EDUKACJA WIELOKULTUROWA DZIAŁANIA PODEJMOWANE W POLSCE

ISBN: 978-83-231-3131-1   344 stron format: B5 oprawa: miękka Rok wydania: 2013

Książka Edukacja wielokulturowa. Działania podejmowane w Polsce ma charakter podręcznikowy. Zawiera podstawowe informacje dotyczące grup odmiennych kulturowo: mniejszości narodowych i etnicznych, uchodźców, repatriantów oraz imigrantów, działań edukacyjnych skierowanych do tych środowisk oraz programów uwrażliwiających kulturowo adresowanych do społeczeństwa polskiego o wymienionych grupach. Autorka zawarła swoje spostrzeżenia dotyczące dobrych metod pracy w środowisku odmiennym kulturowo na podstawie prowadzonych badań, literatury przedmiotu, dostępnych opracowań materiałów edukacyjnych a także własnego zaangażowania w projekty edukacyjne. Publikacja adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców - antropologów, socjologów, pedagogów, edukatorów i działaczy kultury oraz osób stykających się z reprezentantami odmiennych kultur.

Autorka w swej monografii przedstawia panoramę działań edukacyjnych w Polsce mających charakter wielokulturowy i międzykulturowy. Celem tego podejścia miała być swoista "mapa" edukacji wielokulturowej, dająca wyobrażenie o skali tych przedsięwzięć, ich profilu, o ich skuteczności i funkcjonalnym (nie)dopasowaniu do aktualnych potrzeb. Drugim ważnym celem autorki była niewątpliwie chęć identyfikacji różnego rodzaju słabych punktów owych przedsięwzięć edukacyjnych.

Z recenzji prof. dr. hab. Aleksandra Posern-Zielińskiego

SPIS TREŚCI

Wstęp

Rozdział 1. Wielokulturowość i edukacja wielokulturowa
1.1. Zrozumieć wielokulturowość
1.1.1. Wielokulturowość a dominacja kulturowa
1.1.2. Wielokulturowość a zakorzenienie
1.1.3. Wielokulturowość a konieczność współdziałania
1.2. Zrozumieć edukację wielokulturową
1.2.1. Definicja edukacji wielokulturowej
1.2.2. Cele i treści edukacji wielokulturowej
1.2.3. Edukacja formalna i nieformalna
1.2.4. Metody nauczania edukacji wielokulturowej

Rozdział 2. Mniejszości narodowe i etniczne a edukacja wielokulturowa
2.1. Sylwetka mniejszości narodowych i etnicznych
2.1.1. Mniejszości narodowe, etniczne oraz posługujące się językiem regionalnym - definicja
2.1.2. Liczba mniejszości narodowych, etnicznych oraz posługujących się językiem regionalnym
2.1.3. Skąd pochodzą i gdzie mieszkają mniejszości w Polsce?
2.1.4. Czym różnią się od siebie mniejszości?
2.1.5. Problemy mniejszości
2.2. Edukacja mniejszości narodowych i etnicznych
2.2.1. Edukacja szkolna mniejszości - historia
2.2.2. Edukacja szkolna mniejszości - współczesność
2.2.2.1. Szkoły z językiem nauczania mniejszości
2.2.2.2. Szkoły dwujęzyczne
2.2.2.3. Szkoły z dodatkową nauką języka mniejszości
2.2.2.4. Szkoły z dodatkowymi zajęciami dla uczniów romskich
2.2.3. Edukacja nieformalna przedstawicieli mniejszości
2.2.4. Wnioski i rekomendacje
2.3. Edukacja o mniejszościach narodowych i etnicznych
2.3.1. Edukacja o mniejszościach narodowych i etnicznych w szkole
2.3.2. Edukacja nieformalna o mniejszościach narodowych i etnicznych
2.3.2.1. Edukacja o mniejszościach dla różnych grup docelowych
2.3.2.2. Scenariusze o mniejszościach narodowych i etnicznych
2.3.3. Wnioski i rekomendacje

Rozdział 3. Uchodźcy a edukacja wielokulturowa
3.1. Sylwetka uchodźcy
3.1.1. Uchodźca - definicja
3.1.2. Liczba i miejsce pochodzenia uchodźców
3.1.3. Droga do statusu uchodźcy
3.1.4. Miejsce życia osoby oczekującej na status uchodźcy
3.1.5. Problemy uchodźców
3.1.6. Przystosowanie się do życia w Polsce
3.2. Edukacja uchodźców
3.2.1. Edukacja szkolna uchodźców
3.2.2. Edukacja uchodźców w ośrodkach
3.2.3. Edukacja nieformalna uchodźców
3.2.3.1. Szkolenia zawodowe
3.2.3.2. Szkolenia prawnicze
3.2.3.3. Szkolenia językowe i kulturowe
3.2.4. Wnioski i rekomendacje
3.3. Edukacja o uchodźcach
3.3.1. Edukacja o uchodźcach w szkole
3.3.1.1. Przygotowanie szkoły na przyjęcie uchodźcy
3.3.2. Edukacja nieformalna o uchodźcach
3.3.2.1. Edukacja o uchodźcach dla różnych grup docelowych
3.3.2.2. Scenariusze na temat uchodźców
3.3.3. Wnioski i rekomendacje

Rozdział 4. Imigranci a edukacja wielokulturowa
4.1. Sylwetka imigranta
4.1.1. Imigrant - definicja
4.1.2. Liczba imigrantów
4.1.3. Jakich mamy imigrantów?
4.1.4. Skąd pochodzą i dlaczego przybyli?
4.1.5. Problemy imigrantów
4.1.6. Przystosowanie się do życia w Polsce
4.2. Edukacja imigrantów
4.2.1. Edukacja szkolna imigrantów
4.2.1.1. Język polski dla cudzoziemców w szkole
4.2.1.2. Przygotowanie nauczycieli do pracy z młodzieżą innej narodowości niż polska
4.2.1.3. Edukacja języka kraju pochodzenia: szkoła ormiańska i szkoła wietnamska
4.2.2. Edukacja nieformalna imigrantów
4.2.2.1. Informacja jako rodzaj edukacji imigrantów
4.2.2.2. Nauczanie języka polskiego jako obcego
4.2.3. Edukacja studentów zagranicznych
4.2.4. Wnioski i rekomendacje
4.3. Edukacja o imigrantach
4.3.1. Edukacja o imigrantach w szkole - teoria
4.3.2. Edukacja o imigrantach w szkole - praktyka
4.3.3. Edukacja nieformalna o imigrantach
4.3.3.1. Edukacja o imigrantach dla różnych grup docelowych
4.3.4. Wnioski i rekomendacje

Rozdział 5. Repatrianci a edukacja wielokulturowa
5.1. Sylwetka repatrianta
5.1.1. Repatriant - definicja
5.1.2. Liczba repatriantów
5.1.3. Jacy są, skąd pochodzą i gdzie mieszkają?
5.1.4. Dlaczego przybyli?
5.1.5. Droga do statusu repatrianta
5.1.6. Problemy repatriantów
5.1.7. Przystosowanie się do życia w Polsce
5.2. Edukacja repatriantów
5.2.1. Edukacja w kraju pochodzenia
5.2.1.1. Kursy języka polskiego w kraju pochodzenia
5.2.1.2. Biblioteczka i poradnik
5.2.2. Edukacja szkolna repatriantów
5.2.3. Edukacja nieformalna repatriantów
5.2.3.1. Kursy językowe
5.2.3.2. Kursy adaptacyjne
5.2.3.3. Kursy zawodowe
5.2.3.4. Kursy kulturowe
5.2.3.5. Poradnictwo i wsparcie
5.2.4. Wnioski i rekomendacje
5.3. Edukacja o repatriantach
5.3.1. Edukacja o repatriantach w szkole
5.3.1.1. Przygotowanie szkoły na przyjęcie repatrianta
5.3.2. Edukacja nieformalna o repatriantach
5.3.2.1. Edukacja o repatriantach dla różnych grup docelowych
5.3.2.2. Scenariusze na temat repatriacji
5.3.3. Wnioski i rekomendacje

Rozdział 6. Inne programy edukacji wielokulturowej
6.1. Edukacja wielokulturowa dla grup jednolitych kulturowo
6.1.1. Uczenie o kulturach odległych i egzotycznych
6.1.2. Odkrywanie własnej tożsamości
6.1.3. Wiedza o stereotypach i stosunku wobec innego
6.1.4. Wczucie się w sytuację wielokulturową
6.1.5. Aktywizacja do podejmowania działań wielokulturowych
6.1.6. Tworzenie zaplecza merytorycznego edukacji wielokulturowej
6.1.7. Wnioski i rekomendacje
6.2. Edukacja wielokulturowa dla grup zróżnicowanych kulturowo
6.2.1. Zauważenie różnorodności kulturowej
6.2.2. Etnograficzne poznawanie kultury innego
6.2.3. Porównywanie kultur
6.2.4. Konfrontacja międzykulturowa
6.2.5. Wykorzystanie różnorodnych potencjałów
6.2.6. Wnioski i rekomendacje

Zakończenie
Aneks
Bibliografia