CZASOPRZESTRZEŃ SZKOŁY. CO WARTO WIEDZIEĆ O CZASIE I PRZESTRZENI SZKOŁY

ISBN: 978-83-8246-675-1

332 stron
format: A5
oprawa: miękka
Rok wydania: 2021

Celem książki jest rozpoznanie roli i znaczenia szkolnej czasoprzestrzeni oraz jej wielowymiarowości. Publikacja ukazuje jej rangę w tworzeniu codziennych interakcji oraz istotność w kreowaniu procesów wychowania i kształcenia, a także optymalizację jej wykorzystania. Autorzy opisują oraz analizują czasoprzestrzeń w kontekście odbywających się w szkole i poza nią zdarzeń oraz procesów edukacyjnych z uwzględnieniem szerokiego kontekstu kulturowego, antropologicznego oraz społeczno-politycznego. Zagadnienia te omawiane są zarówno z perspektywy nauczyciela, dyrektora szkoły, ucznia, jak i rodziców.

Publikacja jest próbą odpowiedzi między innymi na następujące pytania:
- jakie obowiązują w szkole reguły dotyczące zarządzania wykorzystaniem czasu i przestrzeni?
- czemu lub komu służy w szkolnej codzienności właściwe wykorzystanie czasu i przestrzeni?
- jakie działania są możliwe do podjęcia w zastanej czasoprzestrzeni szkoły?

Książka przeznaczona jest dla nauczycieli, dyrektorów szkół oraz polityków oświatowych. Zainteresuje również studentów wydziałów pedagogicznych.

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE

CZĘŚĆ I
CZASOPRZESTRZEŃ SZKOŁY - ŹRÓDŁA ODCZYTAŃ KATEGORII

Jarosław Gara
ROZDZIAŁ 1. PROMETEUSZ I EPIMETEUSZ - ARCHETYPY EGZYSTENCJALNYCH
NASTAWIEŃ POZNAWCZYCH JAKO WZORCE NASTAWIEŃ EDUKACYJNYCH
1. Przesłanki symbolicznej antycypacji archetypów
nastawień poznawczych
2. Symboliczne figury Prometeusza i Epimeteusza - heurystyka prospektywnych i
retrospektywnych nastawień poznawczych
3. Mitograficzne przesłanki prometejskiego archetypu "Wprzód-Myślącego", który warunkuje dobrą/lepszą przeszłość
4. "Sytuacja podstawowa" i "męstwo bycia" formacyjnego wzorca "Wprzód-Myślącego"
5. Wzorzec formacji wychowawczej symbolizowany w figurze "Wprzód-Myślącego"
6. Mitograficzne przesłanki epimetejskiego archetypu "Wstecz-Myślącego", który
warunkuje złą/gorszą przyszłość
7. "Zła wiara" i "rytuały interakcyjne" formacyjnego wzorca "Wstecz-Myślącego"
8. Wzorzec formacji wychowawczej symbolizowany w figurze "Wstecz-Myślącego"
9. Heurystyczna wartość mitologicznych figur Prometeusza i Epimeteusza jako symbolika formacyjnej sprawczości edukacji
Bibliografia

Inetta Nowosad
ROZDZIAŁ 2. KSZTAŁTOWANIE KULTURY SZKOŁY W ASPEKCIE CZASU I PRZESTRZENI
1. Związek kształtowania kultury z poprawą pracy szkoły
2. Restrukturyzacja a rekulturacja
3. Wymiar temporalny w kształtowaniu kultury szkoły
4. Podsumowanie
Bibliografia

Justyna Nowotniak
ROZDZIAŁ 3. KULTURA SZKOŁY A PRZESTRZEŃ. KATEGORIALNA TOPOGRAFIA
BEZ AMBICJI TWORZENIA MAPY
1. Ukształtowanie i rzeźba terenu - obecność punktów charakterystycznych
2. Kultura wizualna szkoły jako przedmiot badań nauczycieli
3. "Miejsce" i "przestrzeń" jako kategorie badawcze - pedagogika miejsca
4. Czas przestrzeni, czyli pandemiczne przewartościowania - uwagi wstępne
5. Nagląca potrzeba ewaluacji kultury szkoły, czyli zaproszenie praktyków do rozmowy - zamiast zakończenia
Bibliografia

CZĘŚĆ II
CZASOPRZESTRZEŃ SZKOŁY - SZKOŁA W CZASOPRZESTRZENI

Urszula Wróblewska
ROZDZIAŁ 4. CZAS ZATRZYMANY W PRZESTRZENI SZKOLNEJ
1. Wprowadzenie
2. Przestrzeń budynku szkolnego, czyli o tym, co "mówią mury"
3. Budowa szkoły w czasach epidemii gruźlicy - krótkie studium przypadku przedwojennej szkoły
4. Przestrzeń historii ukrytej, czyli o innych formach zatrzymania czasu w
szkole
5. Podsumowanie
Bibliografia

Zenon Gajdzica
ROZDZIAŁ 5. CZAS I PRZESTRZEŃ JAKO CZYNNIKI RÓŻNICUJĄCE EDUKACJĘ
WŁĄCZAJĄCĄ UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI - RÓŻNE OBRAZY SZKOŁY
1. Wprowadzenie
2. Przestrzeń w edukacji uczniów z niepełnosprawnościami
3. Czas w edukacji uczniów z niepełnosprawnościami
4. Definiowanie i postrzeganie edukacji włączającej - perspektywa przestrzeni i czasu oraz koncepcji szkoły
5. Zakończenie
Bibliografia

Marta Kowalczuk-Walędziak
ROZDZIAŁ 6. WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA NAUCZYCIELI JAKO IMPULS DO (RE)KONSTRUKCJI CZASOPRZESTRZENI SZKOŁY
1. Wprowadzenie
2. Podstawy teoretyczne badania
3. Metoda i materiał
4. Wyniki badania
5. Dyskusja wyników badania i wnioski
6. Podsumowanie
Bibliografia

Alicja Korzeniecka-Bondar
ROZDZIAŁ 7. CZASOPRZESTRZEŃ UCZENIA SIĘ W OKRESIE PANDEMII KORONAWIRUSA
- DOŚWIADCZENIA STUDENTÓW STUDIÓW NAUCZYCIELSKICH
1. Wprowadzenie
2. Metoda
3. Rezultaty badań
4. Szkolne wzory i zasady postrzegania czasoprzestrzeni
5. Zamiast zakończenia
Bibliografia

CZĘŚĆ III
JAK KSZTAŁTOWAĆ CZASOPRZESTRZEŃ SZKOŁY - INSPIRACJE

Rozalia Ligus
ROZDZIAŁ 8. O PRZEOCZONYCH PRZESTRZENIACH W UCZENIU SIĘ PRZEZ POSZERZANIE
1. Społeczno-kulturowy kontekst rozwoju małych, niepublicznych szkół
po 1989 r.
2. Perspektywy teoretyczne - czasoprzestrzeń i ekspansywne uczenie się
3. "Niepubliczna, mała szkoła w środowisku wielkomiejskim" - projekt badawczy, pole problemowe i przedzałożenia
4. "Współdziałalność" i "przestrzeniotwórczość" - wybrane wyniki badań
i ich interpretacja
5. O przeoczonych, a możliwych przestrzeniach ekspansywnego uczenia się
- "Każdy widzi to, co wie..."
6. Podsumowanie
Bibliografia

Beata Zamorska, Kinga Długa, Grzegorz Kotłowski
ROZDZIAŁ 9. JAK ODKRĘCIĆ "DIALOGICZNY SŁOIK" W SZKOLE? CHRONOTOPOWE
KSZTAŁTOWANIE RELACJI DIALOGOWYCH W EDUKACJI
1. Wprowadzenie
2. Ramy teoretyczno-metodologiczne
3. GRZEGORZ: LEKCJE JĘZYKA POLSKIEGO. "Myśleć literaturą"
4. KINGA: ODYSEJA UMYSŁU. "Masz tę moc, czyli siła płynąca z dialogu"
5. Chronotopowe pogranicze
6. Chronotop profesjonalny
7. Organizacja ram chronotopowych
8. Konkluzja
Bibliografia

Janina Uszyńska-Jarmoc, Beata Kunat
ROZDZIAŁ 10. PYTANIA O TWÓRCZY KLIMAT W CZASOPRZESTRZENI SZKOŁY
1. Wprowadzenie
2. Klimat dla twórczości i tworzenia jako kategoria badań zorientowanych praktycznie (lokalnie)
3. Zakończenie
Bibliografia

Krzysztof Tomanek, Kalina Kukiełko
ROZDZIAŁ 11. POSZUKIWANIE NOWYCH PRZESTRZENI (DLA) EDUKACJI. IDEA TOZALEŻYZMU
JAKO PRZYKŁAD WSPÓŁCZESNEJ PERSPEKTYWY POZNAWCZEJ MŁODZIEŻY
1. Wprowadzenie
2. McLuhan i szkolna klasa bez granic
3. Tozależyzm w pigułce
4. Podsumowanie
Bibliografia

AUTORZY