GŁÓWNE KOŚCIOŁY CHRZEŚCIJAŃSKIE W POLSCE WOBEC INTEGRACJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Z UNIĄ

ISBN: 978-83-7395-580-6

251 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2014

Ponieważ temat niniejszej rozprawy określony został jako: "Główne Kościoły chrześcijańskie w Polsce wobec integracji Rzeczypospolitej Polskiej z Unią Europejską", takie jego sformułowanie wiąże się z celem pracy, którym jest możliwie najbardziej wyczerpujące zaprezentowanie oficjalnych postaw Kościołów chrześcijańskich - pojmowanych w ujęciu instytucjonalnym jako hierarchiczne instytucje życia publicznego w Polsce - wobec problematyki integracyjnej na przykładzie procesu integracji Rzeczypospolitej Polskiej z Unią Europejską. Podejmując próbę dokonania takiej analizy, a jednocześnie dbając o zachowanie przejrzystości i zarazem reprezentatywności wywodu, autorka zdecydowała się kierować w doborze Kościołów, których stanowiska będą rozważane, kryterium liczebności wiernych tychże Kościołów na obszarze Polski i skupić się na trzech największych, którymi -przyjmując kryterium liczebności wiernych w momencie akcesji RP do Unii Europejskiej (2004 r.) - były: Kościół rzymskokatolicki, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny oraz Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP. Przyczym, przyjęte za główne, kryterium liczebności wiernych służyć ma temu, by uzyskany obraz był możliwie najbardziej reprezentatywny, ale wiąże się także z wynikającym zeń stopniem zaangażowania tych Kościołów w życie publiczne w ogóle ze szczególnym uwzględnieniem tematyki integracyjnej. Warto także podkreślić, że wybrane Kościoły reprezentują trzy główne gałęzie chrześcijaństwa: katolicyzm, prawosławie i protestantyzm. Należy w tym miejscu raz jeszcze zwrócić uwagę, iż przedmiotem rozważań zawartych w dalszych częściach rozprawy jest formalne, tj. wyrażone przede wszystkim w oficjalnych dokumentach i wystąpieniach hierarchów, stanowisko wskazanych powyżej instytucjonalnych i hierarchicznych Kościołów wobec integracji Polski z UE. Nie obejmuje zaś niniejsza rozprawa tych refleksji na ten temat, które obecne są w poszczególnych nurtach duszpasterskich i publicystycznych myśli chrześcijańskiej w Polsce czy też wiążą się z różnymi prądami społeczno-politycznymi obecnymi wśród laikatu tychŞże Kościołów - kwestie te bowiem stanowią odrębne zagadnienie badawcze. Mylenie tych dwóch materii prowadzi często do nieporozumień i powoduje przedstawianie pewnych postaw, właściwych jedynie przedstawicielom określonych nurtów społeczno-politycznych myśli chrześcijańskiej w Polsce, jako formalnego stanowiska całego Kościoła - co jest obrazem fałszywym. Ponieważ zaś rozważania publicystyczne bądź duszpasterskie będące wyrazem osobistych poglądów ich autorów, powołujących się na związki z Kościołem, szerzej - niż oficjalne dokumenty - docierają do społeczności wiernych, owocuje to często głęboką niewiedzą na temat rzeczywistego i formalnego stanowiska, jakie instytucjonalny, hierarchiczny Kościół zajmuje w danej sprawie. Niniejsza rozprawa ma zatem na celu wyraźne rozgraniczenie tych dwóch kwestii i skupienie uwagi na ostatniej.

Fragment ze Wstępu

SPIS TREŚCI

Wstęp Rozdział I. Główne Kościoły chrześcijańskie na obszarze Unii Europejskiej - zarys problematyki 1. Struktura wyznaniowa państw członkowskich Unii Europejskiej .... 2. Status Kościołów i związków wyznaniowych w systemie prawnym Unii Europejskiej 2.1. Deklaracja nr 11 o statusie Kościołów i wspólnot światopoglądowych dołączona do traktatu z Amsterdamu 2.2. Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy. Traktat z Lizbony 2.3. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej 2.4. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepisy wtórnego prawa wspólnotowego 3. Kościoły chrześcijańskie w Europie wobec integracji europejskiej: dialog i instytucjonalizacja stosunków między głównymi Kościołami chrześcijańskimi a Unią Europejską 3.1. Kościół rzymskokatolicki 3.2. Kościoły prawosławne. Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego 3.3. Kościoły ewangelickie Rozdział II. Główne Kościoły chrześcijańskie w Polsce - miejsce w strukturze wyznaniowej Rzeczypospolitej Polskiej oraz prawne podstawy działalności i aktywności w przestrzeni publicznej . . . 1. Struktura wyznaniowa Rzeczypospolitej Polskiej 2. Ogólne podstawy prawne regulacji stosunków wyznaniowych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej 2.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r 2.2. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania 3. Konferencja Episkopatu Polski i Polska Rada Ekumeniczna jako instytucjonalne formy aktywności głównych Kościołów chrześcijańskich w polskim życiu publicznym 3.1. Konferencja Episkopatu Polski 3.2. Polska Rada Ekumeniczna Rozdział III. Kościół rzymskokatolicki w Polsce wobec integracji Rzeczypospolitej Polskiej z Unią Europejską 1. Kościół rzymskokatolicki w Rzeczypospolitej Polskiej - struktura i prawne podstawy działalności 1.1. Struktura Kościoła rzymskokatolickiego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej 1.2. Prawne podstawy działalności Kościoła rzymskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej 1.2.1. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską 1.2.2. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej 2. Oficjalne stanowisko Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce wobec integracji Rzeczypospolitej Polskiej z Unią Europejską 2.1. Uwagi wstępne 2.2. Polska w zjednoczonej Europie w nauczaniu Jana Pawła II 2.3. Oficjalne dokumenty i wystąpienia episkopatu Polski 2.4. Dokumenty II Polskiego Synodu Plenarnego 1991-1999 Rozdział IV. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny wobec integracji Polski z Unią Europejską 1. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny - struktura i prawne podstawy działalności 1.1. Struktura Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej 1.2. Prawne podstawy działalności Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Rzeczypospolitej Polskiej 2. Stanowisko Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wobec integracji Rzeczypospolitej Polskiej z Unią Europejską 2.1. Uwagi wstępne 2.2. Oficjalne dokumenty i wystąpienia Świętego Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego 2.3. Dokumenty i wystąpienia sygnowane przez Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny w ramach Polskiej Rady Ekumenicznej Rozdział V. Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej wobec integracji Polski z Unią Europejską 1. Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej - struktura i prawne podstawy działalności 1.1. Struktura Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej 1.2. Prawne podstawy działalności Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce 2. Stanowisko Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej wobec integracji Polski z Unią Europejską 2.1. Uwagi wstępne 2.2. Europejska refleksja Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej i jego oficjalny stosunek wobec akcesji Polski do Unii Europejskiej 2.3. Inicjatywy ekumeniczne z udziałem Kościoła Ewangelicko- -Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej wobec integracji Polski z Unią Europejską Zakończenie Bibliografia Wykaz rysunków i tabel