EWOLUCJA RYNKU ZIEMI ROLNICZEJ W POLSCE

ISBN: 978-83-8100-223-3

238 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2020

Poszukiwanie pełniejszej wiedzy na temat rynku ziemi rolniczej w Polsce wymaga połączenia aspektów teoretycznych z praktycznymi rozwiązaniami. Podjęte zagadnienia pozwoliły wzbogacić wiedzę z zakresu ekonomii stosunków agrarnych i funkcjonowania rynku. Monografia jest wynikiem badań prowadzonych przez autorkę od 1999 r. Oryginalność i znaczenie naukowe tej pracy wynika z zakresu analizy, osiągnięć badawczych i sposobu prezentacji. Złożoność zadania badawczego wymagała wykorzystania osiągnięć zarówno ekonomii, jak i innych nauk społecznych. Głównym celem badań, których wyniki zaprezentowano w monografii, było wskazanie czynników determinujących racjonalne wykorzystanie ziemi rolniczej.
Wśród czynników determinujących racjonalne wykorzystanie ziemi rolniczej obecnie wymienia się te, które wiążą się z koniecznością pogodzenia elementów zrównoważonego rozwoju w obszarze gospodarczym, społecznym, ekologicznym i zagospodarowania przestrzennego. Ważną kwestią w sprawnym funkcjonowaniu rynku ziemi jest określenie i egzekwowanie uprawnień własnościowych.
Problematyka ziemi rolniczej wymaga holistycznego ujęcia. Niestety, ani na poziomie Unii Europejskie, ani na poziomie kraju do tej pory nie wypracowano nawet krótkookresowej polityki dotyczącej gospodarowania ziemią. Istnieje potrzeba stworzenia strategicznych ram prawnych funkcjonowania rynku ziemi rolniczej. Nowoczesna polityka dotycząca rynku ziemi rolniczej, funkcjonująca w ramach polityki gospodarczej i rolnej musi integrować wiele innych polityk sektorowych (m.in. inwestycyjną, ochrony środowiska, uwzględniać gospodarkę przestrzenną, urbanistykę, architekturę krajobrazu i in.) i opierać się na celach strategicznych, których realizacja umożliwi m.in. zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i energetycznego kraju. Nie jest to zadanie łatwe, ale konieczne do wykonania jak najszybciej i w sposób dobrze przemyślany z zaangażowaniem specjalistów różnych dziedzin.

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

1. Własność a rynek
1.1. Własność z perspektywy różnych nauk - zarys problemu
1.2. Znaczenie uprawnień własnościowych w kształtowaniu rynku ziemi
rolniczej
1.3. Ziemia rolnicza jako dobro publiczne
1.4. Dzierżawa - przykład użytkowania ziemi niezmieniającego prawnego
tytułu własności

2. Kwestia agrarna - ponadczasowy dylemat, nowe uwarunkowania
2.1. Istota kwestii agrarnej
2.2. Szczególna rola ziemi we współczesnej kwestii rolnej

3. Konkurowanie i konflikty o ziemię - przyczyny i skutki
3.1. Konflikty związane z ziemią
3.2. Land grabbing i jego znaczenie w sprawnym funkcjonowaniu
rynku ziemi
3.3. Gospodarowanie nieruchomościami rolnymi w kontekście zasad
zrównoważonego rozwoju - sposób na zapobieganie konfliktom
i/lub ich łagodzenie
3.4. Bezpieczeństwo żywnościowe vs. bezpieczeństwo energetyczne

4. Przyczyny i uwarunkowania interwencjonizmu w rolnictwie
4.1. Interwencjonistyczny charakter polityki rolnej
4.2. Czynniki determinujące interwencjonizm na rynku ziemi rolniczej
4.3. Interwencyjna rola Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa
na rynku ziemi rolniczej

5. Rynek ziemi rolniczej - ilustracja statystyczna
5.1. Zasób ziemi rolniczej i struktura obszarowa gospodarstw rolnych
5.2. Nierynkowe i rynkowe zmiany własności i użytkowania gruntów rolnych,
wartość i cena ziemi
5.3. Uwarunkowania rozbieżności między statystyką a rzeczywistością
w prezentowaniu rolnictwa i rynku ziemi
5.4. Statystyka a rzeczywistość - studium przypadku gminy
z województwa łódzkiego

6. Ziemia rolnicza w świetle badań empirycznych
6.1. Charakterystyka badanych rolników i ich gospodarstw.
6.2. Gospodarowanie ziemią

Uwagi końcowe

Piśmiennictwo

Streszczenie

Abstract