ENERGIA I CYWILIZACJA TAK TWORZY SIĘ HISTORIA

ISBN: 978-83-283-6487-5

376 stron
format: A4
oprawa: miękka
Rok wydania: 2022

Energia jest warunkiem wszystkiego. Energia ukształtowała Ziemię przez ruchy płyt tektonicznych i doprowadziła do bujnego rozwoju niezliczonych form życia. Wszystkie te ekosystemy i układy troficzne zależały od przepływu energii i ona modyfikowała je w ograniczonym stopniu. Ten prastary układ został zmieniony przez człowieka: jedyną istotę, która, używając intelektu, systematycznie ujarzmiała i wykorzystywała różne formy energii. Epokowe odkrycia niemal zawsze miały związek z energią i konsekwentnie wpływały na rolnictwo, przemysł, wojny, ekonomię, urbanizację, sposób życia, politykę czy środowisko.

W tej książce - monumentalnym dziele wybitnego myśliciela - znajdziemy dogłębne, szczegółowe i równocześnie panoramiczne wyjaśnienie znaczenia ludzkich zdolności przetwarzania energii w odniesieniu do działania mechanizmów kulturowego i cywilizacyjnego postępu w ciągu ostatnich 10 tysięcy lat. Przedstawiono tutaj szeroką gamę metod, których użyła ludzkość, aby zmusić energię do napędzania rozwoju, i zarazem konsekwencje tych procesów: wpływ rosnących możliwości wykorzystania coraz większych ilości energii na życie człowieka. Publikacja ta w oryginalny, a przy tym mądry sposób poszerza horyzonty i pozwala spojrzeć na historię ludzkiej cywilizacji z zupełnie innej perspektywy.

SPIS TREŚCI

Przedmowa i podziękowania

1. Energia i społeczeństwo
Przepływy, zasoby i regulacja
Koncepcje i miary
Zawiłości i zastrzeżenia

2. Energia w prehistorii
Społeczności zbieraczy-łowców
Początki rolnictwa

3. Tradycyjne rolnictwo
Elementy wspólne i cechy szczególne
Prace polowe
Dominacja ziaren
Cykle upraw
Różne drogi do intensyfikacji
Zwierzęta pociągowe
Nawadnianie
Nawożenie
Zróżnicowanie upraw
Wytrwałość i innowacja
Starożytny Egipt
Chiny
Kultury mezoamerykańskie
Europa
Ameryka Północna
Ograniczenia tradycyjnego rolnictwa
Osiągnięcia
Dieta
Ograniczenia

4. Napędy podstawowe i paliwa epoki przedindustrialnej
Napędy podstawowe
Siła ludzi i zwierząt
Energia wodna
Energia wiatrowa
Paliwa z biomasy
Drewno i węgiel drzewny
Resztki pożniwne i łajno
Potrzeby gospodarstwa domowego
Przygotowywanie jedzenia
Ogrzewanie i oświetlenie
Transport i budownictwo
Transport lądowy
Statki wiosłowe i żaglowce
Budynki i konstrukcje
Metalurgia
Metale nieżelazne
Żelazo i stal
Działania wojenne
Energia zwierzęca i ludzka
Materiały wybuchowe i działa

5. Paliwa kopalne, początki elektryczności i zasoby odnawialne
Wielka transformacja
Początki i rozpowszechnienie się wydobycia węgla
Od węgla drzewnego do koksu
Silniki parowe
Ropa naftowa i silniki spalinowe
Energia elektryczna
Innowacje techniczne
Węgiel
Węglowodory
Elektryczność
Energia odnawialna
Napędy podstawowe w transporcie

6. Cywilizacja oparta na paliwach kopalnych
Bezprecedensowa moc i sposoby jej wykorzystywania
Energia w rolnictwie
Industrializacja
Transport
Informacja i komunikacja
Rozwój gospodarczy
Konsekwencje i obawy
Urbanizacja
Jakość życia
Skutki polityczne
Broń i wojny
Zmiany związane ze środowiskiem naturalnym

7. Energia w historii świata
Podstawowe schematy konsumowania energii
Ery i transformacje energetyczne
Długofalowe trendy i malejące koszty
A co się nie zmieniło?
Pomiędzy determinizmem a wyborem
Imperatywy dotyczące zapotrzebowania na energię i jej wykorzystywania
Rola elementów kontrolnych
Ograniczenia objaśnień energetycznych

Dodatki
Podstawowe miary
Jednostki naukowe oraz ich wielokrotności i podwielokrotności
Ważne przełomy związane z energią w porządku chronologicznym
Moc w historii

Nota bibliograficzna

Literatura