja metodologiczna
14.3. Potencjalne kierunki dalszych badań
14.4. Słowo końcowe

ZAŁĄCZNIKI

Załącznik A. Kwestionariusz ankiety

Załącznik B. Tabele i rysunki uzupełniające

Spis tabel

Spis rysunków

Bibliografia