SYTUACJA EKONOMICZNA POLSKIEGO ROLNICTWA PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ

ISBN: 978-83-7658-090-6

140 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2009

Problematyka dochodów rolników jest przedmiotem zainteresowania opinii społecznej oraz oczywiście rolników. Nie ma w tym nic dziwnego i nienaturalnego, ponieważ ma to pełne uzasadnienie w roli, jaką dochody odgrywają w zaspokojeniu potrzeb konsumpcyjnych, ale też tworzeniu warunków ekonomicznych dla rozwoju gospodarstw rolnych. Trudno przy tym wydzielać ją z ogółu warunków ekonomicznych odnoszących się do całego sektora rolnego. Akcesja Polski do Unii Europejskiej istotnie zmieniła warunki ekonomiczne funkcjonowania i rozwoju gospodarstw rolnych. Ważne są warunki ekonomiczne tworzone przez proces integracji oraz oddziaływanie pośrednie na rolnictwo przez instrumenty Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Przedmiotem naszego zainteresowania są jednak warunki ekonomiczne rolnictwa tworzone przez wpływ bezpośredni na rynki rolne oraz płatności bezpośrednie. Warunki tworzone przez mechanizmy Wspólnej Polityki Rolnej, krajową politykę rolną, czynniki koniunkturalne oraz czynniki wewnątrzrolnicze określają bieżącą sytuację ekonomiczną rolnictwa.Szczególnego znaczenia nabiera ocena zarówno czynników kształtujących sytuację ekonomiczną rolnictwa, jak i samej tej sytuacji w okresie po akcesji do Unii Europejskiej ze względu na duże oczekiwania, ale jednocześnie i ujawniane obawy. Specyfiką rolnictwa większości krajów Unii Europejskiej jest znaczne zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej podmiotów gospodarczych (gospodarstw rolnych). Rolnictwo polskie niewątpliwie znajduje się na jednej z czołowych pozycji w tym zakresie. Stąd ocena dochodów w rolnictwie, zwłaszcza dochodów rodzin związanych z gospodarstwami rolnymi, jest wielce zróżnicowana. Przekłada się to oczywiście na ocenę warunków życia. Podobnie jest zróżnicowana ocena całokształtu warunków ekonomicznych rolnictwa, w tym zwłaszcza warunków rynkowych oraz wsparcia finansowego przez różne grupy gospodarstw rolnych.W pracy podejmujemy próbę dokonania oceny bezstronnej, zgodnie z maksymą Tacyta sine ira et studio, elementów składających się na warunki ekonomiczne rolnictwa. Staramy się to uczynić w pięciu rozdziałach.

SPIS TREŚCI

Wstęp (Józef Stanisław Zegar)

I.WPŁYW AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ NA WARUNKI EKONOMICZNE ROLNICTWA (Andrzej Kowalski)
1.1.Uwagi wprowadzające
1.2.Wzrost gospodarczy w okresie akcesji
1.3.Sytuacja produkcyjno-ekonomiczna polskiego rolnictwa w pierwszych latach członkostwa w UE
1.4.Perspektywy rozwojowe rolnictwa w świetle zapowiadanych zmian WPR

II.CZYNNIKI RYNKOWE
2.1.Relacje podażowo-popytowe (Jadwiga Seremak-Bulge)
2.2.Ceny rolne (Jadwiga Seremak-Bulge)
2.3.Rynek środków produkcji (Aldon Zalewski)
2.4.Marże przetwórstwa rolno-spożywczego i handlowe (Jadwiga Seremak-Bulge)
2.5.Koszty i dochody wybranych produktów rolnych (Marcin Cholewa, Mariusz Dziwulski, Aldona Skarżyńska)

III.FINANSE ROLNE (Jacek Kulawik, Joanna Pawłowska-Tyszko)
3.1.Przepływy finansowe
3.2.Kredytowanie rolnictwa
3.3.Ubezpieczenia i podatki

IV.DOCHODY
4.1.Dochody przedsiębiorców rolnych według rachunków ekonomicznych dla rolnictwa (Zbigniew Floriańczyk)
4.2.Warunki ekonomiczne gospodarstw rolnych w świetle danych FADN
4.2.1.Sytuacja ekonomiczna gospodarstw indywidualnych z pola obserwacji FADN (Stanisław Mańko)
4.2.2.Dochody rolników prowadzących nieprzerwanie rachunkowość rolną w latach 2004-2008 (Stanisław Mańko)
4.2.3.Dopłaty bezpośrednie i obciążenia finansowe w gospodarstwach FADN (Stanisław Mańko)
4.2.4.Rola dopłat w finansach gospodarstw rolnych (Lech Goraj)
4.2.5.Dochody rozporządzalne gospodarstw domowych rolników (Barbara Chmielewska)

V.WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI WIEJSKIEJ (Mariola Kwasek)
5.1.Infrastruktura na obszarach wiej skich
5.2.Konsumpcja
5.3.Mieszkania i ich wyposażenie
5.4.Ochrona zdrowia
5.5.Wykształcenie
5.6.Kultura

Zakończenie (Józef Stanisław Zegar)