MOTYWACYJNE MECHANIZMY EFEKTU DEZINFORMACJI

ISBN: 978-83-233-3343-2

229 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2012

W książce zaprezentowano rzetelny przegląd literatury przedmiotu związanej z efektem dezinformacji, konstruktem Ja, regulacyjną rolą Ja, samooceną, dysonansem poznawczym, czy też zniekształceniami pamięciowymi związanymi z mechanizmami autoregulacyjnymi. Zaprezentowano również wyniki aż siedmiu badań o charakterze eksperymentalnym oraz ich metaanalizę. Trzy pierwsze eksperymenty związane są z wpływem negatywnej, zagrażającej samoocenie, informacji na podatność na dezinformację. Ich wyniki okazały się niespójne, jednak w metaanalizie wskazujące na to, że wskutek zagrożenia Ja osoby badane mogą być bardziej podatne na dezinformację. Kolejne cztery eksperymenty wiążą się z prezentowaniem przez Autorkę opracowanej przez nią procedury wzmocnionej autoafirmacji - jej wyznaczników oraz mechanizmów. ()

Zdecydowanym walorem książki jest zaprojektowana przez Autorkę innowacyjna, i kilkukrotnie w ramach badań prezentowanych w niniejszej książce replikowana, metoda uodparniania na dezinformację, czyli procedura wzmocnionej autoafirmacji. Metoda ta polega na połączeniu dokonywanego przez uczestników aktu autoafirmacji z podaniem im pozytywnej informacji zwrotnej odnośnie funkcjonowania ich pamięci. Następstwem takiej manipulacji jest uodpornienie badanych na dezinformację, co Autorka określiła jako efekt wzmocnionej autoafirmacji (EWA). ()

Książka ta bez wątpienia może stanowić wartościowe źródło informacji na temat efektu dezinformacji, jak również problematyki dysonansu poznawczego czy regulacyjnej roli Ja w kontekście zniekształceń pamięciowych. Stanowi również przykład przejrzystego interpretowania dużej liczby wyników empirycznych.
Z recenzji dr hab. Romualda Polczyka

SPIS TREŚCI

Cel i przedmiot badań

Rozdział 1. Efekt dezinformacji - definicja, wyznaczniki oraz mechanizmy leżące u jego podłoża
1.1. Definicja i eksperymentalne operacjonalizacje efektu dezinformacji
1.2. Wyznaczniki wielkości efektu dezinformacji
1.3. Mechanizmy efektu dezinformacji
1.3.1. Mechanizmy pamięciowe
1.3.2. Mechanizmy pozapamięciowe
1.4. Umiejscowienie efektu dezinformacji wśród zniekształceń w funkcjonowaniu pamięci

Rozdział 2. Ja jako podstawowy konstrukt związany z aktywnością jednostki
2.1. Definicje i ujęcia Ja
2.1.1. Ja w ujęciu poznawczym
2.1.1.1. Ja jako schemat
2.1.1.2. Ja jako struktura pamięci
2.1.1.3. Ja jako (samo)wiedza
2.1.2. Ja w ujęciu społecznym
2.1.3. Ja w ujęciu motywacyjnym
2.2. Klasyfikacje i struktura Ja
2.3. Funkcje Ja oraz mechanizmy wpływu Ja na zachowanie
2.4. Zaangażowane Ja i jego wpływ na przetwarzanie informacji
2.4.1. Definicje zaangażowania Ja
2.4.2. Wpływ zaangażowania Ja na procesy poznawcze

Rozdział 3. Regulacyjna rola Ja - motywy autoregulacyjne
3.1. Definicje i teorie autoregulacji
3.2. Dobry, spójny, znający siebie, lepszy - główne motywy autoregulacji i ich charakterystyka
3.2.1. Dobre Ja - charakterystyka motywu autowaloryzacji
3.2.1.1. Istota motywu autowaloryzacji
3.2.1.2. Sposoby realizacji motywu autowaloryzacji
3.2.1.3. Motyw autowaloryzacji a samoocena
3.2.1.4. Funkcje i adaptacyjność motywu autowaloryzacji
3.2.2. Spójne Ja - charakterystyka motywu autoweryfikacji
3.2.2.1. Istota motywu autoweryfikacji
3.2.2.2. Sposoby realizowania motywu autoweryfikacji
3.2.2.3. Funkcje i adaptacyjność motywu autoweryfi kacji
3.2.3. Ja znające siebie - charakterystyka motywu samopoznania
3.2.4. Lepsze Ja - charakterystyka motywu samonaprawy
3.3. Dobre Ja czy spójne Ja? Konfl ikt poznawczo-afektywny

Rozdział 4. Samoocena
4.1. Definicja samooceny
4.2. Struktura samooceny
4.2.1. Wysokość samooceny
4.2.2. Stabilność samooceny
4.2.3. Adekwatność samooceny
4.3. Samoocena jawna i utajona
4.4. Samoocena a motywy Ja
4.5. Samoocena a akceptacja informacji zwrotnej
4.6. Koncepcja Romina W. Tafarodiego i Williama B. Swanna (1995, 2001)

Rozdział 5. Dysonans poznawczy
5.1. Teoria dysonansu poznawczego - ujęcie klasyczne Leona Festingera (1957/2007)
5.2. Krytyka klasycznej teorii dysonansu poznawczego
5.3. Wybrane modyfikacje teorii dysonansu poznawczego
5.3.1. Modyfikacja Elliota Aronsona (1968) - teoria zgodności z Ja
5.3.2. Modyfikacja Claude‘a Steele‘a (1988) - teoria autoafirmacji
5.3.3. Modyfikacja Eddiego Harmona-Jonesa (1999) - model dysonansu poznawczego oparty na aktywności
5.3.4. Modyfikacja Jeffa Stone‘a i Joela Coopera (2001) - model dysonansu poznawczego oparty na standardach Ja
5.4. Sposoby redukowania dysonansu poznawczego
5.5. Dysonans poznawczy a samoocena

Rozdział 6. Zniekształcenia pamięciowe uwarunkowane mechanizmami autoregulacyjnymi
6.1. Etapy procesu pamięciowego a zniekształcenia pamięciowe uwarunkowane mechanizmami Ja
6.2. Empiryczne poparcie dla związków między Ja a zniekształceniami pamięciowymi
6.3. Ja a efekt dezinformacji

Rozdział 7. Hipotezy badawcze
7.1. Negatywna informacja zwrotna
7.2. Umiejscowienie negatywnej informacji zwrotnej
7.3. Pozytywna informacja zwrotna
7.4. Zaangażowanie
7.5. Autoafirmacja
7.6. Samoocena
7.7. Efekt wzmocnionej autoafirmacji

Rozdział 8. Eksperyment I
8.1. Metoda
8.1.1. Osoby badane
8.1.2. Materiały
8.1.3. Procedura
8.2. Strategia opisu wyników
8.3. Opis wyników
8.3.1. Weryfikacja hipotez badawczych
8.3.2. Analizy eksploracyjne
8.4. Dyskusja wyników
8.4.1. Dyskusja dotycząca części weryfikacyjnej
8.4.2. Dyskusja dotycząca części eksploracyjnej

Rozdział 9. Eksperyment II
9.1. Metoda
9.1.1. Osoby badane
9.1.2. Materiały i procedura
9.2. Opis wyników
9.2.1. Analizy dotyczące skali samooceny użytej w eksperymentach II i III
9.2.2. Weryfikacja hipotez badawczych
9.2.3. Analizy eksploracyjne
9.3. Dyskusja wyników
9.3.1. Dyskusja dotycząca części weryfikacyjnej
9.3.2. Dyskusja dotycząca części eksploracyjnej

Rozdział 10. Eksperyment III
10.1. Metoda
10.1.1. Osoby badane
10.1.2. Materiały i procedura
10.2. Opis wyników
10.2.1. Weryfikacja hipotez badawczych
10.2.2. Analizy eksploracyjne
10.3. Dyskusja wyników
10.3.1. Dyskusja dotycząca części weryfikacyjnej
10.3.2. Dyskusja dotycząca części eksploracyjnej

Rozdział 11. Eksperyment IV
11.1. Metoda
11.1.1. Osoby badane
11.1.2. Materiały i procedura
11.2. Opis wyników
11.2.1. Weryfikacja hipotez badawczych
11.2.2. Analizy eksploracyjne
11.3. Dyskusja wyników
11.3.1. Dyskusja dotycząca części weryfikacyjnej
11.3.2. Dyskusja dotycząca części eksploracyjnej

Rozdział 12. Eksperyment V
12.1. Metoda
12.1.1. Osoby badane
12.1.2. Materiały
12.1.3. Procedura
12.2. Opis wyników
12.2.1. Weryfikacja hipotez badawczych
12.2.2. Analizy eksploracyjne
12.3. Dyskusja wyników
12.3.1. Dyskusja dotycząca części weryfikacyjnej
12.3.2. Dyskusja dotycząca części eksploracyjnej

Rozdział 13. Eksperyment VI
13.1. Metoda
13.1.1. Osoby badane
13.1.2. Materiały i procedura
13.2. Opis wyników
13.2.1. Weryfikacja hipotez badawczych
13.2.2. Analizy eksploracyjne
13.3. Dyskusja wyników
13.3.1. Dyskusja dotycząca części weryfikacyjnej
13.3.2. Dyskusja dotycząca części eksploracyjnej

Rozdział 14. Eksperyment VII
14.1. Metoda
14.1.1. Osoby badane
14.1.2. Materiały i procedura
14.2. Opis wyników
14.3. Dyskusja wyników

Rozdział 15. Metaanalizy

Rozdział 16. Dyskusja końcowa
16.1. Omówienie najważniejszych wyników
16.2. Słabości przeprowadzonych badań
16.3. Propozycja kolejnych badań

Literatura cytowana