WPROWADZENIE DO STUDIÓW O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI. GENEZA NURTY PERSPEKTYWY

ISBN: 978-83-7972-947-0

stron: 234

format: B5

oprawa: miękka

rok wydania: 2025

Niniejsza książka ma pełnić przede wszystkim rolę podręcznika, w związku z tym podstawowym celem było zebranie i uporządkowanie informacji na temat studiów o niepełnosprawności, gdzie przedmiot ten postrzegany jest jako „społeczny, kulturowy i polityczny fenomen” (Goodley, 2011, s. 1). Złożoność przedmiotu studiów o niepełnosprawności przekłada się zarówno na ich interdyscyplinarność, a więc wykorzystanie i współpracę różnych perspektyw teoretycznych i metodologicznych dyscyplin naukowych zaangażowanych w badanie niepełnosprawności, jak i transdyscyplinarność, czyli pogłębioną relację nie tylko między podejściami naukowymi, ale również – przykładowo – artystycznymi, w celu stworzenia holistycznej perspektywy analitycznej i uzyskania jak najpełniejszego obrazu badanego zjawiska. Obie wymienione cechy studiów o niepełnosprawności łączą się z trzecią, którą jest uniwersalność, oznaczającą, że niepełnosprawność jest traktowana jako zjawisko powszechne, występujące we wszystkich ludzkich kulturach, a podstawowe ustalenia dotyczące sposobu rozumienia niepełnosprawności można potraktować jako punkt wyjścia analizy sytuacji osób z niepełnosprawnościami niezależnie od aktualnych kontekstów kulturowych i socjoekonomicznych, które w znacznym stopniu różnicują warunki życia w poszczególnych społecznościach i państwach świata.                                                                                        Ze wstępu

SPIS TREŚCI
 

Rozdział 1. „Przeciwko segregacji” – działalność organizacji UPIAS i początki interdyscyplinarnych studiów o niepełnosprawności
1.1. Niepełnosprawność a prawa człowieka
1.2. Studia o niepełnosprawności, czyli aktywizm i badania naukowe

Rozdział 2. Tradycyjne i nowe modele (studiów o) niepełnosprawności
2.1. Wokół zależności między moralnym, medycznym i indywidualnym modelem niepełnosprawności
2.2. Tradycyjne modele niepełnosprawności
2.2.1. Model społeczny a model barier społecznych
2.2.2. Model mniejszościowy
2.2.3. Model kulturowy
2.2.4. Model relacyjny
2.3. Krytyczne i postortodoksyjne studia o niepełnosprawności
2.3.1. Crip Studies (studia o kalectwie)
2.3.2. Global South Studies (studia o/na Globalnym Południu)
2.3.3. Critical Studies of Ableism (Krytyczne studia na temat ableizmu)
2.3.4. Dis/ability Studies (Studia o nie/sprawności)

Rozdział 3. Główne nurty współczesnych studiów o niepełnosprawności
3.1. Antropologiczne studia o niepełnosprawności
3.2. Ekonomiczne studia o niepełnosprawności
3.3. Feministyczne studia o niepełnosprawności
3.4. Studia o niepełnosprawności w edukacji
3.5. Studia o niepełnosprawności w Europie Środkowo-Wschodniej
3.6. Sprawiedliwość dla niepełnosprawności / dla osób niepełnosprawnych (disability justice)
3.7. Ekologiczne studia o niepełnosprawności (eco-justice, eco-crip, eco-ability)

Rozdział 4. Posthumanistyczne studia o niepełnosprawności w społeczeństwie 5.0
4.1. Posthumanistyczne studia o niepełnosprawności
4.2. Niepełnosprawność i technologia

Bibliografia
Filmografia
Streszczenie
Summary