PRZESTĘPCZOŚĆ NIELETNICH DZIEWCZĄT OBJĘTYCH PROCESEM RESOCJALIZACJI W ZAKŁADACH POPRAWCZYCH STUDIUM KRYMINOLOGICZNE CZĘŚĆ 2

ISBN: 978-83-7462-768-9

320 stron
format: B5
oprawa: twarda
Rok wydania: 2021

Celem podjętych badań, oprócz analizy uwarunkowań, specyfiki i charakteru bezprawnych zachowań nieletnich dziewcząt objętych resocjalizacją zakładową, było wskazanie kierunków i metod działań resocjalizacyjnych podejmowanych w zakładach poprawczych. Jednocześnie próbowano określić czynniki wpływające na skuteczność resocjalizacji oraz wskazać trudności występujące na tej płaszczyźnie. Aby zrealizować cel, badaniami objęto równolegle 36 wychowawców na co dzień podejmujących działania readaptacyjne wobec nieletnich wychowanek zakładów poprawczych. Podjęcie badań o charakterze diagnostyczno-wyjaśniającym miało służyć wskazaniu nie tylko uwarunkowań bezprawnych zachowań nieletnich dziewcząt, lecz także realiów procesu współczesnej resocjalizacji w warunkach izolacji zakładów poprawczych oraz interakcji między zmiennymi, jak też przyczynić się do pogłębienia wiedzy o etiologii i fenomenologii przestępczych zachowań nieletnich dziewcząt i charakterze resocjalizacji zakładowej. Wnioski płynące z efektów badań mogą stanowić pomoc w opracowywaniu skutecznych metod, działań oraz programów resocjalizacyjnych, biorąc pod uwagę specyfikę postaw i zachowań prezentowanych przez żeńską część populacji nieletnich przestępców.

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Wstęp

Rozdział 1
Funkcjonowanie placówek dla nieletnich o charakterze wychowawczym i poprawczym
1.1. Geneza i rozwój zakładów dla nieletnich oraz placówek dla młodzieży moralnie zaniedbanej i zagrożonej
1.2. Zakłady wychowawczo-poprawcze w Polsce
1.3. Geneza i rozwój sądów dla nieletnich
1.4. Zakłady dla nieletnich po odzyskaniu przez Polskę niepodległości
1.5. Zakłady dla młodzieży moralnie zaniedbanej i zagrożonej
1.6. Charakter zakładów poprawczych w Polsce po II wojnie światowej
1.7. Współczesne zakłady poprawcze dla nieletnich

Rozdział 2
Przestępczość nieletnich w świetle danych statystycznych
2.1. Struktura i dynamika przestępczości nieletnich w latach 2002-2013
2.2. Fenomenologia przestępczości nieletnich dziewcząt w świetle danych statystycznych w latach 2003-2013
2.3. Przestępczość nieletnich w latach 2014-2020
2.4. Działania profilaktyczne w Policji
2.5. Orzekanie przez sądy środków wychowawczych i środka poprawczego w świetle danych statystycznych

Rozdział 3
Założenia metodologiczne badań
3.1. Przedmiot, cel i zakres badań
3.2. Problemy i hipotezy badawcze
3.3. Zmienne i wskaźniki
3.4. Metody, techniki i narzędzia badawcze
3.5. Organizacja i przebieg badań

Rozdział 4
Charakterystyka badanej zbiorowości i rodzaj zachowań przestępczych nieletnich dziewcząt
4.1. Wiek badanych
4.2. Czas pobytu badanych w zakładzie poprawczym
4.3. Rodzaj czynów karalnych popełnionych przez nieletnie
4.4. Podsumowanie

Rozdział 5
Środowisko społeczne a przestępczość nieletnich dziewcząt
5.1. Środowisko zamieszkania badanych
5.2. Wykształcenie rodziców
5.3. Rodzeństwo badanych nieletnich i relacje interpersonalne członków rodziny
5.4. Stosunek rodziców do dzieci w rodzinach ankietowanych
5.5. Czas poświęcany nieletnim dziewczętom przez rodziców
5.6. Relacje interpersonalne w rodzinach nieletnich
5.7. Subiektywne poczucie braku bliskości nieletnich dziewcząt z członkami najbliższej rodziny
5.8. Struktura rodziny nieletnich dziewcząt
5.9. Sytuacja materialna badanych nieletnich
5.10. Karalność w rodzinie badanej populacji nieletnich dziewcząt
5.11. Używki w domu rodzinnym
5.12. Atmosfera w domu rodzinnym badanych nieletnich
5.13. Podsumowanie

Rozdział 6
Okoliczności popełniania przestępstw przez nieletnie
6.1. Wiek inicjacji przestępczej badanych
6.2. Motywy bezprawnych zachowań nieletnich i rola emocji
6.3. Ocena przez nieletnie przyczyn popełniania przestępstw
6.4. Udział innych osób w podejmowaniu bezprawnych zachowań przez nieletnich
6.5. Reakcje emocjonalne badanych nieletnich po wyrządzeniu krzywdy
6.6. Wyrzuty sumienia i poczucie winy
6.7. Poczucie odpowiedzialności nieletnich za podejmowanie bezprawnych zachowań
6.8. Reakcja otoczenia na bezprawne zachowania nieletnich według kryterium płci
6.9. Sposoby radzenia sobie ze złością oraz odreagowywania napięć przez nieletnie
6.10. Sposoby odreagowywania trudnych emocji przez nieletnie
6.11. Obawy badanych dziewcząt związane z ich pobytem w zakładzie poprawczym
6.12. Obawy respondentek przed umieszczeniem w placówce
6.13. Skuteczne sposoby zapobiegania przestępczości według nieletnich
6.14. Podsumowanie

Rozdział 7
Resocjalizacja badanych dziewcząt w warunkach izolacji zakładów poprawczych w świetle badań własnych 207
7.1. Resocjalizacja - poglądy na jej kształt i trudności interpretacyjne
7.2. Aktualne tendencje resocjalizacji
7.3. Wychowawca - zawód czy misja?
7.4. Charakterystyka badanej grupy wychowawców zakładów poprawczych
7.4.1. Płeć wychowawcy
7.4.2. Wiek wychowawcy
7.4.3. Staż pracy w zakładzie poprawczym
7.4.4. Wcześniejsze doświadczenia w pracy z młodzieżą
7.5. Postawy, poglądy i opinie wychowawców dotyczące procesów resocjalizacyjnych realizowanych
w zakładach poprawczych dla nieletnich dziewcząt w świetle badań
7.5.1. Opinie na temat efektywności nauczyciela przez pryzmat stażu pracy
7.5.2. Powód wyboru zawodu wychowawcy zakładu poprawczego
7.5.3. Ocena poziomu wiedzy teoretycznej wychowawców na temat metod i technik resocjalizacji
7.5.4. Ocena przez wychowawców skuteczności resocjalizacji młodzieży w zakładach poprawczych
7.5.5. Metody stosowane w pracy z nieletnimi dziewczętami
7.5.6. Czynniki decydujące o wyborze metod przez wychowawcę
7.5.7. Czynniki wpływające na skuteczność resocjalizacji w zakładach poprawczych
7.5.8. Wpływ płci wychowanka na podejmowane oddziaływania wychowawcze
7.5.9. Cechy przydatne w pracy w zakładzie poprawczym
7.5.10. Czynniki, które mogą przyczynić się do porażki pedagogicznej wychowawcy w zakładzie poprawczym
7.5.11. Najczęściej stosowane przez wychowawców formy dyscyplinowania wychowanek
7.5.12. Najczęstsze sytuacje sięgania po formy dyscyplinowania wychowanek
7.5.13. Aprobowane formy dyscyplinowania wychowanek
7.5.14. Aprobowane formy nagradzania wychowanek
7.5.15. Najczęściej stosowane formy nagradzania wychowanek
7.5.16. Najczęstsze sytuacje sięgania po formy nagradzania wychowanek
7.5.17. Optymalny wiek do uzyskiwania najlepszych efektów resocjalizacji wychowanek
7.5.18. Czynniki mogące zwiększać skuteczność resocjalizacji
7.5.19. Poglądy na temat konieczności stosowania odmiennych metod wychowawczych wobec chłopców i dziewcząt
7.5.20. Opinie na temat skuteczności resocjalizacji ze względu na płeć wychowanka
7.5.21. Poczucie satysfakcji wychowawców z wyników swojej pracy
7.5.22. Sposoby motywacji wychowanek zakładów poprawczych do twórczej, aktywnej pracy
7.5.23. Czynniki wpływające na tworzenie bliskiej więzi z wychowanką
7.5.24. Opiniowanie na temat zmiany postawy wychowanek
7.5.25. Czynniki wpływające na zmianę postawy wychowanek
7.5.26. Współpraca wychowawców z rodzinami podopiecznych
7.5.27. Czynniki związane z rodziną nieletniej wpływające pozytywnie na proces resocjalizacji
7.5.28. Czynniki związane z rodziną wpływające negatywnie na proces resocjalizacji podopiecznej
7.5.29. Najczęściej spotykane przez wychowawców trudności we współpracy z rodziną podopiecznej
7.6. Podsumowanie

Uogólnienia i wnioski

Bibliografia

Wykaz spraw karnych

Wykaz wykresów

Wykaz tabel

Ankieta dla wychowanek

Ankieta dla wychowawców