FUNDAMENTALNE PRAWNE PROBLEMY SURROGATE MOTHERHOOD PERSPEKTYWA KRAJOWA

ISBN: 978-83-66344-05-1

853 stron
format: B5
oprawa: twarda
Rok wydania: 2019

Spostrzeżenie mater semper certa est pozostaje aktualne na tle większości systemów prawnych na świecie. Macierzyństwo to stan cywilny (filiacja) kobiety, która urodziła dziecko. Jest ono przeważnie dopełnione ojcostwem mężczyzny, od którego dziecko biologicznie pochodzi (często quem nuptiae demonstrant). Jednakże w niektórych państwach konkurencyjnym sposobem nabycia stanu cywilnego matki lub ojca (albo "rodziców homoseksualnych A i B") stała się umowa zawierana z surrogate mother, najczęściej z kobietą z biedniejszych społeczności oraz z udziałem zawodowych pośredników i organizatorów. Postulat wprowadzenia podobnego rozwiązania w krajowym prawie rodzinnym, bądź chociaż uznawania materialnych skutków zagranicznych procedur (swego rodzaju "turystyki prokreacyjnej"), bywa zgłaszany też w państwach generalnie zakazujących surrogate motherhood.Wiele dyskutowanych zagadnień jest przedmiotem postępowań przed sądami krajowymi i międzynarodowymi. Ostatnimi przykładami są opinia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 10 IV 2019 r., wydana na wniosek francuskiego Cour de cassation, orzeczenie niemieckiego Bundesgerichtshof z 20 III 2019 r. oraz rozterki polskich sądów administracyjnych.Książka, jak też uzupełniająca publikacja w języku angielskim z szerszym ujęciem zagadnień globalnych, są rezultatem międzynarodowej współpracy ponad 30 ekspertów z państw członkowskich lub obserwatorów Rady Europy. Monograficzne przedstawienie problematyki zostało przygotowane "od ogółu do szczegółu" i kompleksowo: od zagadnień filozofii i socjologii prawa, przez standardy praw człowieka z krajowych konstytucji i międzynarodowych paktów, po podstawowe zasady ordre public i ich ochronę drogą rozwiązań prywatnoprawnych i publicznoprawnych, w tym penalnych. Pozwala to czytelnikom, w tym legislatorom i sędziom, lepiej zrozumieć fundamentalne problemy prawne związane z surrogate motherhood zarówno w państwach, których przepisy prawa krajowego je kreują, jak i w pozostałych państwach świata, do których problemy te mogą przenikać wraz z ruchem osobowym oraz postulatami de lege lata i de lege ferenda.

SPIS TREŚCI

Szczegółowy spis treści

Od redaktora

Piotr Mostowik"Obyś żył w interesujących czasach". Uwagi˙ogólne Rozdział I. Filozofia, socjologia i teoria prawaJustyna HolocherZastępcze macierzyństwo - zagadnienia terminologiczne. Trzy perspektywy:teorii i filozofii prawa, dogmatyki prawniczej i debaty publicznej Nathalie Baillon-WirtzUrodzenie zastępcze we Francji: kwestie˙etyczne i prawne Mirosław BorutaCiąża zastępcza: perspektywa antropologii kulturowej i socjologii Błażej KmieciakZjawisko surrogate motherhood (tzw. urodzenia zastępczego) w ujęciusocjologicznym: obecna i przyszła perspektywa ogólnospołeczna Ewa Kozerska, Tomasz SchefflerInstytucja urodzenia zastępczego z perspektywy doktryn politycznychi prawnych Marta SoniewickaZastępcze macierzyństwo z perspektywy etycznej i filozoficznej Rozdział II. Prawne pochodzenie dziecka i rodzicielstwo drogąkontraktu surrogacy: (nie)dopuszczalność w prawie krajowymi (nie)uznawanie skutków obcego˙prawa Ewa Przyśliwska-UrbanekSurrogate motherhood z perspektywy systemów prawych Austrii,Niemiec i Szwajcarii Katazyna Miksa, Natalja ZitkevitsUrodzenie zastępcze w państwach bałtyckich: stan prawny, orzecznictwo,poglądy doktryny Carlos Martinez de AguirreUrodzenie zastępcze w Hiszpanii i w wybranych państwachAmeryki Łacińskiej: stan prawny, orzecznictwo, poglądy doktryny Avishalom WestreichSurogacja i dawstwo komórek w Izraelu: uregulowania prawne,trudności, wyzwania Andrei A. Novikov Macierzyństwo zastępcze w Rosji i krajach WNP: ustawodawstwo,orzecznictwo i doktryna Monika WałachowskaMacierzyństwo zastępcze w Stanach˙Zjednoczonych Mariia Zeniv Macierzyństwo zastępcze w prawie˙ukraińskim Olga BobrzyńskaMacierzyństwo zastępcze w prawie Zjednoczonego Królestwa Andrea NicolussiZakaz macierzyństwa zastępczego i wyzwanie nieograniczonej konkurencjiregulacyjnej (regulatory competition). Włoskie ustawodawstwo,orzecznictwo i doktryna Rozdział III. Krajowe i międzynarodowe standardy godności ludzkiej,macierzyństwa, ojcostwa i dzieciństwa Carlos Martinez de AguirreUmowy o międzynarodowe macierzyństwo zastępcze: globalna˙"Opowieśćpodręcznej"?Witold BorysiakO konstytucyjnym pojęciu macierzyństwa Agnieszka CzubikOchrona praw kobiet i zdrowia w prawie międzynarodowym publicznymversus˙surrogacy business Łukasz MirochaDziałania w kwestii surrogate motherhood(tzw. macierzyństwa zastępczego) w systemie Rady Europy Agata Niżnik-Mucha, Aleksandra DębowskaMacierzyństwo zastępcze a prawo konstytucyjne:orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego dotyczące macierzyństwaMarcin SokołowskiDziałania i kompetencje Unii Europejskiej w zakresie prawa rodzinnegoi macierzyństwa zastępczego Agnieszka Wedeł-DomaradzkaOrganizacje międzynarodowe wobec problemu macierzyństwa zastępczego:stanowiska komitetów i innych jednostek pomocniczych Rozdział IV. Fundamenty prawa rodzinnego (macierzyństwoi ojcostwo, przysposobienie, rejestracja stanu cywilnego)a surrogate motherhood Olga BobrzyńskaSurrogate motherhood (tzw. urodzenie zastępcze): bieżące tendencjew ujęciu prawnoporównawczymOndrej Frinta, Dita FrintovaMacierzyństwo zastępcze w Republice Czeskiej: ustawodawstwo,orzecznictwo i doktryna Janusz GajdaRafał ŁukasiewiczUmowy o zastępcze macierzyństwo a przysposobienie:zarys problematyki Elena Judova, Martin PiryUrodzenie zastępcze na Słowacji: stan prawny, orzecznictwo,poglądy doktryny Wojciech LisUrodzenie zastępcze w świetle podstawowych zasad prawa rodzinnego Piotr TelusiewiczSurrogate motherhood (urodzenie zastępcze) na tle fundamentówmaterialnego prawa rodzinnego Michał WojewodaMacierzyństwo zastępcze a rejestracja stanu cywilnego w Polsce Rozdział V. Ochrona podstawowych zasad porządku prawnego forumw sytuacjach krajowych i międzynarodowych Edyta Figura-GóralczykUwagi dotyczące orzeczenia Niemieckiego Sądu Związkowegoz 20˙marca 2019 (BGH XII ZB 530/17) Radosław FlejszarSurrogate motherhood (tzw.˙urodzenie˙zastępcze) a zagadnieniapostępowania cywilnego Piotr RodziewiczWybrane zagadnienia prawa prywatnego międzynarodowego dotyczącesurrogate motherhood Konrad Burdziak, Łukasz PohlTzw. macierzyństwo zastępcze (surrogate motherhood) w świetlepolskiego prawa karnego. Uwagi de lege lata i postulaty de˙lege ferenda Wojciech GórowskiZastępcze macierzyństwo a prawo˙karne. Przegląd krajowegomaterialnego prawa karnego i stanowiska doktryny na temat surrogatemotherhood (tzw. urodzenia zastępczego) i handlu dziećmi Agnieszka LaberDoświadczenia międzynarodowej współpracy policyjnej przeciwkohandlowi dziećmi a zapobieganie i zwalczanie przestępczości związanejz macierzyństwem zastępczymMalwina MikluszkaZagraniczne procedury tzw.˙macierzyństwa zastępczego w świetle zasadyhandlu ludźmi Dominik ZającSurrogate motherhood (tzw. urodzenie zastępcze) i handel dziećmi w ujęciuprawa karnego międzynarodowego Aneks I. Z prac organizacji międzynarodowych 1. Unia Europejska. Krytyka w dorocznym raporcie Parlamentu Europejskiegoo prawach człowieka i demokracji na świecie w 2014 r. oraz strategii UEw tym obszarze z 17.12.2015 r. 2. Rada Europy (Council of Europe) A. Krytyczny raport P. De Sutter z 2016 r. B. Opinia ETPC z 2019 r. II. Opinie komisji bioetycznych 1. Francja. Krajowy Komitet Konsultacyjny ds. etyki, nauk o życiu i zdrowiu(Comite Consultatif National d‘-Ethique pour les sciences de la vieet de la sante- CCNE)A. Krytyczna opinia nr 126 z 15.6.2017 r. B. Krytyczna opinia nr 129 z 18.9.2018 r. 2. Hiszpania. Comit? de Bio?tica de Espana III. Rzeczywistość. Przegląd prasy i źródeł internetowych (red.˙Karolina˙Sęk) 3.1. Wstęp 3.2. Indie 3.3. Francja 3.4. Niemcy 3.5. Hiszpania 3.6. Rosja i Ukraina 3.7. Stany Zjednoczone Ameryki i Wielka Brytania3.8. Uwagi podsumowujące Bibliografia