STOSUNKI PRACY NAUCZYCIELI PUBLICZNYCH SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH

ISBN: 978-83-8246-526-6

624 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2022

Publikacja stanowi analizę polskiego systemu prawnego w zakresie stosunków pracy nauczycieli w szkołach publicznych oraz placówkach oświatowych, ze szczególnym uwzględnieniem roli i znaczenia polskiego prawa pracy w zakresie prawnej ochrony nauczycieli, m.in. przed zwolnieniem z pracy, nierównym traktowaniem, dyskryminacją czy mobbingiem.

W książce dokonano charakterystyki środków prawnych, za pomocą których ochrona ta jest realizowana w indywidualnym i zbiorowym prawie pracy, a także w prawie cywilnym i karnym.

Autorzy omówili m.in. następujące zagadnienia:
- podstawy zatrudnienia nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem charakteru prawnego aktu mianowania i jego skutków prawnych;
- nawiązanie, zmiana oraz ustanie stosunku pracy, w tym skutki prawne wadliwego nawiązania stosunku pracy;
- warunki pracy i płacy;
- szczególne obowiązki i odpowiedzialność nauczycieli oraz dochodzenie roszczeń przed sądami pracy.

Opracowanie zawiera również szczegółowe omówienie przepisów regulujących awans zawodowy nauczycieli, z uwzględnieniem bieżącego orzecznictwa sądowego w tym zakresie.

Książka jest przeznaczona zarówno dla dyrektorów szkół, jak i dla nauczycieli, pracowników kuratoriów oświaty, działów kadr, okręgowych inspektoratów pracy. Zainteresuje również przedstawicieli zawodów prawniczych - adwokatów, radców prawnych i sędziów.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Wstęp

Rozdział 1
Źródła prawa w zakresie stosunku pracy nauczycieli
1.1. Karta Nauczyciela jako podstawowe źródło stosunku pracy nauczyciela
1.1.1. Ograniczenia stosowania przepisów Karty Nauczyciela ze względu na obowiązujący nauczycieli wymiar zajęć
1.1.2. Ograniczenia wynikające z miejsca zatrudnienia nauczyciela
1.2. Kodeks pracy jako subsydiarne źródło prawa pracy
1.3. Inne powszechnie obowiązujące źródła prawa stosunku pracy nauczycieli
1.4. Korelacje Karty Nauczyciela z innymi pragmatykami pracowniczymi
1.4.1. Ustawa o pracownikach samorządowych
1.4.2. Ustawa o służbie cywilnej
1.5. Regulaminy i statuty
1.6. Akty prawa miejscowego

Rozdział 2
Szkoła jako pracodawca
2.1. Miejsce zatrudnienia jako czynnik determinujący sytuację prawną nauczyciela
2.1.1. Szkoły i placówki samorządowe
2.1.2. Szkoły i placówki prowadzone przez organy administracji rządowej
2.2. Zatrudnianie nauczycieli w zespołach szkół
2.3. Połączenie szkół w zespół, włączenie lub wyłączenie szkoły z zespołu w kontekście przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę
2.4. Dodatkowe zatrudnienie nauczyciela u tego samego pracodawcy
2.4.1. Prawne uwarunkowania zatrudnienia nauczycieli na podstawie kilku stosunków pracy u jednego pracodawcy
2.4.2. Umowy cywilnoprawne z nauczycielami

Rozdział 3
Kwalifikacje zawodowe nauczycieli
3.1. Wymogi dotyczące wykształcenia
3.2. Przestrzeganie podstawowych zasad moralnych
3.3. Warunki zdrowotne
3.4. Szczegółowe wymogi kwalifikacyjne na stanowisku nauczyciela
3.4.1. Obywatelstwo
3.4.2. Pełna zdolność do czynności prawnych i korzystanie z praw publicznych
3.4.3. Toczące się przeciwko kandydatowi postępowanie karne lub dyscyplinarne
3.4.4. Niekaralność dyscyplinarna
3.4.5. Niekaralność za przestępstwo umyślne
3.4.6. Posiadanie kwalifikacji wymaganych do pracy na określonym stanowisku
3.4.7. Możliwość zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony

Rozdział 4
Podstawy zatrudnienia nauczycieli
4.1. Umowa o pracę na czas określony
4.1.1. Umowa zawarta na okres stażu
4.1.2. Umowa w czasie stanu nieczynnego
4.1.3. Umowa z przyczyn organizacyjnych
4.1.4. Umowa na realizację zajęć finansowanych ze środków Unii Europejskiej
4.1.5. Umowa zawierana na czas nieobecności w pracy innego nauczyciela
4.2. Umowa na czas nieokreślony
4.3. Mianowanie jako podstawa nawiązania stosunku pracy z nauczycielem
4.3.1. Pojęcie i zakres stosowania mianowania
4.3.2. Charakter prawny aktu mianowania jako aktu nawiązującego stosunek pracy
4.4. Zatrudnienie dyrektora szkoły
4.5. Dyrektor jako kierownik samorządowej jednostki organizacyjnej

Rozdział 5
Powstanie stosunku pracy nauczyciela
5.1. Elementy treści stosunku pracy nauczyciela
5.1.1. Stanowisko i miejsce pracy nauczyciela
5.1.2. Termin rozpoczęcia pracy
5.1.3. Wynagrodzenie za pracę
5.1.4. Wymiar czasu pracy
5.1.5. Odrębności dotyczące ustalania treści stosunku pracy nauczyciela zatrudnianego w zespole szkół
5.2. Sposoby zawarcia umowy o pracę
5.2.1. Oferta
5.2.2. Rokowania
5.2.3. Przedwstępna umowa o pracę
5.3. Forma zawarcia stosunku pracy
5.4. Dane osobowe

Rozdział 6
Skutki prawne wadliwego nawiązania stosunku pracy z nauczycielem
6.1. Ustalenie właściwej podstawy stosunku pracy
6.2. Wygaśnięcie stosunku pracy
6.3. Wypowiedzenie stosunku pracy
6.4. Przywrócenie nauczyciela do pracy ze stanu nieczynnego

Rozdział 7
Zmiana treści stosunku pracy nauczyciela
7.1. Zmiana treści stosunku pracy zawartego na podstawie mianowania
7.1.1. Zmiana wymiaru zajęć
7.1.2. Zmiana stanowiska
7.1.3. Zmiana miejsca pracy
7.1.4. Zmiana wynagrodzenia
7.2. Zmiana treści umowy o pracę nauczyciela
7.2.1. Porozumienie zmieniające umowę o pracę
7.2.2. Wypowiedzenie warunków umowy o pracę nauczyciela

Rozdział 8
Awans zawodowy nauczycieli
8.1. Uzyskanie stopnia awansu zawodowego bez konieczności odbywania stażu
8.2. Wymogi dotyczące awansu zawodowego
8.2.1. Wymagania kwalifikacyjne
8.2.2. Staż
8.2.3. Wymagania na poszczególne stopnie awansu zawodowego
8.2.4. Ocena dorobku zawodowego
8.2.5. Postępowanie kwalifikacyjne i egzaminacyjne
8.3. Szczególny tryb awansu zawodowego
8.3.1. Awans zawodowy dyrektora szkoły
8.3.2. Awans zawodowy nauczycieli zatrudnionych w organach administracji
8.3.3. Awans zawodowy działaczy związkowych
8.3.4. Powierzenie lub utrata stanowiska a awans zawodowy
8.4. Nadzór nad awansem zawodowym nauczycieli

Rozdział 9
Ustanie stosunku pracy z nauczycielem
9.1. Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania
9.1.1. Uwagi wprowadzające
9.1.2. Rozwiązanie stosunku pracy na wniosek nauczyciela mianowanego oraz za porozumieniem stron
9.1.3. Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem zatrudnionym na podstawie mianowania w razie jego czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą
9.1.4. Rozwiązanie stosunku pracy w razie orzeczenia przez lekarza przeprowadzającego badanie okresowe lub kontrolne o niezdolności nauczyciela do wykonywania dotychczasowej pracy oraz w razie nieusprawiedliwionego niezgłoszenia się nauczyciela na badanie okresowe lub kontrolne
9.1.5. Rozwiązanie stosunku pracy w razie uzyskania negatywnej oceny pracy
9.1.6. Rozwiązanie stosunku pracy w razie cofnięcia skierowania do nauczania religii
9.2. Rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 20 Karty Nauczyciela (z przyczyn dotyczących pracodawcy)
9.2.1. Całkowita likwidacja szkoły
9.2.2. Częściowa likwidacja szkoły
9.2.2.1. Pojęcie częściowej likwidacji szkoły
9.2.2.2. Kryteria doboru do zwolnienia
9.2.2.3. Ochrona związkowa
9.2.2.4. Ograniczenie zatrudnienia nauczyciela mianowanego
9.2.2.5. Przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny jako specjalny środek ochrony trwałości zatrudnienia
9.2.3. Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę
9.2.4. Przekazanie szkoły publicznej osobie fizycznej lub prawnej
9.3. Wygaśnięcie stosunku pracy z nauczycielem
9.3.1. Uwagi wprowadzające
9.3.2. Nieprzystąpienie do pracy
9.3.3. Upływ okresu pozostawania w stanie nieczynnym
9.3.4. Prawomocne skazanie na karę pozbawienia prawa wykonywania zawodu albo karę pozbawienia praw publicznych lub utrata pełnej zdolności do czynności prawnych
9.3.5. Prawomocne skazanie za przestępstwo popełnione umyślnie lub umyślne przestępstwo skarbowe oraz upływ trzymiesięcznego okresu odbywania kary pozbawienia wolności
9.3.6. Prawomocne ukaranie nauczyciela w postępowaniu dyscyplinarnym
9.3.7. Nawiązanie stosunku pracy na podstawie fałszywych lub nieważnych dokumentów albo gdy do jego nawiązania doszło z naruszeniem warunków niezbędnych do zatrudnienia nauczyciela
9.3.8. Śmierć nauczyciela
9.4. Ustanie umownego stosunku pracy z nauczycielem. Roszczenia przysługujące nauczycielom z tytułu bezprawnego rozwiązania i wygaśnięcia stosunku pracy
9.5. Szczególna ochrona trwałości zatrudnienia nauczyciela
9.6. Ochrona związkowa nauczyciela przed rozwiązaniem stosunku pracy

Rozdział 10
Warunki pracy nauczycieli
10.1. Ochrona życia i zdrowia oraz ochrona nauczycieli przed przemocą
10.1.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy nauczycieli. Odpowiedzialność karna pracodawcy
10.1.2. Ochrona nauczycieli przed przemocą w pracy lub w związku z pracą
10.1.3. Ochrona publiczna nauczyciela
10.1.4. Pomoc zdrowotna
10.1.5. Urlop dla poratowania zdrowia (tzw. urlop zdrowotny)
10.2. Czas pracy nauczycieli
10.2.1. Obowiązkowe pensum ustalone przez organ prowadzący
10.2.2. Ewidencja czasu pracy
10.2.3. Pensum rozszerzone, łączone oraz równoważone. Różny wymiar zajęć
10.2.4. Obniżenie pensum
10.2.5. Praca w porze nocnej
10.2.6. Pięciodniowy tydzień pracy
10.2.7. Godziny ponadwymiarowe
10.3. Odrębności w zakresie urlopów i innych przerw w wykonywaniu pracy nauczycieli
10.3.1. Urlopy wypoczynkowe nauczycieli
10.3.1.1. Urlop wypoczynkowy w szkołach i placówkach feryjnych
10.3.1.2. Urlop uzupełniający
10.3.1.3. Urlop wypoczynkowy w szkołach i placówkach nieferyjnych
10.3.1.4. Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego
10.3.1.5. Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy
10.3.2. Urlopy związane z pełnieniem funkcji rodzicielskich
10.3.2.1. Urlop macierzyński
10.3.2.2. Urlop rodzicielski
10.3.2.3. Urlop ojcowski
10.3.2.4. Urlop wychowawczy
10.3.3. Urlopy płatne związane z kształceniem się nauczycieli
10.3.4. Urlopy bezpłatne i przerwy w wykonywaniu pracy
10.3.5. Świadczenie urlopowe

Rozdział 11
Warunki płacy nauczycieli
11.1. Wynagrodzenie za pracę nauczycieli
11.1.1. Wynagrodzenie średnie oraz wynagrodzenie całkowite
11.1.2. Wynagrodzenie zasadnicze
11.1.3. Dodatki
11.1.3.1. Dodatek funkcyjny i dodatek motywacyjny
11.1.3.2. Dodatek stażowy
11.1.3.3. Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych
11.1.3.4. Wynagrodzenie nauczycieli prowadzących zajęcia finansowane ze środków unijnych
11.1.3.5. Dodatek uzupełniający
11.1.4. Nagroda jubileuszowa
11.1.5. Nagrody z okazji Dnia Edukacji Narodowej i inne nagrody okolicznościowe
11.1.6. Odprawa emerytalna dla nauczycieli
11.2. Inne świadczenia związane z pracą
11.2.1. Dodatek wiejski
11.2.2. Zasiłek na zagospodarowanie
11.2.3. Prawo do lokalu i dodatku mieszkaniowego
11.3. Zasady ustalania wynagrodzeń i innych świadczeń związanych z pracą

Rozdział 12
Szczególne obowiązki i odpowiedzialność nauczycieli
12.1. Obowiązki nauczycieli
12.1.1. Rodzaje obowiązków nauczycieli
12.1.2. Ocena wykonania obowiązków przez nauczycieli
12.2. Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna nauczycieli
12.2.1. Pojęcie odpowiedzialności porządkowej i dyscyplinarnej
12.2.2. Zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej

Rozdział 13
Rozwiązywanie sporów z zakresu stosunków pracy nauczycieli
13.1. Sposoby rozwiązywania sporów nauczycieli
13.2. Dochodzenie roszczeń przed sądami pracy

Zakończenie

Bibliografia

Wykaz orzecznictwa

Wykaz aktów prawnych