KONSTRUKCJA NORMATYWNA `DOBRO DZIECKA` I JEJ SĄDOWE STOSOWANIE

ISBN: 978-83-227-9519-4

241 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2021

Dobro dziecka" i ciągle ponawiane dookreślanie tej konstrukcji normatywnej, zwłaszcza w procesie sądowego stosowania prawa, ma współcześnie szczególne znaczenie. Mimo zmian prawnych, waloryzujących ochronę praw dziecka, należy podkreślić, że dynamika społeczna, zmiany zachodzące w szeroko rozumianym środowisku, w którym funkcjonuje dziecko, niekiedy zaskakujące, głębokie, jak np. te, które wywołała pandemia covid-19, wyraźnie wskazują, jak ważną kategorią jest "dobro dziecka" i jego pogłębione rozumienie. Z tego względu wybór tematu pracy należy uznać za ważny, interesujący z punktu widzenia naukowej analizy, którego podjęcie ma znaczenie dla rozwoju dyscypliny naukowej. W tym obszarze każda próba refleksji naukowej jest bardzo cenna, zwłaszcza jeśli refleksja ta jest poparta rzetelnymi badaniami i prowadzona na wysokim poziomie naukowym.
prof. dr hab. Tadeusz Biernat
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów

Wprowadzenie

I. "Dobro dziecka" w systemie prawa i dogmatyce prawniczej
1. "Dobro dziecka" jako element regulacji normatywnej
1.1. Międzygałęziowa konstrukcja normatywna "dobro dziecka"
1.2. Prawo konstytucyjne
1.3. Prawo rodzinne i opiekuńcze
1.4. Postępowanie cywilne i karne
1.5. "Dobro dziecka" w innych aktach normatywnych
1.6. "Dobro dziecka" w prawie międzynarodowym
1.7. "Dobro dziecka" w prawie unijnym
2. Problem z definicjami legalnymi
3. "Dobro dziecka" jako element zwrotu niedookreślonego
4. Pojęcie dobra dziecka w dogmatyce prawniczej
4.1. Ujęcia dogmatyczne dobra dziecka
4.2. "Dobro dziecka" a pojęcia pokrewne w ujęciu dogmatycznym
5. Wnioski

II. Kryterium "dobro dziecka" jako element normatywnej konstrukcji aksjologicznej
1. "Dobro dziecka" jako kryterium otwarte
2. "Dobro dziecka" jako element generalnej klauzuli odsyłającej
2.1. "Dobro dziecka" w kontekście definicji generalnych klauzul odsyłających
2.2. Odesłanie do dobra dziecka
2.3. Funkcje klauzuli odsyłającej do dobra dziecka
3. "Dobro dziecka" jako element zasady prawa
3.1. Zasady prawa - zagadnienia pojęciowe
3.2. Charakterystyka normy-zasady z elementem dobra dziecka
3.3. Ogólnosystemowa zasada ochrony dobra dziecka
3.4. Funkcje zasad z elementem dobra dziecka
3.5. "Dobro dziecka" jako element normy programowej
4. "Dobro dziecka" - element zasady, metazasady, klauzuli czy metaklauzuli?
5. Kryterium dobra dziecka a tzw. brzeg aksjologiczny
6. Wnioski

III. "Dobro dziecka" a inne pozaprawne kryterii normatywne
1. "Dobro dziecka" a "interes dziecka"
2. "Dobro dziecka" a "dobro rodziny"
3. "Dobro dziecka" a "dobre obyczaje"
4. "Dobro dziecka" a "zasady współżycia społecznego"
5. Wnioski

IV. Odesłanie do dobra dziecka w orzecznictwie sądowym
1. "Dobro dziecka" w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych
2. "Dobro dziecka" w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych
3. "Dobro dziecka" w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
4. "Dobro dziecka" w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
5. Wnioski z badań orzecznictwa
5.1. Podmiotowe i przedmiotowe postrzeganie dobra dziecka
5.2. Elementy konstytuujące treść konstrukcji dobra dziecka
5.3. "Dobro dziecko" a reguły wykładni operatywnej
5.4. Obiektywizowanie treści konstrukcji - zasygnalizowanie problemu
5.5. "Dobro dziecka" jako element szczególnej konstrukcji normatywnej w orzecznictwie sądowym

V. Rola konstrukcji normatywnej "dobro dziecka" w procesie decyzyjnym stosowania prawa. Ujęcie modelowe
1. Kryterium "dobro dziecka" w fazie ustalania stanu faktycznego procesu stosowania prawa
2. Rola dobra dziecka w fazach wykładni operatywnej
2.1. Wykładnia operatywna - zagadnienia pojęciowe
2.2. "Dobro dziecka" w fazie ustaleń walidacyjnych
2.3. "Dobro dziecka" w fazie rekonstrukcyjnej i konstrukcyjnej
2.4. "Dobro dziecka" w fazie redukcyjnej
2.5. Uzasadnianie decyzji sądowej
3. Dyskrecjonalność sędziowska w stosowaniu konstrukcji normatywnej "dobro dziecka"
3.1. Pojęcie i podstawy dyskrecjonalności sędziowskiej
3.2. Zakres władzy dyskrecjonalnej sędziego
4. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego (II OPS 1/19) - studium przypadku
5. Wnioski

VI. Problematyka obiektywizowania kryterium dobra dziecka w orzecznictwie sądowym
1. Obiektywizowanie - ujęcie problemu
2. Obiektywizowanie kryterium dobra dziecka
3. Treść konstrukcji dobra dziecka
4. "Dobro dziecka" a "prawa dziecka"
5. Relacje między dobrem dziecka a innymi kryteriami pozaprawnymi
6. Kształtowanie jednolitości orzecznictwa
7. Uelastycznianie praktyki sądowej a obiektywizowanie kryterium "dobro dziecka"
8. Wnioski

Zakończenie

Wykaz źródeł