MIKROEKONOMIA

ISBN: 978-83-8030-438-3

403 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2021

Ta książka jest przeznaczona dla studiujących ekonomię. Może być lekturą podstawową do studiowania mikroekonomii na poziomie średnim. Jej najbardziej zaawansowane formalnie i merytorycznie fragmenty mogą też być wykorzystywane na kursach mikroekonomii zaawansowanej oraz na studiach doktoranckich.

Zapoznając się z tą publikacją, warto pamiętać, że w mikroekonomii nie wyjaśnia się wszystkich zagadnień związanych z działaniami pojedynczych podmiotów gospodarczych, lecz przedstawia raczej ich uproszczoną wizję. Aby odnieść ją do rzeczywistości, w przypisach informujemy o ograniczeniach stosowanych przez nas narzędzi. Przedstawiamy też (w formie wyróżnionych fragmentów, zatytułowanych Mikroekonomia w praktyce) zdarzenia ilustrujące analizy teoretyczne. Jednak mikroekonomii nie da się zrozumieć wyłącznie na podstawie zbioru studiów przypadków. Dlatego też przykłady pochodzące z rzeczywistości gospodarczej są jedynie uzupełnieniem, nie zaś substytutem teorii.

Książka składa się z jedenastu rozdziałów. W rozdziale 1 analizujemy postępowanie konsumentów, w rozdziale 2 - zachowania producentów, w rozdziale 3 - sposób funkcjonowania doskonałej konkurencji. W dalszej części książki przedstawiamy wybrane odstępstwa od doskonałej konkurencji. Dominującym wątkiem jest badanie różnych rynków niedoskonale konkurencyjnych (monopolistycznego - rozdział 4, oligopolistycznego - rozdziały 5 i 6, monopolistycznie konkurencyjnego - rozdział 7). Analizę rynków produktów finalnych uzupełniamy omówieniem różnych typów rynków czynników produkcji (rozdział 8). Rozdział 9 traktuje o równowadze ogólnej. Następnie badamy skutki obecności ryzyka w działaniach gospodarczych (rozdział 10) oraz przejawów zawodności rynku (rozdział 11).

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE

TEORIA POSTĘPOWANIA KONSUMENTA
1.1. Ograniczenie budżetowe
1.2. Preferencje konsumenta
1.2.1. Opisywanie preferencji
1.2.2. Preferencje a funkcja użyteczności
1.2.2.1. Funkcja użyteczności Cobba-Douglasa
1.2.2.2. O krańcowej stopie substytucji analitycznie
1.2.3. Preferencje dotyczące nietypowych dóbr
1.3. Optymalny wybór konsumenta
1.3.1. Optymalny wybór konsumenta analitycznie
1.3.2. Optymalny wybór w przypadku szczególnych preferencji
1.4. Zmiany dochodu i cen a równowaga konsumenta
1.4.1. Zmiany dochodu a optymalny wybór konsumenta
1.4.2. Zmiany ceny dobra a równowaga konsumenta
1.4.2.1. O funkcji indywidualnego popytu analitycznie
1.4.2.2. Mierzenie wpływu zmiany ceny na wielkość popytu
1.4.2.3. Rynkowa krzywa popytu na dobro
1.4.3. Efekt substytucyjny i efekt dochodowy zmiany ceny dobra
1.4.3.1. Skutki efektów substytucyjnego i dochodowego algebraicznie
1.4.3.2. Mierzenie zmian dochodu realnego
1.4.4. Przydatność informacji dotyczących optymalnego wyboru konsumenta
1.4.5. Nadwyżka konsumenta
1.5. Wykorzystanie teorii wyboru konsumenta do prezentacji problemów wyboru wielookresowego

TEORIA POSTĘPOWANIA PRODUCENTA
2.1. Możliwości produkcyjne firmy
2.1.1. Technika a wielkość produkcji
2.1.2. Możliwości produkcyjne a funkcja produkcji
2.1.2.1. Korzyści skali
2.1.2.2. Cechy funkcji produkcji Cobba-Douglasa
2.1.2.3. Inne rodzaje funkcji produkcji
2.1.3. Możliwości wyboru techniki produkcji w krótkim i długim okresie
2.1.4. O krótkookresowej i długookresowej funkcji produkcji inaczej
2.1.4.1. Krótkookresowa funkcja produkcji a izokwanta
2.1.4.2. Produkcja a krańcowa produkcyjność czynników produkcji
2.1.4.3. Produkcja a przeciętna produkcyjność czynników produkcji
2.1.4.4. Teoria postępowania producenta a współczesne techniki produkcji
2.2. Koszty - ograniczenie ekonomiczne firmy
2.2.1. Funkcje produkcji a funkcje kosztów
2.2.1.1. Krótkookresowe funkcje kosztów
2.2.1.2. Długookresowe krzywe kosztów
2.2.2. Minimalizacja kosztów przedsiębiorstwa
2.2.2.1. Minimalizacja kosztów wytworzenia określonej produkcji
2.2.2.2. Minimalizacja kosztu wytworzenia określonej produkcji w krótkim okresie
2.2.2.3. Minimalizacja kosztu wytworzenia określonej produkcji w przypadku specyficznych technik produkcji
2.2.3. Minimalizacja kosztu - metoda analizy matematycznej
2.2.3.1. Zmiany kosztu całkowitego a korzyści skali
2.2.3.2. Kształcące działanie
2.2.3.3. Korzyści produkcji łącznej
2.3. Inwestycje a wybór wielookresowy producenta
2.4. Od tradycyjnego modelu przedsiębiorstwa do ujęć nowoczesnych

FIRMA I BRANŻA NA RYNKU DOSKONALE KONKURENCYJNYM
3.1. Charakterystyka rynku doskonale konkurencyjnego
3.2. Maksymalizacja zysku przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego
3.2.1. Warunki maksymalizacji zysku
3.2.2. Maksymalizacja zysku a podaż firmy
3.2.2.1. Podaż firmy w krótkim okresie
3.2.2.2. Podaż firmy w długim okresie
3.2.3. Maksymalizacja zysku firmy a nakłady czynników produkcji
3.2.3.1. Maksymalizacja zysku firmy a nakłady czynników produkcji w krótkim okresie
3.2.3.2. Maksymalizacja zysku firmy a nakłady czynników produkcji w długim okresie
3.2.4. Maksymalizacja zysku branży doskonale konkurencyjnej a maksymalizacja zysku przedsiębiorstwa
3.3. Podaż firmy a podaż branży doskonale konkurencyjnej
3.3.1. Branża w bardzo krótkim okresie
3.3.2. Podaż branży w krótkim okresie
3.3.3. Podaż branży w długim okresie

POSTĘPOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA NA RYNKU MONOPOLISTYCZNYM
4.1. Przyczyny monopolizacji branży
4.2. Maksymalizacja zysku monopolisty
4.2.1. Ogólne warunki maksymalizacji zysku
4.2.2. Maksymalizacja zysku monopolisty a maksymalizacja zysku przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjnego
4.2.3. Monopol a liniowa funkcja popytu
4.2.4. Maksymalizacja zysku a maksymalizacja przychodu całkowitego
4.2.5. Wybór maksymalizujący zysk monopolisty
4.3. Problem nieefektywności monopolu
4.4. Jeszcze o monopolu naturalnym
4.5. Postępowanie monopolisty różnicującego ceny
4.5.1. Dyskryminacja cenowa pierwszego stopnia
4.5.2. Dyskryminacja cenowa drugiego stopnia
4.5.3. Dyskryminacja cenowa trzeciego stopnia

RYNEK OLIGOPOLISTYCZNY
5.1. Przyczyny powstawania oligopoli
5.2. Mierzenie stopnia koncentracji branży
5.3. Model Cournota
5.3.1. Duopol z zerowym kosztem produkcji
5.3.2. Duopol z niezerowym kosztem produkcji
5.3.3. Duopol z kosztami produkcji o różnej wysokości
5.3.4. Krytyka modelu Cournota
5.3.5. Porozumienie kartelowe duopolistów
5.3.6. Oszustwo kartelowe
5.4. Model Stackelberga
5.5. Modele rynku oligopolistycznego z cenami jako zmiennymi decyzyjnymi
5.5.1. Model Bertranda
5.5.2. Model załamanej linii popytu
5.5.3. Rynek z firmą dominującą i doskonale konkurencyjnym otoczeniem
5.6. Polityka gospodarcza wobec firm o silnej pozycji rynkowej

ANALIZA POSTĘPOWANIA OLIGOPOLISTÓW W TEORII GIER
6.1. Zasady opisu gry i rodzaje gier
6.2. Równowaga Nasha
6.3. Gra z niekompletną informacją
6.4. Gra powtarzana
6.5. Sieć teoriogrowa

POSTĘPOWANIE FIRM NA RYNKU KONKURENCJI MONOPOLISTYCZNEJ
7.1. Charakterystyka podaży
7.2. Charakterystyka popytu
7.2.1. Skłonność konsumentów do nabywania zróżnicowanych produktów
7.2.2. Skłonność konsumentów do nabywania produktów o ściśle określonych cechach
7.3. Krótkookresowa równowaga firmy na rynku konkurencji monopolistycznej
7.4. Długookresowa równowaga firmy na rynku konkurencji monopolistycznej
7.5. Długookresowa równowaga firmy - analiza formalna
7.6. Teoria lokalizacji
7.6.1. Konkurencja cenowa
7.6.2. Konkurencja lokalizacją i ceną
7.6.3. Stopień zróżnicowania produktu

RYNKI CZYNNIKÓW PRODUKCJI
8.1. Doskonale konkurencyjny rynek czynnika produkcji
8.1.1. Czynniki decydujące o popycie firmy na zmienny czynnik produkcji
8.1.2. Optymalna wielkość zatrudnienia zmiennego czynnika produkcji w pojedynczej firmie
8.1.3. Czynniki decydujące o popycie firmy na wiele zmiennych czynników produkcji
8.1.4. Optymalizacja zatrudnienia wielu zmiennych czynników produkcji
8.1.5. Popyt rynkowy na czynnik produkcji
8.1.6. Doskonale konkurencyjna podaż czynnika produkcji
8.1.7. Specyfika podaży pracy
8.1.8. Indywidualna podaż pracy - analiza formalna
8.2. Równowaga na rynku czynnika produkcji
8.3. Monopson na rynku czynnika produkcji
8.4. Monopol na rynku czynnika produkcji
8.5. Zatrudnienie na rynkach objętych monopolem związków zawodowych i na rynkach wolnych od niego
8.6. Dwustronny monopol na rynku pracy
8.7. Specyfika rynku ziemi
8.7.1. Zmiany cen ziemi
8.7.2. Renta ekonomiczna

RÓWNOWAGA OGÓLNA
9.1. Stan równowagi na pojedynczym rynku
9.2. Produkcja w stanie równowagi rynku doskonale konkurencyjnego
9.3. Konsumpcja w stanie równowagi rynku doskonale konkurencyjnego
9.4. Stan równowagi producenta i konsumenta w warunkach konkurencji doskonałej
9.5. Nieefektywność monopolu a równowaga ogólna
9.6. O optimum Pareta raz jeszcze

RYZYKO I NIEPEWNOŚĆ W DZIAŁANIACH GOSPODARCZYCH
10.1. Ryzyko i niepewność
10.1.1. Zachowania w przypadku ryzyka i niepewności
10.1.2. Cena pewności
10.1.3. Mierzenie ryzykowności gry
10.2. Preferencje wobec ryzyka
10.2.1. Koncepcja użyteczności oczekiwanej
10.2.1.1. Funkcja użyteczności kardynalnej
10.2.1.2. Funkcja użyteczności oczekiwanej
10.2.1.3. Postępowanie osoby obojętnej wobec ryzyka
10.2.1.4. Postępowanie asekuranta
10.2.1.5. Postępowanie ryzykanta
10.2.1.6. Asekurant i ryzykant - porównanie zachowań wobec ryzyka
10.2.2. Ubezpieczenia - zastosowanie koncepcji użyteczności oczekiwanej
10.2.2.1. Mechanizm powstawania rynku ubezpieczeń
10.2.2.2. Ryzykant a ubezpieczenie
10.2.2.3. Łączenie ryzyka jako forma ubezpieczenia
10.2.2.4. Ubezpieczenie pełne czy częściowe?
10.2.3. Problem pokusy nadużycia
10.2.4. Problem negatywnej selekcji
10.2.5. Przeciwdziałanie pokusie nadużycia i negatywnej selekcji
10.3. Wstęp do analizy rynku papierów wartościowych obciążonych ryzykiem
10.3.1. Dywersyfikacja portfela jako sposób na zmniejszenie ryzyka
10.3.2. Pokusa nadużycia na rynku papierów wartościowych

ZAWODNOŚĆ RYNKU
11.1. Efekty zewnętrzne
11.2. Dobra publiczne
11.3. Asymetria informacji
11.4. Państwo wobec wybranych form zawodności rynku
11.4.1. Państwo wobec efektów zewnętrznych
11.4.2. Państwo jako dostawca dóbr publicznych
11.4.2.1. Państwo wobec tragedii wspólnego pastwiska
11.4.2.2. Rachunek kosztów i korzyści w produkcji dóbr publicznych
11.4.3. Państwo wobec problemów z informacją
11.4.3.1. Skutki asymetrii informacji
11.4.3.2. Dobra pożądane i niepożądane społecznie

BIBLIOGRAFIA