NIELEGALNY RYNEK CHRONIONYCH GATUNKÓW DZIKIEJ FAUNY I FLORY GENEZA PRZEJAWY PRZECIWDZIAŁANIE

ISBN: 978-83-7462-520-3   320 stron format: B5 oprawa: twarda Rok wydania: 2016

Zawarte w recenzowanym opracowaniu rozważania odnoszą się do problematyki ochrony dzikich gatunków fauny i flory. Zakres tych rozważań wyznacza Konwencja Waszyngtońska z 1973 r. Autor dokonał wszechstronnego i niezwykle wnikliwego opisu zjawiska przestępczości wymierzonej w dziedzictwo przyrodnicze, w szczególności scharakteryzował jego etiologię, przejawy oraz tendencje rozwojowe. Szczególnie cenne są rozważania dotyczące zorganizowanych przejawów przestępczości przeciwko spuściźnie przyrodniczej. Przedstawiono je na tle wybranych nielegalnych rynków, takich m.in. jak: handel kością słoniową i rogami nosorożców, węglem drzewnym oraz awifauną. Całość rozważań zamyka podsumowanie oraz zawarte w nim rekomendacje. Zaproponowane rozwiązania, poparte wynikami badań, odnoszą się zarówno do sfery teoretycznej, jak również do szeroko rozumianej praktyki. Niniejsza praca adresowana jest nie tylko do przedstawicieli nauk penalnych, ale także do tych osób, które na co dzień zmagają się z problemami ochrony dzikiej fauny i flory.

Z recenzji wydawniczej prof. zw. dr. hab. Jerzego Kasprzaka

SPIS TREŚCI

Wstęp

Rozdział 1
Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania przestępczości
związanej z nielegalnym handlem dzikimi gatunkami
chronionej fauny i flory
1.1. Zakres zainteresowań badawczych oraz wyjaśnienie
problemów definicyjnych
1.2. Wprowadzenie do problematyki nielegalnych rynków
1.3. Historyczne uwarunkowania handlu dzikimi gatunkami
fauny i flory
1.4. Współczesne determinanty nielegalnego handlu
dzikimi gatunkami chronionej fauny i flory

Rozdział 2
Przegląd regulacji prawnych dotyczących ochrony
dzikiej fauny i flory
2.1. Konwencja waszyngtońska z 1973 roku {Convention
on International Trade in Endangered Species oj Wild
Fauna and Flora - CITES)
2.2. Perspektywa unijna
2.3. Perspektywa krajowa

Rozdział 3
Kryminologia wobec zjawiska nielegalnego handlu
dzikimi gatunkami fauny i flory
3.1. Przegląd wybranych problemów kryminologicznych
związanych z ochroną środowiska naturalnego
3.2. Przestępczość przeciwko dzikim gatunkom fauny i flory
na tle wybranych teorii kryminologicznych
3.3. Ochrona światowego dziedzictwa przyrodniczego
z perspektywy zielonej kryminologii
3.4. Wiktymologiczne aspekty nielegalnego handlu
dzikimi gatunkami fauny i flory

Rozdział 4
Charakterystyka wybranych kryminologicznych kategorii
przestępstw przeciwko dzikim gatunkom fauny i flory
4.1. Kłusownictwo
4.2. Przemyt oraz fałszowanie dokumentów
4.3. Korupcja
4.4. Przestępczość przeciwko życiu i zdrowiu
4.5. Kradzieże dzikich gatunków fauny i flory
oraz produktów pochodnych
4.6. Przestępczość narkotykowa
4.7. Nielegalny handel bronią
4.8. Pranie pieniędzy
4.9. Podpalanie lasów pierwotnych

Rozdział 5
Nielegalna eksploatacja światowych zasobów leśnych
5.1. Etiologia i fenomenologia zjawiska
5.2. Nielegalna eksploatacja zasobów leśnych jako kategoria
kryminologiczna - granice kryminalizacji
5.3. Międzynarodowe koncerny przemysłowe wobec problemu ochrony
światowych zasobów leśnych
5.4. Związki międzynarodowych koncernów branży drzewnej
z lokalnymi gangami - przykład Madagaskaru
5.5. Wybrane przykłady nielegalnej eksploatacji
światowych zasobów leśnych
5.5.1. Pozyskiwanie surowca z palmy olejowej
5.5.2. Pozyskiwanie lateksu z kauczukowca
5.5.3. Proceder handlu "mięsem z buszu"
5.6. Działania reglamentacyjne dotyczące rynku handlu drewnem
oraz produktami pochodnymi

Rozdział 6
Nielegalny handel dzikimi gatunkami fauny i flory
jako przejaw przestępczości zorganizowanej
6.1. Wprowadzenie do problematyki przestępczości zorganizowanej
w obszarze środowiska naturalnego
6.2. Handel chronionymi gatunkami fauny i flory jako źródło
finansowania konfliktów zbrojnych i terroryzmu
6.3. Handel kością słoniową oraz rogami nosorożca z perspektywy
nielegalnego rynku bronią
6.4. Gangi kontrolujące produkcję węgla drzewnego
6.5. Prywatne firmy wojskowe a ochrona światowego
dziedzictwa przyrodniczego
6.6. Rynek diamentów a problematyka ochrony dzikich gatunków
fauny i flory
6.7. Przestępczość zorganizowana związana z pozyskiwaniem
chronionych gatunków fauny i flory a sektor turystyki
6.8. Pozostałe formy zorganizowanej grabieży naturalnych
zasobów środowiska

Rozdział 7
Zorganizowana przestępczość przeciwko awifaunie
7.1. Ptaki drapieżne a ochrona dziedzictwa przyrodniczego
7.2. Charakterystyka "ptasich gangów"
7.3. Awifauna a przemysł spożywczy
7.4. Przeciwdziałanie zjawisku nielegalnych polowań
na chronione gatunki awifauny

Rozdział 8
Zorganizowane formy eksploatacji mórz i oceanów
8.1. Charakterystyka wybranych form zorganizowanej eksploatacji
podwodnego dziedzictwa przyrodniczego
8.2. Nielegalne połowy rekinów a branża gastronomiczna
8.3. Zorganizowane formy pozyskiwania i przemytu kawioru

Rozdział 9
Uwarunkowania kulturowe ochrony zagrożonych gatunków
dzikiej fauny i flory
9.1. Branża tzw. azjatyckiej (chińskiej) medycyny ludowej
i jej związki z gangami kłusowniczo-przemytniczymi
9.2. Konflikt między tradycją a ochroną dzikiej przyrody - przypadek
ludu Masajów
9.3. Tradycyjne stroje tybetańskie a ochrona populacji
dzikich kotów drapieżnych

Rozdział 10
Przeciwdziałanie przestępczości wymierzonej w chronione
gatunki dzikiej fauny i flory
10.1. Perspektywa międzynarodowa
10.1.1. Międzynarodowa Organizacja Policji
Kryminalnej - INTERPOL
10.1.2. Europejski Urząd Policji - Europol
10.1.3. Sekretariat Konwencji CITES
10.1.4. Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków
i Przestępczości
10.1.5. Światowa Organizacja Celna
10.1.6. Bank Światowy
10.1.7. Porozumienie z Lusaki
10.1.8. Międzynarodowe Konsorcjum do Walki z Przestępczością
Przeciwko Dzikiej Przyrodzie
10.2. Perspektywa krajowa
10.2.1. Policja
10.2.2. Służba Celna
10.2.3. Straż Graniczna
10.2.4. Straże miejskie (gminne)
10.2.5. Ministerstwo Środowiska (Departament Leśnictwa
i Ochrony Przyrody) - Zespół ds. konwencji
waszyngtońskiej
10.2.6. Państwowa Rada Ochrony Przyrody
10.2.7. Inspekcje

Rozdział 11
Rola organizacji pozarządowych w walce z procederem
nielegalnego handlu dzikimi gatunkami fauny i flory
11.1. Wprowadzenie do problematyki organizacji pozarządowych
11.2. Przegląd wybranych organizacji ekologicznych
oraz innych inicjatyw ukierunkowanych na ochronę
dziedzictwa przyrodniczego
11.2.1. Perspektywa międzynarodowa
11.2.2. Perspektywa krajowa

Wnioski oraz rekomendacje

Bibliografia

Spis tabel

Spis rycin

Streszczenia