WARTOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ A PRAWORZĄDNOŚĆ

ISBN: 978-83-66344-68-6

385 stron
format: B5
oprawa: twarda
Rok wydania: 2020

Źródła, które ukształtowały europejską tożsamość, można uszczegółowiać mniej lub bardziej. Zawsze jednak ich trzon tworzą elementy nieodmiennie kojarzone z określonymi wartościami czy zespołami wartości składającymi się na pojęcie Zachodu jako projektu intelektualnego . Równie dobrze utrwalone, choć czasami różnie nazywane, są momenty przełomowe, które uformowały ten cały fenomen. To przede wszystkim greckie państwomiasto, z wytworzonym w jego ramach kompletnym systemem filozoficznym, Rzym z jego dziedzictwem prawnym, chrześcijaństwo z jego moralnością, pojęciem osoby, rozróżnieniem sfery sacrum i profanum oraz eschatologią. Kontrapunktem dla tych komponentów były wielkie rewolucje, obejmujące przewrót nominalistyczny, które starając się odpowiedzieć na pytanie, czym jest wolność, podważyły klasyczne pojęcie natury, a tym samym możliwość obiektywnych podstaw wolnej wspólnoty ludzi; rewolucję religijną wczesnej nowożytności, która zamiast ugruntować wolność religijną pozbawiła wspólnotę ludzką transcendentnych kryteriów oceny wytwarzanego przez władzę prawa; rewolucję francuską, która w miejsce deklarowanej afirmacji praw i wolności jednostki doprowadziła do ich ostatecznej dekonstrukcji. [...]

Intelektualny dobrostan Europy tkwi w jej wartościach. Ich aktualny konkretny kształt był ugruntowywany bardzo różnymi kanałami, z których najważniejsze to: kanał kulturowy, kanał eklezyjny i kanał polityczny. Kanały te, koniec końców, łączyły się w prawie, zgodnie z sentencją ubi societas ibiius. Prawo, aby nie było wyrazem jedynie czystej, arbitralnej woli rządzących, musi jednak być oparte na konsensusie społecznym, a u podstaw którego leżą zawsze wspólne dla danego społeczeństwa wartości, zawsze zakorzenione w łączącej wolność i obiektywność natury rzeczywistości osoby, zgodnie z zasadą ex persona ius oritur.

SPIS TREŚCI

Marcin Romanowski
Wartości w porządku prawnym Unii˙Europejskiej

Część I. Interpretacje wartości z art. 2 TUE

Genowefa Grabowska
Wartości w statutach organizacji międzynarodowych

Adam Wielomski
Art. 2 TUE. Hermeneutyka ciągłości, zerwania˙i odrzucenia

Artur Ławniczak
Uwagi na temat art. 2 TUE

Krzysztof Prokop
Normatywny aspekt poszanowania wspólnych wartości.
Rozważania wokół art. 2 TUE

Jarosław Szymanek
Możliwości ekstensywnej wykładni przepisów art. 2 TUE

Karol Dobrzeniecki, Bogusław Przywora
Poszanowanie wartości Unii Europejskiej z art. 2 TUE
na˙przykładzie zasady równości praw kobiet
i mężczyzn - wybrane zagadnienia

Leszek Graniszewski
Wartości europejskie a ich stosowanie i przestrzeganie
w Unii Europejskiej

Katarzyna Dunaj
O wartościach europejskich w wymiarze proceduralnym

Grzegorz Pastuszko
Możliwości ekstensywnej wykładni przepisu art. 2 TUE
w kontekście procedury badania praworządności
w państwach członkowskich i powiązania jej z budżetem
Unii Europejskiej

Część II. Praktyka realizacji wartości z art. 2 TUE

Jerzy Jaskiernia
Ochrona praworządności w systemie aksjologicznym Unii
Europejskiej i spór o legitymowane mechanizmy
jej˙implementacji w państwach członkowskich

Ferdinand Melin-Soucramanien
O traktatowej dopuszczalności powiązania praworządności
i wartości unijnych zawartych w art. 2 TUE
z budżetem Unii Europejskiej

Joseba Fernandez Gaztea
Zgodność mechanizmu warunkowości wiążącego budżet
Unii Europejskiej z wartościami unijnymi,
w tym zwłaszcza z praworządnością

Juan Manuel Rodriguez Barrigon
Traktatowa dopuszczalność ustanowienia mechanizmu
wiążącego budżet Unii Europejskiej z postrzeganiem
wartości z art.˙2 TUE, w tym zwłaszcza praworządności

Vanja-Ivan Savić
W sprawie zgodności z traktatami Unii Europejskiej
możliwości ustanowienia mechanizmu wiążącego budżet
Unii Europejskiej z przestrzeganiem wartości z art. 2 TUE,
w tym zwłaszcza praworządności

Jarosław Szymanek
Mechanizm powiązania budżetu Unii˙Europejskiej
z oceną praworządności w państwach członkowskich

Jarosław Szymanek
Zamiast zakończenia: Rule of law jako wspólna wartość
w prawie Unii Europejskiej

Bibliografia