EUROPA BAŁTYCKA PRZESZŁOŚĆ TERAŹNIEJSZOŚĆ NOWE WYZWANIA XXV SEJMIK MORSKI

ISBN: 1640-6818-589

321 stron
format: B5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2010

WSTĘP

Sejmiki Morskie stanowią najstarszą i jedyną w swoim rodzaju inicjatywę na rzecz rozwoju polskiej gospodarki morskiej, która skupia środowiska naukowe szkół wyższych i instytutów badawczych, przedstawicieli regionów nadmorskich oraz wybitnych praktyków zatrudnionych w tym sektorze gospodarki. W minionym ćwierćwieczu w trakcie tego typu publicznych debat, określanych mianem "morskiego sejmikowania", wypracowywano liczne wnioski i postulaty dotyczące strategii rozwoju polskiej gospodarki morskiej w jej relacjach z polityką transportową i regionalną, adresowane do decydentów różnych szczebli władzy oraz samorządów, kreujących lokalną politykę morską.Jubileuszowy XXV Sejmik Morski stał się okazją do podsumowania dorobku morskiego sejmikowania. Syntetycznej analizy i oceny genezy powstania Sejmików Morskich, celów jakie przyświecały podjęciu tej inicjatywy, a także wartości, jakie wnosiły i wnoszą Sejmiki Morskie do polskiej rzeczywistości morskiej, dokonał profesor Franciszek Gronowski.Jednym z najważniejszych obszarów tematycznych podejmowanych w trakcie dwudziestu pięciu lat morskiego sejmikowania była problematyki bałtycka. Nie przypadkowo więc na jubileuszowym spotkaniu środowisk związanych zawodowo z polską gospodarką morską przyjęto jako oś dyskusji naukowej temat: Europa Bałtycka. Przeszłość, teraźniejszość, nowe wyzwania, poświęcając tej problematyce niniejszy Zeszyt Naukowy.Akcesja Polski, Litwy, Łotwy i Estonii do Unii Europejskiej w 2004 roku tworzyła nową sytuację geopolityczną i ekonomiczną w subregionie bałtyckim. Bałtyk stał się praktycznie wewnętrznym morzem Unii Europejskiej. Nowa sytuacja geopolityczna wpłynęła na podjęcie zainicjowanych przez Parlament Europejski działań na rzecz przygotowania regionalnej strategii dla regionu bałtyckiego. Pod koniec 2007 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji Europejskiej o przygotowanie strategii Unii Europejskiej dla regionu bałtyckiego do czerwca 2009 roku i założenia takiej strategii zostały zaprezentowane.Strategia dla regionu Morza Bałtyckiego stała się wiodącym tematem szczegółowym podejmowanym w pierwszym dniu obrad XXV Sejmiku Morskiego oraz w pierwszej części Zeszytu Naukowego. Przedstawiono w niej między innymi koncepcję Europy Bałtyckiej ujętej w twórczości naukowej i publicystycznej profesora Jerzego Zaleskiego, wybitnego geografa i ekonomisty, który tak nazwał i naukowo opisał ten region Europy. Ponadto scharakteryzowano również gospodarkę, handel i transport bałtycki w pierwszej dekadzie XXI wieku oraz związki między naturą a kulturą w rozwoju Europy Bałtyckiej.Poza tematyką bałtycką zarówno w trakcie dyskusji sejmikowych, jak i w publikacji naukowej, ważne miejsce zajmują problemy gospodarki morskiej Pomorza Zachodniego.W drugiej części zaprezentowano tematykę dotyczącą Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego łączącego region bałtycki ze środkową i południową Europą. Znalazły się w nim artykuły poruszające między innymi problemy korytarzy transportowych w świetle nowych koncepcji Komisji Europejskiej, udziału portów zachodniopomorskich w koncepcji autostrad morskich czy możliwości zwiększenia gospodarczego wykorzystania rzeki Odry.Trzecią część poświęcono pierwszemu na Bałtyku terminalowi LNG w Świnoujściu. Przedstawiono dotychczasową praktykę w zakresie gestii transportowej w morskich dostawach LNG. Dokonano analizy i wstępnej oceny dotychczasowych działań związanych z realizacją terminalu gazowego na terenie portu Świnoujście.W czwartej części zaprezentowano pozostałe problemy polskiej gospodarki morskiej w kontekście bałtyckim, dotyczące między innymi polskiego rybołówstwa morskiego oraz lokalnych portów morskich.Zarysowana tematyka merytorycznej zawartości Zeszytu Naukowego poświęconego obradom XXV Sejmiku Morskiego wskazuje na jej ważność i aktualność. Uczestnictwo zarówno w części dyskusyjnej, jak i publikacyjnej przedstawicieli wielu środowisk naukowych zajmujących się problematyką morską (z Gdańska, Gdyni, Olsztyna, Szczecina, Warszawy), licznego grona praktyków gospodarczych (przedstawicieli armatorów oraz portów morskich), reprezentantów władz państwowych i samorządowych, pozwoliło na kompleksowe, wieloaspektowe i rzetelne przeanalizowanie problemów będących przedmiotem debaty na Sejmiku Morskim.

Andrzej S. Grzelakowski, Piotr Niedzielski, Michał Pluciński

SPIS TREŚCI

Wstęp.

XXV-LECIE SEJMIKÓW MORSKICH

FRANCISZEK GRONOWSKI - Sejmiki Morskie - geneza, cele, rzeczywistość

REGION BAŁTYCKI W GLOBALNYM OTOCZENIU

ANDRZEJS. GRZELAKOWSKI - Region Morza Bałtyckiego - strategie rozwoju

LEONARD ŁUKASZUK - Regionalizm bałtycki w szerszej perspektywie otoczenia międzynarodowego

MACIEJ MATCZAK - Gospodarka, handel i transport bałtycki w pierwszej dekadzie XXI wieku

KONRAD MISZTAL - Zrównoważony rozwój Europy Bałtyckiej

TADEUSZ PALMOWSKI - Koncepcja Europy Bałtyckiej w twórczości naukowej i publicystycznej profesora Jerzego Zaleskiego

ADAM PRZYBYŁOWSKI - Wpływ UE na spójność Regionu Morza Bałtyckiego ze szczególnym uwzględnieniem inwestycji transportowych w Polsce

DARIUSZ WALDZIŃSKI - Znaczenie relacji między naturą i kulturą w rozwoju Europy Bałtyckiej

JACEK ZAUCHA - Od strategii VASAB do strategii Unii Europejskiej dla Regionu Bałtyckiego

ŚRODKOWOEUROPEJSKI KORYTARZ TRANSPORTOWY JAKO OŚ TRANSPORTOWA ŁĄCZĄCA REGION
BAŁTYCKI ZE ŚRODKOWĄ I POŁUDNIOWĄ EUROPĄ

MAREK GRZYBOWSKI - Udział portów zachodniopomorskich w koncepcji autostrad morskich

IZABELA JABŁONOWSKA, IZABELA KOTÓWSKA - Konkurencyjność połączenia promowego Swinoujście-Ystad w aspekcie utworzenia autostrady morskiej

IZABELA KOTOWSKA - Nowe koncepcje autostrad morskich w ramach środkowoeuropejskiego korytarza transportowego

MARTA MAŃKOWSKA - Możliwości obsługi wybranych grup ładunkowych w porcie morskim Police

ANDRZEJ MONTWIŁŁ - Wybrane aspekty segmentacji strategicznej sfery eksploatacji polskich portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej w kontekście kreowania lądowo-morskich łańcuchów transportowych

MICHAŁ PLUCIŃSKI - Znaczenie współdziałania w funkcjonowaniu współczesnych portów morskich. Przykład największych portów Pomorza Zachodniego

ILONA URBANYI-POPIOŁEK - Polskie porty w koncepcji autostrad morskich

KRZYSZTOF WOŚ - Możliwości zwiększenia gospodarczego wykorzystania rzeki Odry na przykładzie granicznego i dolnego odcinka

JERZY WRONKA - Korytarze transportowe w świetle nowych koncepcji Komisji Europejskiej

PIERWSZY BAŁTYCKI TERMINAL LNG W ŚWINOUJŚCIU JAKO ELEMENT SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO UE

PIOTR CICHOCKI - Gestia transportowa w dostawach LNG z punktu widzenia armatora morskiego

STANISŁAW GUCMA - Budowa terminalu LNG w Świnoujściu. Ocena dotychczasowych działań

WYBRANE PROBLEMY POLSKIEJ GOSPODARKI MORSKIEJ W KONTEKŚCIE BAŁTYCKIM

AGNIESZKA MALKOWSKA - Droga ku zrównoważonemu rybołówstwu Morza Bałtyckiego na przykładzie Polski

MAGDALENA KAUP - Wielozadaniowe statki rybackie sposobem podwyższenia konkurencyjności polskiego sektora rybołówstwa

EWA HĄCIA - Programy europejskie jako czynnik rozwoju Regionu Morza Bałtyckiego

URSZULA KOWALCZYK - Strategie rozwoju małych portów i przystani morskich w świetle polityki transportowej UE i strategii dla Morza Bałtyckiego